Bin bir deniz canlısı barındıran Gökçeada’nın Yıldız Koyu’nda Türkiye’nin ilk ‘sualtı patikası’ yakında ekoturizme açılacak. Gittim, bu şahane patikada yüzdüm, gördüm. Bu deniz dibi gezim hiç bitmesin istedim.
Gökçeada, Akdeniz-Karadeniz koridorunda, kıyıları imara henüz açılmadığı için sualtı canlıları bakımından çok zengin bir ada. 114 tür balık, ‘denizin yağmur ormanları’ denen çiçekli deniz çayırları, mercanlar, süngerler, caretta caretta’lar, Akdeniz fokları ve daha pek çok deniz canlısına ev sahipliği yapıyor. Yıldız Koyu da, bu canlıların merkezi.
Bu nedenle 1999’da Milli Park ilan edilmiş ancak aktif koruma yapılmamış, avlanmanın önüne geçilememiş. Kıyıdan 200 metre açıkta, 3,5 kilometre uzunlukta ve 4 ile 8 metre derinlikte oluşturulan Türkiye’nin ilk ‘sualtı patikası’ projesiyle birlikte koy, eko turizme açılıp koruma altına alınacak. TÜDAV’ın (Türk Deniz Araştırmaları Vakfı) sunduğu proje, AB ve Türkiye AB Bakanlığı himayesinde ve AB Çevre Projeleri Hibe Programı kapsamında finanse edildi. 25 Temmuz-15 Eylül tarihleri arasında yüzme bilen 14 (velisinin izniyle) ve üzerindeki her yaştan meraklıya açılacak.
KORUCULAR REHBER
Yıldız Koyu Sualtı Parkı’nın 4 korucusu var. Korucular aynı zamanda dalış eğitmeni, cankurtaran, ilkyardım eğitmeni ve Zodyak bot kaptanı. Başlarında da TÜDAV Başkanı Prof. Bayram Öztürk var. Koya gelen eko turistler için ekipman yani özel deniz giysisi, şnorkel, maske, palet hazır. Kıyıda 15 dakikalık teorik eğitimden sonra park korucularının rehberliğinde 8’li gruplar halinde Sualtı Patikası’nda yüzüp gördükleri canlılar hakkında bilgilendirilecekler. Patika, 5 ayrı habitat etabından oluşuyor. Her birinin fotoğraflı bilgileri, deniz dibindeki şamandıralara bağlanan 5 panelde yer alıyor. Patikadaki fotoğrafları çekilerek eko turistlerle paylaşılacak.
FRANSA’DA YAYGIN
Sualtı Patikası Projesi, geçtiğimiz ocak aında kabul edildikten sonra15 Şubat’ta başladı. Proje bu aşamada AB programı kapsamındaki ortağı Fransız Bieav Diversite Derneği’nden profesyonel destek aldı. Fransa’da çok yaygın olan sualtı patikası ekoturizmiyle ilgili iki uzman 16 Mayıs’ta geldi. Koydaki keşif yüzüşünden döndüklerinde “Fransa’da böylesi yok” dediler.
25 Temmuz’da resmi açılışı yapılacak olan patikaya resmi ve özel çok sayıda konuğun gelmesi bekleniyor. Cennet koyun sakinleri Yıldız Koyu’nda sarpa, kediköpek, gümüş, kırlangıç, karagöz, papağan, baraküda, vatoz, kılıç balıkları dahil 114 balık türü yaşıyor.
Sarı sünger, mürekkep balığı, ahtapot türleri, Akdeniz’de resif oluşturan tek mercan türü olan ak mercan, çiçekli deniz çayırı (Posidonia Oceanika), caretta caretta, Akdeniz foku mağaraları bulunuyor.
Balık temiz denizde yaşar
Prof. Bayram Öztürk (TÜDAV Başkanı- İÜ Öğretim Üyesi): “Türkiye denizleri hızla tükeniyor, canlılar hızla azalıyor. Denizlerimiz büyük tehdit altında. Kamuoyunun bunu bilmesi, vatandaşlık görevini yerine getirmesi lazım. Denizlerin korunmasını sadece kurumlardan, devletten beklememeli. Yatçılar, bilim insanları, gemi sahipleri, denizle ilgisi olan herkes çaba sarf etmeli. Gelecek nesillere mutlaka sürdürülebilir şekilde temiz, sağlıklı denizler bırakmalıyız. Türkiye’nin denize, balık yemeğe ihtiyacı var.”
Ekoturizmin öncüleri anlattı
Osman Aydos (Park korucusu-Çanakkale 18 Mart Ün. Beden Eğ. Bülümü öğr.): “Doğup büyüdüğüm Gökçeada’ya hizmet ettiğim için mutluyum. Mavisiz yaşayamam. İşimde deniz olduğu için mutluyum.”
Mustafa Berkay Şahin (Park korucusu-Gazi Ün. Biyoloji Böl. Öğr.): “Öğrendiklerimi uygulama fırsatı buldum. Proje hem geleceğimize hem de ülkemin diğer denizlerindeki benzer projelere öncülük etti. Biyoloji ve Su Ürünleri Bölümü öğrencileri için yeni bir iş alanı açacak.”
Aysu Güreşen (Proje Koordinatürü-Su Ürünleri Mühendisi): “Doktora tezim, deniz ekoloji ve korunmasını kapsıyordu. Projemiz, denizi koruma ve çevre bilincine hizmet ediyor. Sürdürülebilir ekoturizm uygulamalarına da örnek olacağına inanıyorum.”
Gülden AYDIN/HÜRRİYET
Editör: TE Bilişim
