Urla Belediyesi ile İzmir Giritliler Derneği'nin düzenlediği "Mübadele'de Girit'ten İzmir'e ilk adım" etkinliğiyle 89 yıl önceki mübadiller anıldı. Girit'ten bin 27 Giritli Türk'ü alıp yola çıkan ilk geminin, Urla'ya yeni doğan bebekle 3 Aralık 1923'te bin 28 kişiyle geldiği iskelede duygulu anlar yaşandı. Bahricedit vapurunun anıları yeniden yaşatıldı, temsili törende bazı gençler gözyaşlarını tutamadı. Tahaffuzhane'deki törene, Urla Belediye Başkanı Selçuk Karaosmanoğlu, Karabağlar Belediye Başkanı Sıtkı Kürüm, İzmir Giritliler Derneği Başkanı Adnan Kavurga, tarihçi Prof. Dr. Nükhet Adıyeke, Dokuz Eylül Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mesut Önen ile yüzlerce Giritli mübadil ve yakınları katıldı.
Girit'ten Urla Tahaffuzhanesi'ne gelip Türk topraklarına ilk kez 3 Aralık 1923'te basan mübadillerin anılarının bir oratoryo ile canlandırılan etkinlikte, katılımcılar duygu yüklü anlar yaşadı. Urla Karantina Adası'nın 1 mil açığında demirlenen gemilerden filikalarla karaya taşınan mübadiller o zamanlarda Tahaffuzhane'de bulaşıcı hastalıklara karşı sağlık kontrollerinden geçtikleri ve hasta oldukları teşhis edilenler tedavi edildikten sonra ancak Türk topraklarına girişleri izin veriliyordu.
GÜNLERCE BEKLEDİLER
Urla Belediye Başkanı Selçuk Karaosmanoğlu, mübadeleyle 1.2 milyon Rum ve 500 bin Türk'ün göç yüzünden doğup büyüdüklerin topraklarını değiştirdiğini söyledi.
Tarihçi Prof. Dr. Nükhet Adıyeke, Girit'ten 30 bin göçmenin Hanya ve Kandiye'de günlerce gemi bekleyerek Urla'ya güçlükle ulaştığını hatırlattı. Adıyeke, Urla'ya ilk gelen Bahricedit vapuruyla bin 27 Giritli'nin yola çıktığını, o zamanın şartlarına göre büyük olan bu geminin Çeşme Limanı'na demirledikten sonra küçük gemilerle Giritlilerin Urla Tahaffuzhanesi'nde Türk topraklarına ayak bastıklarını ifade etti.
Yolda bir bebek dünyaya geldiği için Urla'ya bir fazla nüfusla yani bin 28 kişi olarak ayak basan Giritli Türkler'in büyük çoğunluğunun Ayvalık'a yerleştirildiğini belirten Adıyeke, mübadilleri ve onların anavatana gelmelerinde katkı sağlayanları minnet ve saygıyla andığını sözlerine ekledi. Karantina Tahaffuzhanesi Müdürü Şaban Koçoğlu, mübadillere Tahafuzhane'nin Mübadil Müzesi olması için Kültür ve Turizm Bakanlığı'na müracaat ettiklerini, kısa sürede olumlu yanıt beklediklerinin müjdesini verdi.
BAŞKAN'DAN PLAKET
İzmir Giritliler Derneği Başkanı Adnan Kavurga, Urla Belediye Başkanı M. Selçuk Karaosmanoğlu, Sıtkı Kürüm, Prof. Dr. Nükhet Adıyeke ve Karantina Tahaffuzhanesi Müdürü Şaban Koçoğlu'na plaket verdi. Karabağlar Belediye Başkanı Sıtkı Kürüm Girit'in hanya ilçesi ile kardeş belediye olduklarını belirtip 14 Aralık'ta Hanya'ya gidip kardeşlik bağlarını güçlendireceklerini ifade etti. Etkinliğe katılanların ellerindeki karanfilleri denize bırakarak mübadilleri anmalarıyla etkinlik sona erdi.
