Denizleri Terkedilmiş Ağlardan Kurtarma Projesi

Hayalet Ağlar Temizleniyor

Su ürünleri avı sırasında kullanım hataları ve benzeri nedenlerle terkedilen ağların denizlerden temizlenmesi amacıyla hazırlanan proje Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in katılımıyla İstanbul’da uygulamaya başlandı.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından av sırasında veya kullanım hatası ile denize bırakılmış ağların temizlenmesi amacıyla bir çalışma başlatıldı. Su ürünleri avı sırasında kullanım hataları ve benzeri nedenlerle terkedilen ağların denizlerden temizlenmesi amacıyla hazırlanan proje Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in katılımıyla İstanbul’da uygulamaya konuldu.

Avlanma sırasında zemin yapısı, hava koşulları, ağ çakışması veya kullanım hataları gibi nedenlerle terkedilmiş ağlardan denizlerin temizlenmesini hedefleyen projenin tanıtım töreninde yaklaşık 40 metre eninde 800 metre uzunluğundaki gırgır ağı, robot ve dalgıç yardımıyla denizden çıkarıldı

. Denizlerdeki av araçlarını temizleme projesinin tanıtıldığı ve örnek olarak deniz dibinde tespiti yapılan bir hayalet ağın çıkarıldığı tören İstanbul Adalar bölgesinde bulunan Balıkçıadası açıklarında yapıldı. Törene Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in yanı sıra Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Dr. Durali Koçak, İstanbul Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Kasım Piral, Avcılık ve Kontrol Daire Başkan Vekili Mahmut Akyürek, Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürü Adnan Tepe, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve basın mensupları katıldı.

Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Dr. Durali Koçak, ağ çıkarma operasyonundan önce yaptığı açıklamada su ürünleri avcılığında kullanılan ağlar ve diğer avlanma araçlarının av sırasında zemin yapısı, hava koşulları, ağ çakışması, kullanım hataları ve benzeri nedenlerle koptuğunu, kaybolduğunu ve benzeri nedenlerle denizlere terkedildiğini kaydetti. Denizlerde av sırasında istenmeden kopan ve terkedilen av araçlarının uzun süre ortamda kalarak kontrolsüz bir şekilde avlanmaya devam ettiğini aktaran Koçak, “Hayalet avcılık da olarak adlandırılan bu durum deniz canlılarının barınma ve beslenmelerini olumsuz yönde etkilemekte, ekolojik ve ekonomik zararlara neden olmaktadır.” dedi.

Denize kıyısı olan 28 ilde yaklaşık dört yüz balıkçı ve balıkçı örgütlenme temsilcileriyle yüz yüze görüşerek kaybolan av araçlarına ve kayboldukları yerlere yönelik ön saha araştırması yapıldığını dile getiren Koçak, “Bu ön çalışmada 600 lokasyonda 585 kilometre uzatma ağı, 44 adet gırgır ağı, 20 adet trol ağının kaybolduğu bilgisi elde edilmiştir. Av araçlarının yoğun olarak kaybolduğu Adana, Hatay, İstanbul ve Muğla illeri 2014 yılı için Bakanlığımız tarafından pilot uygulama alanı olarak seçilmiştir” diye konuştu.

Koçak’ın açıklamalarının ardından Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in deniz av araçlarını temizleme görevini yürütecek olan gemiye çıkışında proje yürütücülerinden Serdar Yaygın yaptıkları çalışmalar hakkında katılımcılara bilgi verdi. Özel bir robot ve dalgıç tarafından gerçekleştirilen ağ temizleme operasyonunu yerinde izleyen Bakan Eker burada yaptığı açıklamada, projenin Türkiye için bir ilk olduğunu belirtti. Su ürünlerinin avlanılması esnasında çeşitli nedenlerle deniz dibinde kalan av araçlarının zaman içerisinde deniz tabanındaki doğal ortamı bozduğunu ve canlıların bu ağlara takılıp öldüğünü aktaran Eker, BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün de bu av araçlarının temizlenmesi gerektiği yönünde açıklamalarının bulunduğunu anlattı.

“Deniz, Sizin Çağrınıza Olumlu Karşılık Veriyor”

Bakan Eker, yakın zamana kadar 18 metrede dahi gırgır ağlarının kullanıldığını, hükümet olarak kendilerinin bu sınırı 24 metreye çıkardıklarını söyledi. Eker, bu kararlarının medyada çok eleştiri aldığını fakat denizlerin ve deniz canlılarının korunması için uygulamanın oldukça faydalı olduğunu vurguladı. Adalarla sahil arasında balıkçılık yapılmasını yasakladıklarını da hatırlatan Bakan Mehdi Eker, bu yasakların balıkların yuva yapma yerlerinin korunması açısından oldukça önemli olduğunu dile getirdi. Lüferle ilgili bir düzenleme getirdiklerini ve 20 santimin altında olanların avlanılmasını yasakladıklarını aktaran Eker, “Bu çalışma sonucunda iki sene içerisinde lüfer popülasyonunda önemli bir artış oldu. Deniz, sizin çağrınıza olumlu karşılık veriyor” dedi.

Bakan Eker “Denizlerin Terkedilmiş Av Araçlarından Temizlenmesi Projesi”nin tamamının kamu kaynağı kullanılarak ilk etapta İstanbul, Muğla, Adana ve Hatay olmak üzere dört pilot ilde uygulamaya konulduğunu ve 3 yıl süreceğini belirtti. Eker, “Arkasından Türkiye'nin diğer bölgelerinde, Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerinde de tespit edilen noktalarda bu ağlar toplanmak suretiyle hem deniz temizlenecek hem de balıkların üremelerine imkân tanınacak. Böylece balıkçılık için hayırlı, olumlu bir proje olduğu gibi denizin temizlenmesi ve çevrenin korunması açısından da yine son derece yararlı bir uygulama. Bu operasyon gemisi, teknolojisiyle, robotlarıyla, dalgıçlarıyla önemlidir. Riskli, tehlikeli ama bir o kadar da uzmanlık gerektiren önemli bir başarıya imza atmış oldu arkadaşlarımız" şeklinde konuştu.

İstanbul’da Adalar bölgesinde yer alan Balıkçıadası açıklarında gerçekleştirilen ağ çıkarma operasyonunda 19 metre derinde kayalara yapışmış ve doğal örtüyü bozmuş bir şekilde bulunan 40 metre eninde 800 metre uzunluğundaki gırgır ağı özel bir robot ve dalgıç kullanılarak denizden çıkarıldı. Kumanda merkezindeki görevliler tarafından kullanılan ve fiyatı 1 milyon 200 bin dolar olan özel robotun yardımıyla yeri tespit edilen ağın çıkarılmasında dalgıç Serkan Yalım’ın yanı sıra Bülent Gürz, Özkan Çağlar, Serdar Yaygılı ve gemi mürettebatı koordineli bir çalışma yürüttü. Vinç yardımıyla gemiye çıkarılan gırgır ağının içerisinde ölmüş balık ve denizyıldızları bulundu.

Denizdeki hayalet ağın çıkarılmasının ardından Bakan Mehdi Eker, dalgıç Serkan Yalım’ı “Çok güzel bir iş başardın, bak şu kadar büyük bir ağı toplayıp başarılı bir şekilde çıkardınız” diyerek tebrik etti.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen proje kapsamında İstanbul Adalar Bölgesi’nde yürütülen çalışmada 240 bin metrekare alanda 81 noktada ya kopmuş ya da terk edilmiş ağlar olduğu tespit edildi. Türkiye’de bir ilk olan bu çevreci projenin yaklaşık 3 yıl sürmesi hedefleniyor. Projenin saha koordinatörlüğünü Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’nden Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi Çağdaş Seyyar yaparken Biyolog Murat Ulama ve Su Ürünleri Mühendisi Gülşah Roaderick de proje uygulayıcıları arasında yer alıyor.

Projeyle ülkemizdeki denizlerin av sırasında istenmeden kopan ve terkedilen ağlardan temizlenerek hayalet avcılığının önüne geçilmesi, ağ maliyetinin azaltılması, kayıp av araçlarına takılarak ölen su ürünlerinin ekonomik kaybının azaltılması, bununla birlikte su ürünleri kaynaklarının ve ekosistemin korunması amaçlanıyor.

Kafkametler kazasının ardından Kaptan Cahit İstikbal, TV100'e Açıklamalarda Bulundu