Denizcilik bir gelenek mesleğidir

2009 yılında fakülteye dönüştürülen Dokuz Eylül Denizcilik Fakültesi Dekanı Güldem Cerit, denizciliğin bir örf, adet ve gelenek mesleği olduğunu ifade ederken kadınların titiz ve azimli çalışmalarıyla meslekte bir adım daha öne çıktıklarını söyledi.

Güldem Cerit’i kendisinin anlatımıyla tanıyabilir miyiz?

1954 yılında Ankara’da doğdum. İlk, orta, lise öğrenimimi Ankara Koleji’nde, lisans eğitimimi 1976’da ODTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü’nde tamamladım. Çalışma hayatına özel sektör’de kimya mühendisi olarak başladım. 1982-1985’de Metin Uslu Yağ ve Kimyevi Maddeler San. ve Tic. A.Ş.’de; 1985-1991 yılları arasında Yaşar Grubunda Pınar Et A.Ş., Pınar Su A.Ş. ve Birmaş A.Ş.’de üretim, kalite sağlama, pazarlama, pazar araştırma ve tanıtma bölümlerinde çeşitli kademelerde yöneticilik görevleri üstlendim. Bu görevlerim devam ederken Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı’nda lisansüstü eğitimime başladım. 1988’de yüksek lisans, 1992’de doktora eğitimlerimi tamamladım. 1993’de Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksekokulu’na Yardımcı Doçent olarak atandım. Aynı yıl Müdür Yardımcısı, 1997’de Müdür Vekili, 1998’de ise Müdür’lük görevine getirildim. 1998’de Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği anabilim dalında doçent, 2004’de profesör oldum. 31 Ekim 2009’da kurulan Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’ne önce Dekan Vekili daha sonra 2 Nisan 2010’da Dekan olarak atandım. Deniz işletmeciliği ve lojistik lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında ders vermekte olup, danışmanlığımda 27 tez tamamlanmıştır. Araştırmalarım denizcilikte pazarlama ve denizcilik eğitimi alanlarında yoğunlaşmakta, 114 uluslararası, 45 ulusal makale ve konferans bildirim bulunmaktadır. Uluslararası Denizcilik Eğitmenleri Birliği-IMLA Yürütme Komitesi Üyesi (2004- ) ve Uluslararası Denizcilik Ekonomistleri Birliği-IAME Konsey Üyesi (2002-2008) görevlerini üstlendim. 5’i uluslararası olmak üzere 19 kongrenin organizasyonunda, ayrıca 1’i AB projesi olmak üzere 8 projede görev aldım. 1998’de Antwerp-Belçika’da Dünya Ulaştırma Araştırmaları Konferansı-WCTR’da “Denizcilik Bilim Ödülü”nü, 2000’de Antalya’da Pazarlama Kongresi’nde “En İyi Tebliğ” ödülünü, 2003’de Busan-Kore’de IAME Konferansı’nda “Hanjin Ödülü”nü, 2009 İzmir EMCIS Kongresi’nde “En İyi Uygulama Bildirisi” ödülünü aldım. Fulbright Araştırma Bursunu kazandım ve bu araştırmayı 1998-1999 döneminde University of Michigan’da gerçekleştirdim. Martı isimli bir kızım vardır.

Erkek egemenliğinin olduğu sektörde uzun yıllardır bir kadın olarak görevinizi yerine getirmenin sizin için zorlukları oluyor mu? Denizcilik sektöründe kadınların sayısının artması sektöre nasıl bir katkı sağlar?

Denizcilik dünyanın en meşakkatli mesleklerinden biridir. Çok disiplinli ve bilimin en son gelişmelerini hızla uygulamaya alan, ulusal ve uluslararası bir bilgi ve beceri birikimini zorunlu kıldığı gibi, üstün mesleki ve insani vasıfları da gerektiren bir örf, adet, gelenek mesleğidir aynı zamanda. Bayanlar her meslekte olduğu gibi denizcilikte de fevkalade başarılı olmakta ve aranılan elemanlar olarak değerlendirilmektedirler. Gerek karadaki gerekse denizdeki denizcilik görevlerinde bayanların titiz, azimli, fedakâr, yüksek iletişim gücü içeren performansları farklılaştırıcı unsurlar olarak öne çıkmaktadır.

1988 yılında 51 öğrenciyle eğitim hayatına başlayan Dokuz Eylül Denizcilik Fakültesi, bugüne geldiğimizde hangi bölümde kaç öğrenciye eğitim vermektedir?

Fakülte bünyesinde Denizcilik İşletmeleri Yönetimi, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü ve Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü olmak üzere 3 bölümde lisans eğitimi verilmektedir. Ayrıca Lojistik Yönetimi Bölümü de 2011 yılı içinde açılmıştır. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde Fakülteye bağlı 6 adet Yüksek Lisans ve 1 adet Doktora programı sürdürülmektedir. Bu lisansüstü eğitim programları; Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Programı (Yüksek Lisans), Lojistik ve Deniz Ulaştırması Programı (Tezsiz Yüksek Lisans), Denizcilikte Emniyet, Güvenlik ve Çevre Yönetimi (Tezsiz Yüksek Lisans), Deniz Turizmi ve Yat Kaptanlığı (Tezsiz Yüksek Lisans), Lojistik Yönetimi (Yüksek Lisans), Deniz Turizmi (Yüksek Lisans), Emniyet, Güvenlik ve Çevre Yönetimi (Yüksek Lisans) ve Denizcilik İşletmeleri Yönetimi (Doktora) şeklindedir. Ayrıca Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde açılmış olan Lojistik Mühendisliği Tezsiz Yüksek Lisans Programının Anabilim Dalı Başkanlığı Fakülte tarafından yürütülmektedir. 3 bölümde (Denizcilik İşletmeleri Yönetimi, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği, Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği) 696 lisans, 140 lisansüstü toplam 836 öğrenci öğrenim görmektedir.

Denizcilik küresel bir meslek ve donanımlı elemana ihtiyaç duyuyor. Okulunuzda eğitim görmeye başlayan öğrencilerinizin ilk olarak hangi konuya hakim olmalarına özen gösteriyorsunuz?

1988 yılında “Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksekokulu” adıyla Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde, Türkiye'de deniz işletmeciliği konusunda eğitim veren ilk yüksek öğretim birimi olarak eğitime başlayan ve 2009 yılında Fakülte’ye dönüştürülen Denizcilik Fakültesi, ülkemizin denizcilik ilgi ve çıkarlarına hizmet etmek temel amacı doğrultusunda denizcilik, ulaştırma ve lojistik sektörlerine uluslararası standartlarda yetişmiş mezunlar kazandırmaktadır. Öğrencilerin araştırmacı, sorgulayıcı, özgüvenli, özdisiplinli, liderlik becerilerine sahip, sosyal sorumluluk bilincini taşıyan, yaşam boyu öğrenen, analitik düşünen ve uygulayan, takım çalışmasına yatkın, deniz örf, adet ve geleneklerine sahip bireyler olarak yetiştirilmesini hedefleyen Denizcilik Fakültesi’nde, öğretim dili İngilizce olan dört yıllık eğitime ek olarak İngilizce hazırlık eğitimi de verilmektedir.

Eğitimde pratik önemli bir konu ve Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nde bunun üzerinde önemle duruluyor. Bölümlerinizle ilgili uyguladığınız pratik eğitimlerden ve çalışmalardan bize biraz bahsedebilir misiniz?

Fakültede Bilgisayar Laboratuarı ve Öğrenme Kaynakları Merkezi mevcuttur. Denizcilik İşletmeleri yönetimi Bölümü’nde Lojistik Laboratuarı ve Bilgisayar Destekli Eğitim Laboratuarı bulunmaktadır. Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü’nde Radar Seyir Simülatörü, Seyir Yardımcıları Simülatörü, GMDSS Simülatörü, Denizde Canlı Kalma Laboratuarı, Seyir Laboratuarı, Elektronik Haberleşme Laboratuarı, Sıvı Yük Elleçleme Laboratuarı, Liman Modelleme Laboratuarı yer almaktadır. Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü’nün ARKAS HOLDING desteğiyle inşa edilen ARKAS Uyguluma Merkezi'nde Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü eğitimi için gerekli olan ve denizcilik sektörümüzün destekleri ile tamamlanan laboratuar, simülatör ve atölyeler yer almaktadır. Toplam 2 bin 145 metrekarelik merkezde biri gemi makineleri laboratuarı olmak üzere, 2 adet uygulama atölyesi ve torna tesviye atölyesi, kaynak atölyesi, dizel laboratuarı, gemi makineleri laboratuarı, termodinamik laboratuarı, bilgisayar destekli eğitim laboratuarı, makine dairesi simülatörü, fizik laboratuarı ve elektro teknoloji laboratuarı yer almaktadır.

Uluslararası üniversitelerle ne gibi çalışmalarınız var? Mesela fakülteniz, Maine Maritime Academy ile uluslar arası ortak Lisans programına başladı. Bu çalışmaları bizimle paylaşabilir misiniz?

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEU), Amerika Birleşik Devletleri’nin önde gelen eğitim kurumlarından olan Maine Maritime Academy (MMA) ile uluslararası ortak lisans programlarını başlatmaktadır. 2011-2012 eğitim yılında ilk öğrencilerini alacak olan programlar, Denizcilik İşletmeleri Yönetimi, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği ve Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği alanlarında açılacaktır. Bu programlarda Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nde, 4 yıllık lisans eğitimine denk krediler alınarak, her iki üniversiteden de lisans diplomasına hak kazanılacaktır. Programların Türkiye ve ABD’deki isimleri şu şekildedir:

Maritime Business Administration (Denizcilik İşletmeleri Yönetimi) (DEU) / International Business and Logistics (Uluslararası İşletmecilik ve Lojistik) (MMA)

Marine Transportation Engineering (Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği) (DEU) / Marine Transportation Operations (Deniz Ulaştırma Operasyonları) (MMA)

Marine Engineering (Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği) (DEU) / Marine Engineering Operations (Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Operasyonları) (MMA)

Ayrıca öğrencilere 2. öğretim şansı tanıyorsunuz artık. Bu konu hakkında da bize bilgi verebilir misiniz?

Yükseköğretim Kurulu’nun onayı ile 2011-2012 eğitim öğretim yılında ilk öğrencilerini alacak olan Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Denizcilik İşletmeleri Yönetimi II. Öğretim Lisans Programı, bu alanda eğitim almak isteyen öğrencilere ek bir olanak sağlamak amacıyla oluşturuldu. Eğitim dilinin İngilizce olacağı bu programda, bir yıl İngilizce Hazırlık sınıfını takiben 4 yıllık eğitim verilecek olup, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nin aynı adlı bölümündeki lisans programının tamamıyla aynı ders programı uygulanacaktır. 1988 yılında alanında Türkiye’de ilk ve tek program olarak eğitime başlayan Denizcilik İşletmeleri Yönetimi lisans programının üniversite giriş sınavlarındaki puanı her geçen yıl yükselen oranlarla artmaktadır. Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Bölümü’nün en önemli amaçlarından birisi, öğrencileri kamu ve özel sektör denizcilik, ulaştırma ve lojistik alandaki iş hayatına yönetici, uzman ve araştırmacı olarak hazırlamaktır. II. Öğretim Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Lisans Programı da, bu amaç doğrultusunda, ülkemizde ve özellikle bölgemizde ihtiyaç duyulan küçük, orta ve büyük ölçekli denizcilik ve lojistik işletmeleri ile uluslararası işletmecilik ve ticaret sektörlerinin gereksinimlerine önem verecek şekilde oluşturulmuştur.

Denizcilik Fakültenizde öğrencilerinizin ne gibi sosyal imkânları var? Okulunuzda eğitim gören bir öğrenci dersler dışında hangi uğraşlarla nasıl vakit geçirebilir?

Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı öğrencilerimizin bu alandaki tüm gereksinimlerini karşılamada en yetkili birimdir. Fakültemiz bünyesinde 1997 yılında kurulan Denizcilik Kulübümüz öğrencilerimizin tüm sosyal ve kültürel aktivitelerini koordine etmektedir. Kulübün temel amacı; Organizasyonunu üstlendiği sosyal ve kültürel aktivitelerde fakülte öğrencileri arasında ilişkileri kuvvetlendirmek, Yurt içi ve yurt dışındaki denizcilik eğitimi veren diğer okullarla işbirliği kurmak, Her yıl düzenlediği ‘Kariyer Günleri’nde öğrencilerin ve denizcilik sektörünün önde gelen kuruluşlarının bir araya getirilmesini sağlamaktır. Ayrıca Urla Dokuz Eylül Su Sporları ve Yelken Kulübü Derneği Fakültemiz personeli ve öğrencilerince 2000 yılında kurulmuş olup Türkiye Yelken Federasyonu’na bağlı bir spor kulübüdür. Kulüp, faaliyetlerini Urla tesisimizde yürütmektedir. Kulüp, ayrıca amatör denizci kursları da düzenlemektedir. Denizcilik Etiği Topluluğu ise 2004 yılında kurulmuş olup öğrencilerin denizcilik etiği alanında bilgilendirilmelerini sağlamayı amaçlamaktadır. 2003 yılında kurulan Lojistik Topluluğu ana hedef olarak; öğrencilerin sektörde lojistik alanındaki gelişmeleri takip edebileceği ve bilgi alışverişinde bulunabileceği bir lojistik platformu oluşturmayı belirlemiştir. Müzik Topluluğu, Gemi Modelciliği Topluluğu, Tiyatro Topluluğu da diğer aktif topluluklardır.

Başarılı bir iş hayatı için alınan eğitim kadar kişinin kendisine neler kattığının da önemi var. Buna bağlı olarak siz öğrencilerinize ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?

Öğrencilerimiz fevkalade donanımlı olarak Fakültemize katılmaktadır. Gerek ailelerinin, gerekse önceki öğretim kurumlarının ve tabii ki toplumumuzun değerli önderliğiyle üstün vasıflarda gençlerle buluşmaktan her yıl giderek daha fazla mutluluk duymaktayız. Denizi seçmiş olmaları bizim için ayrı bir gurur kaynağıdır. Uluslararası bir sektör olan denizciliğin gereklerini yerine getirecek şekilde çok iyi İngilizce bilmeleri şartına ek olarak, bizim onlara çizdiğimiz öncelikler olan araştırmacı, sorgulayıcı, özgüvenli, özdisiplinli, liderlik becerilerine sahip, sosyal sorumluluk bilincini taşıyan, yaşam boyu öğrenen, analitik düşünen ve uygulayan, takım çalışmasına yatkın, deniz örf, adet ve geleneklerine sahip bireyler olarak yetiştirilmeleri ana hedefimizdir. Öğrencilerimize önerimiz de onları teslim alırken bize hissettirdikleri gururu yaşam boyu geliştirerek korumaları ve önce kendilerine, sonra ailelerine, ulusumuza ve uluslararası topluma hizmet coşkusunu hiç kaybetmemeleridir. Büyük Atatürk'ün bizlere emanet ettiği Cumhuriyetimizi yüceltmenin ve dünyanın en gelişmiş ülkeleri arasında ön sıralara taşımanın garantisi de böylesine değerli ve çalışkan gençlerimiz olacaktır.