Çin de küresel hegemonyadan pay istiyor
Çin, ilk kez, korsanlarla savaşması için deniz kuvvetlerini, ülkenin çok uzağına Somali sularına gönderecek.
"Çin'in korsanlarla savaşması için Somali sularına donanma gönderme planı Çin'in dünyada barışı koruma rolünde artış sağlayacağı gibi Çin donanmasının (PLAN) sadece kıyı savunma kuvveti olmaktan çıkıp açık denizlerde de görev yapan bir kuvvet olmasını sağlayacaktır." Bu ifade Batılı gazeteci John Ng'ye ait. John NG, Çin'in Somali korsanları bahanesiyle açık denizlere açılma planını anlattığı yazısında, küresel amaçları gereği Çin'in buna mecbur olduğunu belirtti.
İşte John Ng'nin yazısından bazı bölümler:
"Uçak gemisi ihtiyacının Çin medyasında daha sık ele alınması tesadüf olmasa gerektir. Askeri analistler, derin denizlerde muharebe yapabilecek bir kuvvet olması isteniyorsa Çin donanmasının bir ya da iki uçak gemisine kesinlikle ihtiyacı var diyorlar.
Çin Dış İşleri Bakanı Yardımcısı He Yafei, salı günü BM'de 'korsanlıkla mücadele için Çin'in, Somali kıyılarına donanma gemileri göndermeyi ciddi şekilde ele aldığı' açıklamasını yaptı.
Çin medyası çarşamba günü planın tamamlandığı haberini verdi. İngilizce yayınlanan devlet gazetesi China Daily, adını gizli tuttuğu bir askeri kayanağa dayandırdığı haberinde ülkenin donanma gemilerini göndermeye hazır olduğunu duyurdu.
Çin Komünist Partisinin amiral gemisi, Global Times'ın Çince yayınlanan versiyonu donanmanın misyonuyla ilgili bazı detaylar sağlıyor. Donanma filosu Güney Çin Denizinden ayrılarak Aden Körfezi ve Somali sularına ulaşacak. Donanma filosuna eşlik etmesi muhtemel bir gazeteci ise harekâtın üç ay süreceğini söyledi.
Korsanlık olayları son aylarda artış kaydetti. Bu yıl yaklaşık 100 korsanlık olayı yaşandı. Eylül'de 33 adet tank taşıyan Ukrayna bandıralına, 15 Kasım'da 100 milyon dolar değerinde ham petrol taşıyan Suudi petrol tankerine korsanlarca el konuldu. Çine ait iki gemi – biri Çin balıkçı gemisi diğeri Hong Konga ait – 40 kişilik mürettebatıyla birlikte Kasım ayı ortalarında Somalili korsanlarca kaçırıldı. Hong Kong gemisi serbest bırakıldı fakat diğer gemi ve 17 kişilik mürettabat halen korsanların elinde.
Xinhua haber ajansının haberine göre Somali Dış İşleri Bakanı Ali Ahmet Jama, BM bakanlar toplantısında ayaküstü görüştüğü He Yafei'ye Çin'in donanma göndereceği haberinden memnuiyet duyduğunu açıkladı.
Çin, 2.5 milyonluk PLAN kuvvetlerinin yalnızca savunma amaçlı olduğunu uzun zamandır vurguluyor. PLAN'ın stratejisi kıyıları savunma üzerine kurulu. Ayrıca diğer ülkelerin iç işlerine karışmama politikasından dolayı Çin şimdiye kadar ordusunu ülke topraklarına yakın tuttu ve uluslararası harekâtlara katılmadı.
Ancak Batılı ülkelerin Çin'in askeri gücünden gittikçe daha fazla endişe etmelerine rağmen zenginlik artışı ve küresel çıkar ve nüfuz, ülke içinde dünya barışını korumada daha fazla rol oynama çağrılarının artmasına yol açtı.
Çin, Darfur ve Haiti dâhil dünya çapında barışı koruma harekâtlarına artık katılıyor. BM genel sekereti Ban Ki-moon geçen Temmuz ayında Çin'in para ve asker katkısını övmüştü.
Ulusal çıkarların savunulması gerektiği hakkında ülke içerisinde daha fazla tartışma yapılıyor. The China Daily korsanlıkla mücadele kampanyasına katılmanın, Çin donanmasının pişmesi için bir fırsat olacağını yazdı. Profesör Li Jie'ye göre korsanlarla mücadelenin yanısıra bir diğer kilit hedef, Çin donanmasını görünür kılmaktır.
Donanma gemilerinin Somali kıyılarına gönderilmesi, PLAN'ın uzak denizlere seyir planın ilk adımı. Bir PLAN kaynağı 'bu kaçınılmaz. Çin'in ekonomik büyümesiyle birlikte Çin'in ulusal çıkarları küreye yayıldı. Somali vakasının gösterdiği gibi PLAN, deniz aşırı çıkarlarımızı korumak için okyanusaşırı bir kuvvete ihtiyaç duyuyor' dedi. Yakın gelecekte uçak gemisinin inşa edilmesi üzerinde yapılan tartışmalar hakkındaki yorumu sorulan kaynak, bir soruyla karşılık verdi: 'Şayet PLAN okyanusaşırı bir kuvvet olacaksa bir ya da daha fazla uçak gemisine sahip olması o kadar da tuhaf olur mu?' Ancak 'Çin'in bugünkü gücüne bakınca birkaç uçak gemisinin harekât ve bakım masraflarını karşılayabiliriz' diye de ekliyor.
Uçak gemileri etrafında şekillenen son tartışma, Financial Times'ın Tümgeneral Qian Lihua'yla yaptığı ve 17 Kasımda yayınlanan söyleşi sonrasında başladı. 'Çin, bir uçak gemisi inşa ederse dünya buna şaşırmasın fakat böyle bir gemi sadece Çin kıyılarında kullanılacaktır' diyen Qian, Çin'in uçak gemisi inşası için kesin kararı verip vermediği hakkındaki soruya cevap vermedi fakat Çin'in bunu yapmak için her hakka sahip olduğunu belirtti.
ABD'ye açıkça atıf bulunan Qian "10'dan fazla uçak gemisine sahip ve stratejik askeri hedefleri olan büyük güç donanmalarının kıyıların savunması için bir ya da iki uçak gemisine sahip ülkelerden daha farklı gâyeleri" olduğunu söyledi ve "bir gün uçak gemimiz olduğunda bir başka ülkenin aksine küresel konuşlanma veya küresel erişim amaçlı olarak kullanmayacağız" diye ekledi.
Pentagon bu yıl, Çin'in faal bir şekilde uçak gemisi araştırmasında olduğunu ve on yıl içinde bir tane üretmeye başlayabilecek durumda olacağını duyurdu. Jane's Defense'te geçen ay yer alan bir haberde PLA'nın donanma pilotluğu için 50 öğrenciyi eğittiği belirtiliyordu.
Daha önce Rusya medyası, Çin'in Şangay'daki Waigaoqiao tersanesinde gelecek yıl ilk uçak gemisini üretmeye başlayacağı haberini vermişti.
The Financial Times'ın yayınladığı söyleşi ve ilgili diğer raporlar Çin medyasının diğer noktalarında hızla didiklenmeye başlandı. Xinhua Haber Ajansı yurt içi ve dışı güncel raporlar için web sitesinde özel bir sayfa dahi açtı ve internet kullanıcılarının tartışmalarına sundu. Çinli blogger'lar ülkenin uçak gemisi inşasına şimdiye kadar sıcak baktılar ki pek çoğu hükümetin işe mümkün olduğunca çabuk başlamasını istiyorlar.
PLAN kaynağı, Çin'in uçak gemisi inşasının Tayvan'ın dâhil olduğu her hangi bir çatışmayı ciddi şekilde etkileyeceği kaygılarının yersiz olduğunu söyleyerek 'şayet Tayvan bağımsızlık için çabalamazsa Çin, ona karşı niçin güç kullansın ki?' dedi.
