Geçen ay, Maritime Executive haber kanalı büyük küresel deniz ticareti rotalarındaki konteyner navlunlarında inanılmaz boyutta bir artış olduğunu belirtmiştir. Tabi bu artışın sonucu olarak da pandemiden kurtulmaya çalışan dünya için bu taşımacılık maliyetleri ek bir ekonomik yük oluşturmaya başlamıştır. Durumun kısa ve uzun vadede normalleşme olasılığa var mı? UNCTAD Ticaret ve Lojistik Şube Sorumlusu Jan Hoffmana göre olmayabilir.
Covid-19 salgını, Yantian, Los Angeles ve diğer birçok limanda hissedildiği gibi küresel tedarik zinciri boyunca büyük ticari kısıtlamalara neden oldu. Terminallerin yavaşlaması, intermodal bağlantılar boyunca verimsizliklere neden olmakta ve konteynerlerin her sevkiyat için sistemde yaklaşık yüzde 20 daha uzun zaman harcamasana sebep olmaktadır. Pandemi kontrol altına alınmadığı sürece, durumun daha da kötüleşerek navlun oranlarını daha da yukarılara taşıyacağına inanılmaktadır.
Buna ek olarak, Hoffman on yıldan fazla bir süredir taşımacılık yapanların çok düşük navlun oranları ile çalıştığını, armatörlerin birim maliyetleri azaltmak için daha büyük ve daha yeni gemilere yatırım yaptığını ifade etmiş, ancak sorunu eski gemilerin hurdaya ayrılmaması ve aşırı kapasitenin devam etmesiyle ilişkilendirmiştir.
Hoffman, bununla birlikte, daha büyük gemiler inşa etme yarışının (ölçek ekonomileri için) büyük olasılıkla yakın gelecekte mümkün olan maksimum gemi boyutuna ulaşacağını da kaydetmiştir. Yıllar boyunca deniz taşımacılığı sektörü konsolidasyon yaşamış ve bu da öncekinden daha az taşıyanın kalmasına yol açmıştır. Hoffman, "taşıyan açısından limanların imkan kabiliyetleri gelişip limanda kalma sürelerinin azalması bu anlamda şartları iyileştirirken, taşıtan için rekabet ve seçeneklerin azaldığını" belirtiyor. Bu da taşıyanı taşıtanın karşısında navlun oranlarını belirlemek açısından daha avantajlı bir duruma soktuğunu ifade etmektedir. Hoffman ayrıca devam eden karbonsuzlaştırma çabalarının navlun oranlarının biraz daha yükselmesine yol açabileceğini düşünüyor. UNCTAD tarafından bu konuda yapılan yeni bir analizde, IMƠnun sera gazı emisyonlarının azaltılmasına ilişkin ilk stratejisinin - hız limitleri gibi - etkilerinin daha yüksek navlun oranlarına yol açabileceği sonucuna varıldı. Bununla birlikte, böyle bir artış piyasaya hakim olan aktörlerin neden olduğu mevcut navlun belirsizliğine göre çok küçük olacaktır. Sektör tamamen daha temiz yakıtlara geçene kadar, karbonsuzlaştırmanın navlunlar üzerindeki etkilerini göz ardı edemeyiz.
Hapag-Lloyd'un Cuma günü Doğu Malezya limanlarına yapılan tüm ithalatı askıya alacağını duyurması navlun oranlarının zirvesine henüz ulaşılmadığının bir kanıtıdır. Bu da piyasada bulunan konteyner gemilerinin genel sıkıntısının bir başka göstergesidir. Ve piyasada yeterli gemi olmadığında, bazı rotaların kapasitesi yetersiz kalacaktır," diyen Vespucci Maritime CEO'su Lars Jensen, duygularının Hapag-Lloyd'un duyurusuyla alakası olmadığını dile getirdi. Bu operasyonel darboğazlar, Covid-19 salgını sırasında gözlenen konteyner sıkıntısına benzer şekilde yüksek navlun oranlarına yol açmaktadır.
