Yelkovan zirvesi
Bu gidişle sadece şiirlerde yaşayacak olan yelkovan kuşlarını kurtarmak için Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya harekete geçti.4 ülkenin ortak projesiyle başta yelkovan ve karabataklar olmak üzere deniz kuşlarının Karadeniz’deki üreme ve beslenme alanları haritalanıp, korumaya alınacak.
ŞİİRLERE konu olan ancak sayıları gün geçtikçe azalan yelkovan kuşları dört ülkeyi bir araya getirdi. Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya’nın ortak projesiyle başta yelkovanlar olmak üzere Karadeniz çevresindeki deniz kuşlarının üreme ve beslenme alanları tespit edilecek.
Yunanistan, Bulgaristan, Romanya ve Türkiye’den de Doğa Derneği “Karadeniz’in Güneyindeki Kuş Alanlarının Envanteri Projesi” için bir araya geldi. Proje kapsamında Türkiye, Romanya ve Bulgaristan’da dağılım gösteren bu türler Karadeniz’de ilk defa denizel ortamlarında gözlenerek araştırma yöntemlerine göre sınıflandırılacak ve haritalanacak. Bu çalışma, Karadeniz’deki önemli deniz ve önemli kuş alanlarının belirlenmesine temel oluşturacak.
Haritalanacak
Projeyle 4 ülkenin doğa koruma kurumları koordineli şekilde ilk etapta Güney Karadeniz bölgesini araştıracak. Başta Orhan Veli’nin dizelerine konu olan yelkovanlar olmak üzere Karadeniz’deki deniz kuşlarıyla ilgili bugüne kadar yapılan en kapsamlı çalışma yürütülecek.
Taşıdığı önem sebebiyle Avrupa Birliği’nin de desteklediği projede Karadeniz’in güneyinde deniz kuşlarının önemli üreme ve beslenme alanlarının belirlenerek haritalanması da sağlanacak. Projeyle ilgili bilgi veren Doğa Derneği Genel Müdürü Engin Yılmaz, yelkovan ve karabataklara sahip çıkılması gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
Tehdit kalkacak
“Kuş popülasyonlarının olduğu önemli alanların belirlenerek koruma altına alınması hayati önem taşıyor. Türkiye’de henüz hiçbir açık deniz korunan alanı olmadığı gibi bu alanlara ilişkin bir mevzuat da bulunmuyor. Bu projenin, kıyı ve açık deniz ekosistemimizi ve nesli tehlike altında olanlar başta olmak üzere canlı türlerinin korunması açısından taşıdığı önemi bir kez daha ortaya çıkarıyor. Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya olarak tehditleri belirlemek ve bu tehditleri ortan kaldırmak zorundayız.
Şiirde kalmasın
? Umuyorum ki bu büyük ve kapsamlı ortaklıkla bunu başaracağız. Başta İstanbullular olmak üzere yelkovan ve karabatak gibi bu önemli türlerimizin de yer aldığı deniz ekosistemize herkes sahip çıkmalıdır. Aksi halde yelkovanları sadece şiirlerde kalan nostaljik canlılar olarak anabiliriz.”
Şiir gibi
ÜNLÜ Şair Orhan Veli Kanık, yelkovan kuşlarını işlemişti “Gün Olur” adlı şiirinde. Yıllar sonra ise Zülfü Livaneli’nin sesinden dinlemiştik bu şiirin yelkovanlarını:
Gün olur, alır başımı giderim,
Denizden yeni çıkmış ağların kokusunda
Şu ada senin, bu ada benim,
Yelkovan kuşlarının peşi sıra.
Dünyalar vardır, düşünemezsiniz;
Çiçekler gürültüyle açar;
Gürültüyle çıkar duman topraktan.
Hele martılar, hele martılar,
Her bir tüyünde ayrı bir telaş!
Gün olur, başıma kadar mavi;
Gün olur, başıma kadar güneş;
Gün olur, deli gibi...
