Global Ports Küresel Pazar Payını 5 Yıl İçinde İkiye Katlayacak Dünyanın önde gelen finans merkezlerinden Londra Borsası'nda yılın en büyük halka arzlarından birini gerçekleştiren Global Ports Holding Plc, önümüzdeki beş yıl içinde küresel kurvaziyer liman işletmeciliği pazarındaki payını mevcut yüzde 10 düzeyinden yüzde 20'ye çıkarmayı hedefliyor. Global Ports Holding Kurucu Ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kutman ve Global Ports Holding Genel Müdürü Emre Sayın, Global Ports Holding Plc'nin, Londra Borsası'nda, 2017 yılının en büyük üç halka arzından birini gerçekleştirmesinin ardından, Londra'da bir araya geldikleri gazetecilerin sorularını yanıtladılar. Kutman ve Sayın, dünyadaki "tek bağımsız kurvaziyer liman işletmecisi" olarak, Londra Borsası'ndaki halka arzda "güçlü yatırımcıların" ilgisinden çok memnun kaldıklarını vurguladılar. Halka arz döneminde oluşturdukları stratejiyi sunmak için sabırsızlandıklarını da ifade eden Kutman ve Sayın, "Bu dönem bizim için çok heyecan verici ve kamuya açık bir şirket olarak yeni hayatımızı dört gözle bekliyoruz" dediler. "Biz aslında 'kurvaziyer limanlarında en iyi operasyon nasıl yapılır'ın kitabını yazıyoruz" Global Ports Holding Genel Müdürü Emre Sayın, Londra Borsası'ndaki birincil halka arza ilişkin olarak, "Bizim için belki de bu IPO (birincil halka arz) aslında ayırt edici özelliklerden biridir" dedi ve ekledi: "Bütün yatırımcılarımıza şunu anlattık: Bizi işimiz burada, 14 tane limanın her birinin uzman olduğu bir işi en iyi yaptığı alanlar var. Barselona, bavul operasyonun dünyada en iyi yapan limanlardan birisi. "Zaman ölçümlerini en iyi yapan Singapur'dur. Müşterilere alışveriş deneyimi yaratmak, iyi bir deneyim yaratmak açısından bence Kuşadası dünyada örnek limanlardan biridir. Endüstri mühendisliği modelleriyle her şey tek tek ölçülür. "Bunları tek tek alıyoruz, hepsini bir Global Ports iş yapma modeli haline getiriyoruz; elbette yetmez, bunun bir bakıma kitabını yazıyoruz, kodluyoruz. " Biz aslında 'kurvaziyer limanlarında en iyi operasyon nasıl yapılır'ın kitabını yazıyoruz, yazılımını yapıyoruz. Bunun gerçekten yazılımını yazdık ve şu anda bütün limanlara uyguluyoruz. "Ben şuna inanıyorum; bu limanlar aslında birbirinden öğrenerek, birbirini yukarı doğru çekiyor. Günün sonunda operasyon olarak diğer limanlardan giderek daha fazla ayrışıyoruz. "Bunun sebebi; diğerlerinin her birinin tek tek yönetilmesi ya da devlet veya lokal otoriteler tarafından yönetiliyor olması, çok ticari bir bakışla yönetilmiyorlar... Dünyada rakibimiz yok; dünyada bir numarayız. "Halka açılmış olmadığı gibi halka açılmış olmayan rakibimiz de yok; böyle bir yapılanma yok. Bu müthiş bir vizyon. Hiç kimse şu ana kadar bunu yapmayı düşünmemiş. Hep tek tek yönetilmiş bu limanlar. "Bunları bir toplu olarak bir operatör gibi yani uluslararası bir operatör gibi yönetme fikri daha önce kimsenin aklına gelmemiş." "... Vatani bir görev yani zarar etsek bile girmek zorundayız, öyle söyleyeyim" Açıklamalarında, Avrupa'da kurvaziyer gemilerinin yanaşabileceği er olduğunu vurgulayan Kutman, "Düşünün Londra değil, Paris değil, Moskova değil yani büyük şehirlere baktığınız zaman, İstanbul deniz kenarında ve kurvaziyer gemilerinin gelebileceği bir şehir" dedi ve ekledi: "Bu şöyle işliyor. Kurvaziyer limanlarını ikiye bölüyoruz. Bir ziyaret edilen limanlar, bir de ana limanlar. Ana limanlarda insanlar önceden uçup orada birkaç gece geçirip o şehri görüp sonra gemiye binip gitmeyi istiyorlar ve veya dönüştü birkaç gün kalalım şehri görebilelim diyorlar. Mesela Miami. Bu yüzden orada bırakılan para çok yüksek ziyaret edilen limanlara göre. Çünkü orda sadece 8 saatiniz var. Barselona'nın yüksek olmasının sebeplerinden bir tanesi ana liman olduğu zaman daha fazla parabırakma şansı var. İstanbul'un çok şansı var bu konuda. İstanbul'un bana göre Avrupa'nın bir numaralı ana limanı olma ihtimali var, kendi sunduğu özelliklerden ötürü. Ama bugün İstanbul'da bir ana liman olabilecek bir liman yok. Ziyaret limanı var bir tane Karaköy'de." Kutman, "Aday mısınız siz?" sorusunu da, "Yüzde yüz gireriz; girmenin de ötesinde vatani bir görev yani zarar etsek bile girmek zorundayız, öyle söyleyeyim" diye yanıtladı. "14 Temmuz'u 15 Temmuz'a bağlayan gece..." Türkiye'ye dönük negatif algının pozitife döndürülmesi için Global Yatırım Holding olarak da önemli çabalar içinde olduklarını vurgulayan Kutman, şöyle anlattı: "Önemli olan bu çalışmaları daha büyük yatırımcılar nezdinde yürütmek; çünkü neticede algı tepeden aşağıya iniyor.Dolayısıyla o seviyede girişimleriniz oldu mu, o algı yavaş yavaşyok oluyor. Örneğin, Malta Başbakanı, İtalya Cumhurbaşkanı, Katar Dubai şeyhi; bunlarla ilişkiyi geliştirdiğinizde o algı yavaş yavaş aşağıya doğru süzülüyor. Örneğin; 14 Temmuz'u 15 Temmuz'a (2016) bağlayan gece, üç büyük kurvaziyer şirketinin CEO'su sayın Başbakan ile görüşmek üzere uçaktaydılar havada. Bir tanesi İstanbul Havalimanı'na indi. Silahların altında kurşunların altında zar zor aldık; 'talih'. Bir diğeri özel uçağı ile Bulgaristan hava sahasından döndü. Üçüncüsü de İsviçre'de olan da sabah gelecekti ve biz Sayın Başbakan'la görüşüp oradan Marmaris'e gidecektik Sayın Cumhurbaşkanı ile görüşmeye. Üç büyük kurvaziyer şirketinin üst yöneticileri... " Kutman'ın ardından konuşan Emre Sayın da, üç kurvaziyer şirketinin üst yöneticilerinin yaşadıklarına ilişkin olarak, "Şunu da eklemek lazım; bu da bence onların profesyonelliğini ve Türkiye'ye bakış açısını gösteriyor. Ondan birkaç ay sonra davetimiz üzerine tekrar geldiler... Tekrar gelişleri Eylül Ekim'dir en fazla..." dedi. Kutman ve Sayın'ın gazetecilere yaptıkları açıklamalar ve sorulara verdikleri yanıtlar şöyle: Global Ports Holding Plc.'nin piyasa değeri 610 milyon dolar Dünyanın en büyük kurvaziyer liman işletmecisi Global Liman İşletmeleri A.Ş.'yi bünyesinde barındıran Global Ports Holding Plc, en önemli küresel finans merkezlerinden Londra'da, 2017 yılının en büyük üç halka arzından birini gerçekleştirdi. Arzın toplam büyüklüğü 177.6 milyon Sterlin (230 milyon dolar) olarak gerçekleşti. Toplam sermayesinin yüzde 33.2'si halka arz edilen Global Ports Holding Plc.'nin, arz sonrası piyasa değeri 610 milyon dolar olarak belirlendi. Halka arz edilen hisselerin yüzde 10.8'i İngiltere'de yerleşik 4 bin 700 bireysel yatırımcıya, yüzde 89.2'si de 55 kurumsal yatırımcıya tahsis edildi. Bireysel yatırımcıların ilgisi bizi mutlu ediyor; çünkü, bireysel yatırımcıyla büyümek, kurumsal yatırımcılar ile büyümeye göre daha sağlıklı oluyor. İki yıl önce Borsa İstanbul'da halka arz için çalışmalar yaptık; ancak, ortam uygun değildi, vazgeçtik. İkincil halka arz düşünmüyoruz. 2017 sonunda en az 25 milyon dolar temettü dağıtımı planlıyoruz. Küresel düzeyde kurvaziyer liman işletmeciliği Dünya genelinde kurvaziyer liman işletmeciliği, biz başlayana kadar bu boyutta değildi. Halen dünya genelinde 150'si büyük ölçekli olmak üzere toplam 750 dolayında kurvaziyer limanı bulunuyor. Biz bugün 14 limanı işletiyoruz; hedefimiz beş yıl içinde 30 limana ulaşmak ve uzun vadeli hedefimiz de büyük ölçekli 50 liman işletmesini üstlenecek boyuta büyümek. Dünyadaki büyük ölçekli limanların yüzde 90-95'i devletler ya da yerel yönetimlerin işletmeciliğinde; biz tanındıkça, farklı ülkelerin devlet ya da yerel yönetimlerden davet alıyoruz. Halen 150 büyük ölçekli limanın 14'ü ile toplam yüzde 10 pazar payına sahibiz ve hedefimiz beş yıl içinde 30 liman ile yüzde 20'ye ve uzun vadede de 50 liman ile yüzde 30-35 düzeyine yükselmek. Dünya kurvaziyer yolcu sayısı yılda 24 milyon kişiyi buluyor; bu sayının yüzde 32 - 33 dolayında artışla 2021 yılında 31.8 milyona ulaşması bekleniyor. Küresel kurvaziyer liman işletmeciliği 2021 yılına kadar yüzde 46 büyüme ile bugünkü 24 milyon yolcudan 32 milyon yolcuya çıkacak; bunu, bugünden verilen gemi siparişlerinden anlıyoruz. Beş yıl sonra tüm kurvaziyer limanlarındaki kapasitelerin tam olarak dolacağına inanıyoruz. Dünyada kurvaziyer gemileri İtalya, Fransa, İngiltere, Finlandiya ve Almanya'da üretiliyor. Buna karşılık kurvaziyer yolcuları dünyanın her yerinden geliyor. Gönül ister ki, Türkiye'de de kurvaziyer gemileri üretilsin. Kurvaziyer gemi üretimi tamamen farklı bir alan olduğu için biz düşünmüyoruz; ancak, Türkiye'de böyle bir üretimi yapacak büyük pir potansiyel olduğuna inanıyoruz. Kurvaziyer liman işletmeciliğinde özgün iş modeli IPO Global Ports Holdigns Plc'ye lig atlattırdı; bizi tüm dünyadan ayrıştırdı, rakipsiz olduk. Dünyada Global Ports Holdigns Plc ayarında başka işletmeci yok; dolayısıyla rakibimiz yok. Kurvaziyer liman işletmeciliğinde; Global'e özgü bir iş modeli geliştirdik ve şu anda yazılımını yapıyoruz; bu model, müşterilerimize ve onların yolcularına en iyi deneyimi yaşatmayı öngörüyor. Daha fazla müşteri memnuniyetine dayalı bu iş modelimizi işletmekte olduğumuz tüm limanlarımızda uygulamaya koyuyoruz. Bu model aynı zamanda çevreci bir konsept de içeriyor. İşletmesini üstlendiğimiz tüm limanlarda kademeli olarak elektrikli araç ve bisiklet kullanımına geçeceğiz. İşletmesini üstlendiğimiz limanlarda yerel ekonomiyi de öne çıkarıyor, destekliyoruz. Bu amaçla örnek pazar yerleri kuruyor ve yerel üreticileri davet ediyoruz. Biz uyguladığımız iş yapış modeli ve tüm faaliyetlerimiz ile "Valetta En İyi Kurvaziyer İşletmecisi" ve "Barcelona En İyi Kurvaziyer İşletmecisi" ödüllerini kazandık. Karayipler, Asya ve Kuzey Afrika limanları hedefte Hedefimizde öncelikle Karayipler ve Asya limanları var; ayrıca, Akdeniz'de Tunus gibi Kuzey Afrika limanlarına da girmeyi planlıyoruz Kuzey Afrika limanları şu anda riskli olsa da, gelecekte büyüme potansiyeli oldukça yüksek. İstanbul kurvaziyer gemilerinin yanaşabileceği en büyük liman ve muhteşem tarihinin yanında, uçak-gemi bağlantısı avantajıyla çok önemli bir destinasyon. Bugün Galataport daha çok "retail business" odaklı olarak gelişiyor; bu nedenle İstanbul'un bir kurvaziyer limanına ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz. İstanbul'da yeni bir kurvaziyer limanı Yenikapı-Zeytinburnu eksininde yapılabilir ve biz buna talibiz. Böyle bir proje gündeme geldiğinde, zarar edecek de olsak, ülkemiz için bu projeye girmek zorunda hissediyoruz. 2017 kaybedildi, 2018 toparlanma yılı olacak Türkiye aleyhine olan algıdan ötürü dünyanın hiçbir yerinden ülkemize talep yok; bu nedenle 2017 yılını kaybettik. Ancak, algı her geçen gün iyiye gidiyor; algının düzelmesiyle birlikte 2018 yılında daha çok talep alacağımızı düşünüyorum. Algının düzelmesi için zaman ve çabaya ihtiyacımız var; zaman, bir başka deyişle sabır, öncelikli sahip olmamız gereken unsur. Ayrıca, pozitif algı yaratabilmek için de çaba göstermemiz gerekiyor. Algının düzeltilmesine dönük çabalarımızın yanında, devletin kurvaziyer gemi yolcu başına verdiği 30 dolarlık teşvik gibi destekleri de gündeme getirmeliyiz. Yolcu başına 30 dolarlık teşvik bir şeyi değiştirecek güçte olmasa da çok ciddi bir motivasyon kaynağı oldu ve toparlanmada önemli olan da motivasyondur. Algı tepeden düzelmeye başlamalı; tepeden başlayan düzelme aşağıya doğru daha çabuk ve kapsayıcı bir şekilde yayılacaktır. Bu nedenle, ülkeler ile ilişkilerimizi bu bazda düşünmeliyiz. Global Ports Holding Akdeniz'deki pazar payını yüzde 25'e ulaştırdı Global Ports Holding (GPH); Türkiye'deki en yoğun kruvaziyer yolcu trafiğine ev sahipliği yapan Kuşadası'ndaki Ege Ports'un yanı sıra Antalya'daki Port Akdeniz ve Muğla'daki Bodrum Kruvaziyer Limanı'nı işletiyor. GLİ yurt dışında ise; İspanya'da Akdeniz destinasyonunun en gözde limanı Barselona Kruvaziyer Limanı ile Malaga Kruvaziyer Limanı'nı, Karadağ'da Port of Adria (Bar Limanı), Portekiz'de Lizbon Kruvaziyer Limanı, Singapur'da Singapur Kruvaziyer Limanı, Malta'da Valletta Kruvaziyer Limanı, Hırvatistan'da Dubrovnik Kruvaziyer Limanı'nı işletiyor. İtalya'da ise en çok ilgi çeken turizm merkezlerinden ve en önemli indi/bindi limanlarından Venedik Kruvaziyer Limanı ile birlikte, Ravenna Kruvaziyer Limanı, Cagliari Kruvaziyer Limanı, Catania Kruvaziyer Limanı'nı operasyonel yapısına katan GPH, ayrıca Portovenere'de kruvaziyer yolcularına karaya ulaşım hizmeti veren La Spezia Cruise Facility şirketini de bünyesine ekledi. Toplam 700'ün üzerinde çalışanı ile GLİ, Asya Pasifik ve Akdeniz'deki güçlü varlığı ile yaklaşık 7, 5 milyon yolcuya hizmet vererek, Akdeniz'deki pazar payını yüzde 25'e ulaştırdı. Türkiye'de Port Akdeniz (Antalya) ve Karadağ'da Port of Adria (Bar Limanı) ile ticari liman işletmeleri faaliyetlerinde toplam 1.5 milyon ton kargo ve 215 bin TEU konteyner elleçledi.