Güney Kore Tersaneleri kontrat iptallerine karşı çıkıyor
Dünya armatörleri gemi inşa siparişlerini iptale yönelirken Güney Kore Tersaneleri son zamanlarda önemli değer kaybına uğrayan milli paraları Won nedeniyle milyarlarca dolarlık siparişleri korumak için ısrar ediyorlar.
Uluslararası deniz ticareti basınında yeraldığı üzere geçtiğimiz yıllarda Türk Armatörlük firmaları tarafından Uzak Doğu Tersanelerine verilmiş olan gemi siparişi 10-12 milyar doları ve 10 milyon dwt'u aşıyor.
Türk armatörlük firmalarınca bu siparişe ait 2.5 milyar dolar civarında teminat ve ilk bazı taksit ödemeleri yapıldığı belirtilirken, çoğunluk armatörlük firmasının tersane yetkilileri ile siparişlerini iptal etmek veya gelecek ileri tarihlere geri bırakmak üzere görüşmelerden bulundukları işaret ediliyor.
Ancak genelde verilen siparişlerin inşa maliyetini karşılayacak kredi garantilerinin sağlanamamış olduğu da hatırlatılırken, Ereğli Demir Çelik ve bir kısım Türk armatörlük firmalarının ortaklığındaki Ereğli Denizcilik şirketinin Hanjin Heavy Industries'in Filipinler Subic Bay'deki tersanesine verdikleri beheri 80.6 milyon dolara mal olacak iki adet 175,000 dwt'luk kuru dökmeyük gemisinin teslim tarihini ağustos ve aralık 2010 yerine 2011 yılına geri bıraktırdığı haberde yer alıyor.
Türk armatörlük sektörünün geleneksel hampetrol tanker armatörlük ve işletmecilik şirketi olan Beşiktaş Denizcilik firmasının 2007 yılında bu geleneksel politikasına Güney Kore'nin Deahan Shipbuilding tersanesinde inşa edilmek üzere dört adet Capesize kuru dökmeyük gemisi siparişi katarak değişiklik getirdiği hatırlatılarak ancak Beşiktaş'ın bu gemilere ait kontratları yine bir Türk armatörlük firması Aktif Denizcilik firmasına sattığı da haberde yer alıyor.
Bir kısım Türk armatörlük firmalarının kuru dökmeyük gemisi inşa siparişlerini ham petrol tankeri tipine çevirmek üzere görüşmelere devam ettiği de belirtilirken Yasa Denizcilik grubunun kuru dökmeyük bölümü Tsuji Heavy Industries'in Çin'deki Jiangsu tersanesine verdiği 6 adet 30,000 dwt'luk kuru dökmeyük gemisi siparişinin tersanenin iflas etmesi nedeniyle bilinmez hale geldiği görülüyor.
Bu arada Yasa Denizcilik grubunun bu gemilerden ikisini Burhan Deval başkanlığındaki Deval Denizcilik firmasına sattığı bilinmekteydi.
Güney Kore Tersaneleri karşı
Güney Kore Tersaneleri son zamanlarda önemli değer kaybına uğrayan milli paraları Won nedeniyle milyarlarca dolarlık siparişleri korumaya ısrarlı görünüyor.
Yapılan açıklamalar, kontratları iptal veya gemilerin teslimini ileriki tarihlere ertelemek gibi değişimlerin dolara şiddetle ihtiyacı olan tersanelerin olduğu kadar Güney Kore ekonomisinin böyle bir kaybı kabul edemeyeceği yönünde. Tersane yönetimleri önündeki temel sorun gelecek iki üç yıl içersinde alacakları siparişlerden gelecek olan dolar gelirlerini kaybetmiş olacakları gibi bu kontratları iptal etmeleri halinde, armatörler herhangi bir ödeme yapmayacaklarından dolayı, bu kez döviz açıklarını kapatmak için doları daha yüksek seviyeden satın almak zorunda kalacakları olarak ifade ediliyor.
Yapılan bir açıklamada "Alınmış gemi siparişlerini iptal etmek veya daha ileri tarihlere ertelemek, tersanelerin müthiş derece dolara ihtiyacı olduğu bu dönemde beklenemez" deniliyor.
Türkler teminatları yakmayı öneriyor
Güney Kore Tersanelerinin halen 200 milyar doları aşan kesinleşmiş gemi inşa siparişi bulunuyor. Bu siparişlerin bir kısımının 2008'de gerçekleşmiş olması ise,birçok geminin inşaasına başlanmamış olması nedeniyle büyük bir iptal riski getiriyor.
Daewoo Securities'den yapılan açıklamaya göre Güney Kore tersanelerinin sadece 2008'de aldıkları siparişlerin toplamı 59.54 milyar dolar. Bunun yüzde 30'unun ham madde ve donanım için sarfedileceği dikkate alındığında 2008 başından itibaren dolar karşısında yüzde 60'a yakın değer kaybederek 1.500 Won 1 Dolar karşılığı olunca kontratların iptal edilmesi halinde çok ciddi durumlar sayılacak sorunlar çıkacak.
Böyle vahim bir tablo karşısında Kore Merkez Bankası'nın tersanelerden yansıyacak iptalleri kabul etmesinin beklenmemesi gerekiyor.
Şubat başlarında açıklama yapan Türk Armatörler birliği Başkanı Şadan Kalkavan kriz nedeniyle çok sıkın yaşandığını belirterek "Daha önce yapmış olduğumuz kontratlarımızı iptal etmek istiyoruz.Teminatları yakalım, yeter ki peşimizi bıraksınlar" demişti.
