“AB KATILIM SÜRECİNDE TÜRKİYE'NİN DENİZCİLİK POLİTİKALARI KONFERANSI” DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ DENİZCİLİK FAKÜLTESİ’NDE GERÇEKLEŞTİRİLDİ
“Türk Denizcilik Eğitimine AB Onayı: AB Komisyonu EMSA’nın Türkiye Raporunu Onayladı”
Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi'nin AB Türkiye Delegasyonu ile birlikte Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet FÜZÜN'ün önderliğinde DEÜ Denizcilik Fakültesi Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ender ASYALI ve AB Türkiye Delegasyonu adına Dr. Göktuğ KARA’nın organizasyonu ile hazırladığı "AB Katılım Sürecinde Türkiye'nin Denizcilik Politikaları" Konferansı 20 Mayıs 2010 Perşembe günü saat 0900-1700 saatleri arasında Tınaztepe Yerleşkesi Çakabey Deniz Feneri Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi.
Açılış konuşmalarını Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. A. Güldem CERİT, Dokuz Eylül Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Alp TİMUR, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Müsteşar Andreas LAGGIS ve Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı Müsteşar Yardımcısı Hamza TAŞKESER’in yaptığı konferansta, Avrupa Komisyonu Deniz Ulaştırması birimini temsilen Christina VARTSOS-TZANNETAKIS, AB Türkiye Delegasyonu'nu temsilen Andreas LAGGIS, Prof. Dr. Mustafa BALCI, Ulaştırma Bakanlığı AB Dairesi AB Uzmanı Burcu ÖZCAN, Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı'nı temsilen Deniz Ulaştırması Genel Müdürü Dr. Özkan POYRAZ ve Murat Sinan BAŞARAN, Devlet Planlama Teşkilatı'nı temsilen Ekrem KARADEMİR, Deniz Ticaret Odası’nı temsilen Dr. Taner ALBAYRAK, Lucien ARKAS ve Kemal BATTAL katıldılar ve AB katılım sürecinde Türkiye'nin denizcilik politikaları değerlendirildi. Konferansa Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı İzmir Bölge Müdürü Hızır Reis DENİZ, Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent ONURAL, DEÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa SABUNCU, MSC, BOTAŞ, TRANSMAR, NEMTAŞ, TURKON, UZMAR ve İDÇ temsilcileri katıldılar.
Açılış Konuşmaları
Açılış konuşmalarında AB Türkiye Delegasyonu adına söz alan Müsteşar Andreas LAGGIS, Avrupa gündemindeki taşımacılık politikasının önceliğinden bahsetti, Malların, insanların ve hizmetlerin serbest dolaşımının bahsi geçen bölgelerin modern ve etkin taşıma sistemleri olmadan imkânsız olduğunu vurgulayan LAGGİS, tarihi bir taşıma şekli olan deniz taşımacılığında Avrupa’nın etkinliğinin, ekonomik başarısındaki önemli payının altını çizdi. AB denizciliği ile ilgili istatistikî bilgiler veren ve AB’nin kaliteli ve güvenli denizcilik hizmetlerinin sağlanması için attığı adımları sıralayan LAGGİS, AB’nin önündeki hedefleri, ileri lojistik hizmetlerle uyumlu bir deniz taşımacılık sistemi oluşturmak ve denizcilik sektörünün uzun vadede rekabet gücünü sağlamak olarak belirtti. Bunun karşısında, en büyük sıkıntının ise AB içinde gemi adamlığına olan ilginin azalmasından kaynaklanan kaliteli gemi adamı yetiştirme sıkıntısı olarak belirledi.
Sabah Oturumu
DEÜ Denizcilik Fakültesi Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ender ASYALI’nın başkanlık ettiği sabah oturumundaki İlk sunum Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu adına konferansa katılan Prof. Dr. Mustafa BALCI tarafından yapıldı. Prof. BALCI sunumunda, sektörel yeterlilik eğitimleri ile sertifikaları konusunu AB perspektifinden yorumladı. Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun faaliyetlerinden bahseden Prof. BALCI, ulaştırmanın da içinde bulunduğu çeşitli konularda, AB ile uyum içerisinde, Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun yol gösterici rolüne değindi.
İkinci sunum, AB komisyonu Hareketlilik ve Ulaştırma Genel Direktörlüğü Deniz Ulaştırması Direktörlüğü’nden Christina VARTSOS- TZANNETAKİS tarafından yapıldı. “Avrupalı Gemi Adamları: Önlerindeki Engel ve Olasılıklar” adlı sunumunda, Sn. TZANNETAKİS, AB içinde gemi adamlığı mesleğine olan ilgisizlikten kaynaklanan sorunlardan, bu mesleğe karşı ilgi uyandırmak adına yapılması gerekenlerden bahsetti. Bu çerçevede, deniz kazalarını önleme, mesleği çekici kılma ve deniz adamlarına denizde yaşanabilir sosyal standartlar oluşturulması gibi farklı yönlerdeki hedefler arasında kurulması gereken denge için AB tarafından yapılmakta olan çalışmalar sıralandı. Bu çerçevede, AB mevzuatında ele alınan STCW ve ILO konvansiyonlarının AB’ deki uygulamalarından bahsetti. Bu arada TZANNETAKİS konuşmasında önemli bir açıklama daha yaparak 2004 yılından bu yana Türkiye’nin EMSA tarafından yapılan denizcilik eğitimi ile ilgili denetiminin raporunun AB Komisyonu tarafından onaylandığını duyurdu. Böylece AB üyesi ülkelerin bütünü Türk gemiadamlarının yeterliliğini tanımış oldu. Bu durum 1999 yılında Isle of Man denetimi ile başlayan olumsuzlukların da Türkiye’nin lehine sonuçlanmasının ifadesi olarak değerlendirildi.
Sabah oturumunun üçüncü sunumu, Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri Aka adına Ulaştırma Bakanlığı AB Dairesi’nden AB uzmanı Burcu ÖZCAN tarafından yapıldı. Burcu Özcan konuşmasında, ulaştırma bakanlığının AB’ye uyum sürecinde özellikle Fasıl 14: Ulaştırma Politikaları ve Fasıl 21: Trans Avrupa Ağları kapsamında çalışmalarda bulunduğunu, Bakanlığın bir koordinasyon görevinin olduğunu belirtti. ÖZCAN konuşmasının devamında özet bir şekilde Ulaştırma Bakanlığının 2023 vizyonunu ve AB’ye aday ülke olarak Türkiye’nin Ulaştırma sektörü hakkında bilgi verdi. Son olarak ÖZCAN Ulaştırma Bakanlığı’nın denizyolu, demiryolu, çoklu ulaştırma, TINA çalışması ve diğer projelerini AB fonları ve IPA ön katılım destekleri boyutunda detaylandırdı.
Sabah oturumunun son sunumu, Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı Deniz Ulaştırması Genel Müdürü Sayın Dr. Kpt. Özkan POYRAZ tarafından yapıldı. Dr. POYRAZ, “Türkiye’nin Denizde Güvenlik ve Emniyet Politikaları” adlı sunumunda, Türkiye’nin tutuklanan gemi sayısındaki son 10 yıldaki azalma, Türkiye’nin liman devleti olarak yaptığı kontroller, Türkiye’nin IMO ile olan ilişkileri ile Türkiye’de var olan ve kurulmakta olan çeşitli izleme ve takip teknolojileri hakkında bilgi verdi.
Öğleden Sonra Oturumu
DEÜ Denizcilik Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği öğretim görevlisi Oğuz ATİK’in başkanlık ettiği öğleden sonraki oturumun ilk sunumunu yapan Deniz Ticaret Odası danışmanı Kemal Battal, lideri olduğu uluslararası bir çalışma grubu tarafından yapılan proje sonucunda ortaya çıkarılan proje önerilerini dinleyicilerle paylaştı. Denizcilik konusunda Türk mevzuatının genel olarak AB mevzuatıyla uyumlu olmasına rağmen, küçük farkların olduğunu belirten Battal, bu hususta geliştirilen proje önerilerini sıraladı. Bu projeleri deniz trafiğinin izlenmesi, deniz ve kıyı emniyetinin sağlanması, petrol sızıntılarına karşı acil müdahale için örgütlenme, gemi adamlarının eğitimi, hareket kısıtı,olanlara deniz taşımacılığında kolaylık sağlanması gibi konularla özetleyen Battal, proje önerilerinin titizlikle hazırlandığını açıkladı.
Devlet Planlama Teşkilatı Uzmanı Ekrem KARADEMİR tarafından yapılan “ Türk Deniz Taşımacılığı Politikası Vizyonu Ve Denizcilik Altyapısı İhtiyaçları” başlıklı sunumda, Türkiye’nin güncel taşıma altyapı durumunun ve 2020’ye kadar bu alandaki beklentilerin altını çizdi. Geçmişte artan talep sebebiyle, küçük liman ve iskelelerin arttığını ve bunun da navlun trafiğinin dağılmasına yol açtığını belirten KARADEMİR, bunun devamında önlem olarak Limanlar Master Planı’nın hazırlandığını belirtti. Fizibilite aşamasında olan Çandarlı, Mersin Konteyner ve Filyos Limanları hakkında bilgi verdi.
Avrupa Deniz Taşımacılığı politikasının stratejik vizyonu adlı ikinci sunumunda AB temsilcisi Christina VARTSOS- TZANNETAKİS ikinci konuşmasında 2018 yılına kadar gerçekleştirilmesi önerilen stratejik hareket ve seçenekleri sıraladı. Bu konudaki çalışmalarını anlatan TZANNETAKİS, amacın projenin başladığı 2008 yılını takip eden 10 yılın hedeflerini, hareket için kilit bölgeleri ve AB’ nin çalışmalarını güçlendirmesi gereken bölgeleri belirlemek olarak sıraladı. Bu çerçevede, hedefler arasında kaliteli insan kaynaklarının ve entegre lojistik hizmetlerinin önemine değinen konuşmacı, kaliteli gemicilik için çevresel performans, güvenlik ve denizcilik emniyetini üç olmazsa olmaz olarak sıraladı.
DTO temsilcisi Dr. Taner ALBAYRAK, “İş Çevresi Gözünden AB Üyeliği: Fırsat ve Aşamalar” adlı sunumunda DTO’nun örgütlenmesi ve rolu ile ilgili konuştuktan sonra, özellikle mesleki eğitim ile ilgili tamamlanmış, sürmekte olan ve teklif aşamasında olan projeleri ile ilgili bilgi verdi.
Denizcilik Müsteşarlığı Uzmanı Murat Sinan BAŞARAN “Avrupa Kontekstinde Deniz Güvenliğinin Gelişimi” başlıklı sunumunda Denizcilik Müsteşarlığının Deniz Güvenliği, AB ile uyum ve uluslar arası denizcilik sözleşmesi konusundaki görevleri ve oynadığı rol hakkında bilgi verdikten sonra; AB Fonları ile yapılan, tamamlanmış, yapılmakta olan ve teklif aşamasında olan projeler ile ve kullanılan AB fonları ile ilgili bilgi verdi.
Konferansın son konuşmacısı TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi, ARKAS Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien ARKAS özel sektör bakış açısı ile AB katılım sürecinde Türkiye deniz ulaştırmasını değerlendirdi. Konuşmasında Türkiye’nin liman yatırımlarından ve kabotaj taşımacılığından bahseden ARKAS konteyner taşımacılığının geliştirilmesi gerektiğini belirtti. İç dağıtımın demiryolu ile yapılması gerekliliğini belirterek özel sektörün AB ile bütünleşmesinde AB’nin beklenmemesi gerektiğini, işletmelerin AB’ye gitmesinin zorunlu olduğunu belirterek kendi gemilerinin İspanya ve İtalya’da AB şirketleri kapsamındaki başarılı çalışmalarından örnekler verdi. ARKAS, Akdeniz’de Türkiye’nin deniz ulaştırması ve limanlar açısından konumunu ve tüm çalışmaların başarısında disiplinin önemini vurguladı.
Konferansa katılan AB Delegasyonu heyeti ve diğer konuklar Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’ni ve laboratuarları gezerek takdirlerini ifade ettiler.
