Armatörlerimiz kriz tecrübesiyle ayakta duruyor
Ekonomik krizin derinleşmesiyle dünya denizcilik sektöründe onlarca denizcilik şirketi iflas ettiğini açıklarken, Türkiye’de işlerin bu boyuta gelmemesi teselli sayılıyor.
Sipariş iptalleriyle karşı karşıya kalan tersaneler ve yük bulmakta zorlanan armatörler zor günler geçirse de, bugüne kadar kepenk kapatmamaları, geçmişteki krizlerden edindikleri tecrübeyle açıklanıyor
2001’de Türkiye’de yaşanan finansman krizi ve bankacılık sisteminin değişmesiyle Türk bankaları, 2008 son çeyreğinde başlayan global krize yabancı bankalara nazaran daha güçlü yakalandı. Aynı tecrübeyi Türk denizcilik firmaları için de söylemek mümkün. Sipariş iptalleriyle karşı karşıya kalan tersaneler ve yük bulmakta zorlanan armatörler zor günler geçirse de, bugüne kadar kepenk kapatmamaları, geçmişteki krizlerden edindikleri tecrübeyle açıklanıyor. Krizin kendini göstermesinden bu yana cepten yemek zorunda kalan denizciler, şuana kadar bir devlet desteği alamadılar. Piyasaların düzelmemesi ve devlet desteğinin gecikmesi halinde sektörde kepenk kapatmaların başlamasından korkuluyor.
Uzakdoğu’dan Amerika’ya başta tersaneler olmak üzere birçok denizcilik firması ya iflas ettiğini açıkladı ya da mahkemelerden koruma istedi. Türkiye’de de zor günler geçiren denizciler, şuana kadar kepenk kapamadan yaşamaya devam ediyor. Ancak ödemelerde büyük sıkıntılar var. İç piyasadan çok küresel ticarete bağlı olan deniz taşımacılığında armatörlerin tek umudu uluslararası piyasaların bir an önce canlanması.
Danimarka’da bankaların kredilerini küçük firmalardan geri çekmesi ve yeni kredileri durdurması nedeniyle denizcilik şirketleri iflasla karşı karşıya kaldı.
Dünya ticaretindeki düşüş Avrupa’nın denizci ülkelerinde dahi iflaslara neden oluyor. Krizden bu yana Danimarka’da altı adet küçük çaplı denizcilik firması kepenklerini kapadı.
Danimarka’da iki farklı armatörlük birliği, firmaları korumak için birlikte hareket etme kararı aldı. Küçük Gemi Sahipleri Birliği ve 1985 Armatörler Birliği, ülkenin en büyük iki bankası Nordea ve Danske Bank ile bir toplantı yaptı ancak olumlu sonuç alamadı.
Küçük Gemi Sahipleri Birliği yaptığı açıklamada bankaların küçük firmalara yardımcı olmadığını belirterek “Bankalara denizcilik şirketlerinin durumlarını açıkladık ancak bir anlayış görmedik. Bankalar şirketlerin birleşmesini ve operasyonel karlarını kullanmasını bekliyor. Anladığımız kadarıyla bankalardan yardım gelme ihtimali yok” denildi.
Beraber hareket etme kararı alan iki birliğin 180 civarında gemiyi temsil ettiği belirtiliyor.
Almanya, tersaneleri kaybetmek istemiyor
Almanya’da da başta tersaneler olmak üzere denizcilik firmaları zor günler geçiriyor. Alman hükümeti sektöre kredi vererek ayakta tutmaya çalışıyor.
Alman Ekonomi Bakanlığının verilerine göre, Alman tersaneleri 2008’de 29 adet, bu yılın ilk üç ayında ise 11 sipariş kaybetti. Bu gemilerin toplam değerinin 1,5 milyar Euro olduğu belirtiliyor. Ayrıca armatörlerin gereken finansmanı bulamadığından dolayı değeri 1 milyar Euro olan 20’nin üstünde siparişin de risk arz ettiği vurgulandı.
Almanya denizcilik koordinatörü Dagmar Wöhrl’e göre Alman hükümeti denizciliği destekleyecek ancak bunu tersanelerden hisse alarak veya konteyner marketinde aktif bir oyuncu olarak yapamaz. Wöhrl “Hükümet, armatör ve tersane sahiplerinin de faydalanabileceği 40 milyar Euro borç ve 75 milyar Euro garanti desteği veriyor. Şirketler ticari bankalar aracılığıyla bu kredilere başvurabilir. Bu fonlardan bugüne kadar tersanelere 205 milyon dolar verildi. 182 milyon Euro’luk başvuru da onaylanmış durumda” diye konuştu.
