Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri Aka Aktüel Deniz'in gündeme dair sorularını yanıtladı.

- Yeni kanun ile denizcilikte neler değişecek? Ana başlıkları ile veya en önemlileri olarak neler söyleyebilirsiniz?


-Yeni kanun ile çok şey değişecek. Denizcilik Müsteşarlığı da bir Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştu. Ancak o donemin şartlarında yapılan kuruluş kanunu incelendiğinde Denizcilik Müsteşarlığın görev yetki ve sorumluluk alanları, faaliyetleri hiçte açık olmayan ve bir çok hususa hiç değinilmeden hazırlanmış, Buna rağmen kurum isin tabiatı gereği vermesi gereken hizmetleri vermiş ancak bir yasal dayanağı olamadığı için bu kanun dayanağı ihtiyaçlarını da zaman zaman çıkarılan münferit kanunlarla tamamlamaya çalışmış.

Oysa simdi bu KHK ile ideal bir denizcilik idaresinin sahip olması gereken yetki, görev ve sorumlulukları günün şartlarına göre yeniden düzenlendi ve idare daha etkin daha açık bir yasal dayanağa kavuştu ve yetki aldı. İdare güçlendirildi ve denizcilik müsteşarlığı dışındaki diğer kurumlar tarafından yürütülen çok sayıda denizcilik ile ilgili is ve işlemlerin yürütülmesinde söz sahibi hale getirildi.

İdari yapıda önemli değişiklikler var. Bölge müdürlükleri kapatılarak yetkileri büyük oranda Liman Başkanlarına verildi. Yani Liman Başkanlıkları dünyanın gelişmiş diğer bölgelerinde olduğu gibi güçlendirildi ve etkin hale getirildi.

Aslında bizde de Kabotaj Kanunun gereği liman başkanları yetkili idi ama bölge müdürlüklerinin şemsiyesi altında bu yetkiler kullanılamıyor veya yetki çakışmaları yaşanıyordu. Ancak Bölge müdürlerinin yerine Ulaştırma Bölge Müdürleri görev yapmayacak. Deniz islerinde taşra görevleri Liman Başkanlarınca yürütülecek.

Keza Denet Şeflikleri ve sicil memurlukları gibi aslında günümüz şartlarında yetişmiş, eğitimli, bilgisayar kullanabilen her memurun yürütebileceği görevler haline gelmesi. Kaldırılarak için bu görevleri yapabilecek personel sayısındaki sınırlama kaldırıldı. Hizmet daha etkin ve hizli verilebilecek artik. Buna benzer birçok idari değişiklik ve düzenleme var yeni KHK da.

- Denizcilik Müsteşarlığının kapatılması nedeniyle olumsuz tepkiler alındı mı? Ya da sektörün sizlere yansıyan düşünceleri nasıl oldu?

- Denizcilik Müsteşarlığının kapatılması ile ilgili olarak başlangıçta çok olumsuz beyanatlar tepkiler olduysa da yapılan değişikliklerin amacı ve olası sonuçları değerlendirildikçe, daha ayrıntılı öğrenildikçe bu olumsuz tepkiler olumlu desteklere dönüşmeye başladı. Sektörde deneyim sahibi herkes yapılan değişikliği destekliyor, sektörün geleceği acısından daha iyimser ve umutlu olduğunu belirtiyor artik. Bu memnuniyet verici bir gelişmedir.

Keza yurtdışında da çok olumlu değerlendirmeler yapıldı. IMO da hem yeni hem eski genel sekreter denizcilik idaresinin bakanlık düzeyine çıkarılmış olmasından duydukları memnuniyetlerini belirttiler. Keza bir çok uluslararası sivil toplum veya denizcilik kuruluşlarının yöneticilerinden de benzer olumlu yorumlar aldık.

Özellikle denizcilik idaresinin Bakanlık düzeyine çıkarılmasının olumlu etkilerini yeni idari yapı, sistem islemeye baslar başlamaz göreceğiz. Çünkü tüm ulaşım modlarında ve haberleşme ve bilişim sektöründe altyapı inşaatı ve isletmesi, taşımacılık düzenlemeleri, denetim ve belgelendirme vb ilgili tüm fonksiyonların toplandığı Bakanlık gerek diğer kamu kurum ve kuruluşları ile iletişim ve ilişkilerinde gerekse kendi içinde ve kendi kurumları arasında çok daha etkili, güçlü olacaktır. Denizcilik sektörü bu güç ve etkinin yararını görecektir.

- Yapılan bu değişiklikle denizciliğimizin daha güçlü ve etkin bir yapıya kavuşacağı söylenebilir mi? Bürokrasinin daha artacağından, denizciliği bilmeyen insanların, mesela Bakanlık Bölge Müdürlerinin denizcilikle ilgili kararlar almasından endişe edilebilir mi?

- Denizcilik is ve işlemleri tüm faaliyetler usul ve esasları iyi belirlenmiş, günün şartlarına göre yeniden düzenlenmiş bir şekilde yürütülecek. Bunun için gerekli çok sayıda ikincil düzenleme yapılarak her faaliyet yasal altyapıya kavuşturulacağından bireylere bağımlılık kalmayacak sadece yazılı düzenlemeler uygulanacağından bundan sonraki dönemlerde kimler idareci olursa olsun sistem bozulmayacaktır. Esas olan sistemin ve yasal altyapının sağlıklı ve bilinçli bir şekilde inşa edilmesidir. O zaman bireylere bağımlılık ortadan kalkar.

- Denizcilik Müsteşarlığı çalışanları yeni bakanlık yapılandırmasıyla mağdur olacaklar mı?

- Denizcilik müsteşarlığı çalışanlarının hiç bir kaybı olmayacak. Kazanılmış haklar çerçevesinde tüm hakları korunacak. Tam tersine denizcilik müsteşarlığında çalışan yaklaşık 600 civarında memur Bakanlığın sahip olduğu ek ödenek imkanından yararlanma fırsatına kavuşarak eskisinden çok daha iyi mali haklara sahip oldu.

Bu arada birde bizim KHK den bağımsız bir şekilde Başbakanlıkça yapılan uzmanların ve bazı memurların özlük haklarını eşitleyen ve kariyer uzmanlarına önemli kazanımlar sunan KHK var. Denizcilik Uzman ve Uzman Yardımcıları bu düzenlemeden yararlandığı halde, maalesef kariyer uzmanlığı olmadığı için Gemi Sörvey uzmanları yer almamış bu KHK de. Her ne kadar Burada bir hak kaybı söz konusu olmamakla birlikte yapılan iyileştirmeden yararlanamama söz konusudur.

Biz GS uzmanlarının da diğer kariyer uzmanları kadar ciddi ve önemli bir görev yaptıklarına inanıyoruz. Konu bakanlığımızda en üst düzeyde ele alinmiş olup sayın Bakanımıza arz edilmiştir. İnşallah en kısa zamanda bu aykırılık da giderilerek Gemi Sörvey Uzmanları da bu iyileştirmeden yararlanacak hale getirilecek ve Kariyer Uzmanlığına dönüştürülecektir. Bu konuda çalışmalar başlamıştır.
- Yeni kanun ile Sivil Toplum Kurumları daha etkin hale getirilecek mi?

-Tabiî ki sivil toplum kuruluşları daha aktif ve etkin bir şekilde tüm çalışmalara katılacaktır. Esasen Ulaştırma Bakanlığında denizcilik dışı sektörlerde sivil toplum örgütleri zaten aktif ve etkin bir rol oynamaktaydılar. Bu gelenek şimdiki bütünleşme çerçevesinde denizcilik sektöründeki sivil toplum örgütlerine de yansıyacaktır.

Biz sektördeki tüm sivil toplum kuruluşlarından çalışmalarımıza katılmalarını, düşünce ve tecrübelerini, bilgilerini bizlerle paylaşmalarını, projeler hazırlamalarını ve bunları ilgili kurumlarımıza, bakanlığımıza önermelerini bekliyoruz. Ciddiye alınacaklarına hiç şüphemiz yoktur.

Sonuç olarak yeni yapının denizcilik sektörü için hayırlı sonuçlar üreteceğine inancımız tamdır. Bunun için tüm sektör mensupları kamu, özel fark etmeden bir birlik beraberlik ruhu ve ahenk ve işbirliği içinde olmalıdır.
Editör: TE Bilişim