Çağdaş ipek yolu TRACECATRACECA ; Avrupa Birliği tarafından organize edilen; Kara, hava ve deniz ulaşımının entegrasyonunu sağlamak amacıyla 13 ülkenin bir araya geldiği Avrupa-Asya-Kafkasya-Doğu-Batı ulaşım koridorudurUlaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Kaptan Barış Tozar, kamuoyu tarafından yakından tanınan genç bir bürokrat. 1969 doğumlu olan Tozar, İTÜ Denizcilik Fakültesi Güverte mezunu. Kariyerine şu anki Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın İDO Genel Müdürlüğü yaptığı dönemde Turgut Özal Feribotun'un kaptanı olarak başladı.Daha sonra İTÜ Denizcilik Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapan Kaptan Barış Tozar; Binali Yıldırım'ın Ulaştırma Bakanı olmasından sonra, Bakan Baş Danışmanlığı, 2003 yılında Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri GenelMüdürlüğü ve en son 2004 yılında Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı görevine atandı.Müsteşar yardımcılığı görevinin dışında 13 ülkenin üye olduğu Avrupa, Asya Kafkasya Ulaşım Koridorları (TRACECA) Ulusal sekreterliği görevini de yürüten Kaptan Barış Tozar Türkiye'nin VTS Operatör Eğitmeni sertifikası olan beş kişiden biri.Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Kaptan Barış Tozar'la; TRACECA üzerine sohbet ettik.Sayın Barış Tozar TRACECA nedir?TRACECA (Transport Corridor Europe Caucasus Asia) 13 ülkenin Ulaştırma Bakanlarının üye olduğu kara hava ve deniz ulaşımında entegrasyon sağlamak amacıyla oluşturulan Avrupa, Kafkasya ve Asya Ulaşım koridorudur.TRACECA, bir anlamda Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerini Kafkasya ve Karadeniz üzerinden Avrupa'ya bağlanmasını sağlamak amacıyla AB tarafından oluşturulan bir doğu-batı koridorudur. 2002 tarihinde Türkiye, Romanya ve Bulgaristan'ın TRACECA programına dahil edilmesinden sonra. TRACECA haritası Türkiye'nin de içinde yer alacağı şekilde yeniden düzenlendi. Aralık 2002 tarihinde TRACECA Türkiye Ulusal Sekreterliği'ne atanmamın hemen akabinde, başkanlığımda Ulaştırma Bakanlığı'nda TRACECA Ulusal Sekretaryası Bürosu ve çalışma grupları kuruldu. Bürodaki periyodik çalışmalara katılmak üzere ilgili kuruluşlardan temsilciler görevlendirildi.1993 yılından beri faaliyette olan TRACECA programı kapsamında ilk defa Türkiye'de bir toplantı düzenlendi. Bu toplantı aynı zamanda TRACECA içerisinde giderek etkin bir duruma gelen ve Avrupa-Asya ulaşım bağlantıları açısından stratejik bir konumda olan Türkiye'ye verilen önemin bir göstergesi oldu.Bu programın deniz ulaşımına getirisi ne olacak?TRACECA programı dahilinde, Samsun ve Hopa limanlarını da kapsayan 'Trans-Avrupa Şebekeleri ile TRACECA Koridorları Arasında Deniz Taşıma Bağlantılarının İyileştirilmesi' projesi Samsun Limanı'nın küresel ticaretteki rolünü güçlendirecek.Proje için önümüzdeki günlerde ihale açılacaktır. Proje kapsamında Samsun Limanı ile Karadeniz'deki diğer önemli limanlar arasında, demiryolu ve denizyolu kombine taşımacılığının mümkün hale getirilmesi ve Akdeniz varışlı Karadeniz yükünün Samsun Limanın'ndan demiryolu ile Mersin ve İskenderun limanlarına taşınması için çalışmalar yapılacaktır.Karadeniz limanları arasında ulaşım hatları ne zaman hayata geçirilecek?TRACECA çok modlu bir ulaşım koridoru ve deniz taşımacılığı bunun en önemli ayağını oluşturuyor. Dolayısıyla Karadeniz ve Hazar Denizi bağlantıları çalışmalar arasında ağırlıklı olarak yer alıyor. Deniz taşıma bağlantılarının iyileştirilmesi amacıyla TRACECA'nın kuruluşundan bu yana birkaç teknik yardım ve altyapı projesi gerçekleştirildi. Bunların en önemlileri, Karadeniz'deki Poti ve İlişevsk limanlarındaki demiryolu - ferry bağlantı imkanlarının geliştirilmesidir. Bu sayede. Varna-İlişevsk-Poti üçgeninde kargo taşımacılığında önemli miktarda artış sağlandı.Türkiye olarak, deniz taşıma bağlantıları ve liman iyileştirmeleri ile ilgili; TRACECA Programı'na dahil edilmek üzere sunulan 'Samsun Limanı ile Batum, Poti, Varna, Burgaz, Köstence, İlişevsk limanları arasında, Samsun Limanı'nda bir buji değiştirme istasyonunun kurulmasını da içeren demiryolu ve denizyolu şeklinde kombine taşımacılık hattının oluşturulmasına ilişkin fizibilite çalışması' projesinin 2003-2004 Eylem Planında yer alması sağlandı. Bu projeye ilave olarak; 'Deniz taşımacılık hatlarına, özellikle demiryolu feribot bağlantılarına ilişkin pazar araştırması Burgaz, Varna, Köstence ve İlişevsk limanlarının TRACECA Koridoru lojistik merkezlerine dönüştürülmesi ve ileri aşamada Avrupa lojistik merkezleri şebekesine entegrasyonu' konulu projeye Samsun Limanı da dahil edilerek Bulgaristan. Ukrayna ve Türkiye'nin ortak proje önerisi olarak 2004-2006 Eylem Planı'nda yer alması sağlandı.TRACECA Programı kapsamında söz konusu her iki proje, AB ve TRACECA uzmanlarınca değerlendirmeye alındı, amaç ve kapsamı benzer olduğundan birleştirilerek 'Trans-Avrupa şebekeleri ve TRACECA koridorları arasında deniz taşıma bağlantılarının iyileştirilmesi' başlığı altında yeni bir proje olarak TACIS komitesine sunuldu. Proje ortakları ise Türkiye, Bulgaristan, Gürcistan, Romanya ve Ukrayna'dır. Türkiye, Samsun ve Hopa limanları ile projede yer alıyor. 2006'nın sonunda da çalışmaların tamamlanması planlanıyor.Ayrıca, Bulgaristan, Türkiye ve Ukrayna tarafından önerilen 'Karadeniz limanlarında konteynır elleçleme ve izleme bilgi sisteminin oluşturulması' konulu proje, ön değerlendirmede altı projeden oluşan ilk öncelikli projeler listesinde yer aldı. Maliyeti 2.5 milyon Euro olan proje, Karadeniz'deki beş TRACECA ülkesini ve 10 limanı kapsıyor.Trabzon, Erdemir, Hopa, Derince limanları TRACECA kapsamına ne zaman alınacak?Barış Tozar: Bilindiği gibi. Haydarpaşa ve Samsun limanları mevcut TRACECA haritasında yer alıyor. Türkiye olarak, Karadeniz bölgesinde bulunan, Trabzon, Erdemir ve Hopa özel limanları ile Derince Limanı'nın TRACECA haritasına dahil edilmesi yönünde taleplerimiz var. Ayrıca 2001 yılında Türkiye tarafından önerilen haritada yer alan Samsun'dan Mersin ve İskenderun'a inen demiryolu hat kesimi ve Mersin, İskenderun limanlarının da TRACECA koridoruna dahil edilmesi yönündeki çabalarımız devam ediyor...Samsun limanı ile ilgili projeniz nedir?Barış Tozar: Samsun Limanı TCDD tarafından işletilmekte olan ve halen Karadeniz bölgesinde en uygun altyapıya sahip önemli limanlardan biridir. Samsun limanından Rusya'ya düzenli Ro-Ro seferleri gerçekleştiriliyor. Liman aynı zamanda kısa denizyolu taşımacılığı ve intermodal taşımacılık için ana liman olabilme özelliğine sahip. Bazı küçük projelerin uygulanması ile bu limanın kapasitesini arttırma imkanı mevcuttur. Bu konuda çalışmalarımız devam ediyor.Not: Bu Ropörtaj 13 Haziran 2005 tarihinde Akşam Gazetesi'nde yayınlanmıştır.http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2005/06/13/yazidizi/yazidizi2.html