ABD Boğazlarda Ayrıcalık İstiyor...

ABD Bo ğ azlarda Ayr ı cal ı k İ stiyor...

Ba ş l ı k, ö n ü müzdeki d ö nemde uzun s ü re g ü ndemi etkileyecek ABD istemlerinin ö nemli bir halkas ı n ı i ç eriyor.

Temel hedef ş u:

Karadeniz'e h â kim olmak!

Bir s ü redir d ış bas ı nda da sat ı r aralar ı nda dile getirilen bu ABD isteminin usul usul ı s ı nmaya, ş ekillenmeye ba ş lad ığı dikkati ç ekiyor. Kafkaslar. Balkanlar, Rusya ve T ü rkiye d ö rtgeninin ortas ı ndaki Karadeniz'de etkin olan g üç , Avrasya'n ı n kontrol ü nde de b ü y ü k bir ivme kazanm ış olacak.

Bu pencereden bak ı nca, Bat ı 'n ı n Ukrayna ve G ü rcistan'daki iktidar de ğ i ş ikli ğ ine verdi ğ i ö nemin alt ı nda yatanlar daha net ortaya çı k ı yor.

1 Mart 2003 tezkeresi s ü recinde ABD'nin T ü rkiye'nin pek ç ok b ö lgesindeki havaalan ı ve liman ı kullanmak istedi ğ ini, bunlar ı n aras ı nda Samsun ve Trabzon'un da oldu ğ unu hem bu s ü tunlarda hem gazetenin man ş etinde i ş ledik. O d ö nemin hedeflerine tam olarak oturmayan bu istemin uzun vadeli bir stratejinin par ç as ı oldu ğ u g ö r ü l ü yor.

***

ABD'nin Karadeniz'de etkin olmas ı i ç in her ş eyden ö nce burada deniz g ü c ü n ü n bulunmas ı gerekiyor. Bunu engelleyen ba ş l ı ca durum İ stanbul ve Ç anakkale bo ğ azlar ı n ı n uluslararas ı kullan ı m ı n ı bi ç imlendiren Montr ö S ö zle ş mesi.

Mustafa Kemal'in ç a ğı a ş an ö ng ö r ü s ü yle Lozan' ı n ard ı ndan ince ince ö r ü p 1936'da taraf ü lkelerin kabul etmesini sa ğ lad ığı uluslararas ı antla ş ma bug ü n de ge ç erlili ğ ini koruyor. Antla ş man ı n baz ı temel h ü k ü mleri şö yle:

- Uluslararas ı Bo ğ azlar Komisyonu kald ı r ı lacak.

- Bo ğ azlar askerden ar ı nd ı r ı lacak.

Tipobet 45px"> - Ticaret gemilerine Bo ğ azlar'dan serbest ge ç i ş hakk ı tan ı nacak.

- Karadeniz'de k ı y ı s ı bulunmayan devletlerin bar ış zaman ı nda Boğazlar'dan Karadeniz'e ge ç ecek sava ş gemilerinin say ı s ı transit halinde 9'u ge ç meyecek. Bu gemiler Karadeniz'de 21 g ü nden fazla kalamayacak.

- T ü rkiye'nin de taraf oldu ğ u bir sava ş an ı nda, Karadeniz'de k ı y ı s ı bulunmayan devletlerin sava ş gemilerine Bo ğ azlar' ı a ç ma-kapatma yetkisi T ü rkiye'nin olacak.

***

ABD, Montr ö 'n ü n sava ş gemileriyle ilgili b ö l ü mlerinin kendisine uygulanmas ı n ı istemiyor.

T ı pk ı , incirlik ve benzer yerleri kullanmak i ç in istedi ğ i ayrıca lı klar ı Bo ğ azlarda da Ö n ü m ü ze koyuyor:

Ge ç i ş te s ı n ı rlama olmas ı n, bildirim olmas ı n, ö zel ko ş ul olmas ı n...

ABD, Bulgaristan ve Romanya'da ü s kurma ç al ış malar ı na ç oktan ba ş lad ı . Buralarda deniz ü ss ü n ü n de planlanmas ı halinde gemileri helikopterle ta şı yacak de ğ il. Bo ğ azlar ka çı n ı lmaz bir ge ç i ş yolu olacak.

ABD'nin b ö yle bir ayr ı cal ı k elde etmesi halinde buna ilk kar şı çı kan Rusya, ard ı ndan da AB olacakt ı r Montr ö 'ye taraf ö teki ü lkeler de s ı raya girecektir. B ö yle bir durum Bo ğ azlar' ı n kontrol ü n ü de tart ış mal ı hale getirecektir.

ABD'nin "Bo ğ azlar') bana Montr ö h ü k ü mlerini dikkate almadan a ç " istemi T ü rkiye'ye i letildi. Cumhuriyet'in daha ö nce g ü ndeme getirdi ğ i, ilk a ş amada yalanlanan ancak zamanla do ğ rulu ğ u resmi a ğı zlardan da dile getirilen pek ç ok ABD istemi oldu. Bo ğ azlar'a ili ş kin istemler de ayn ı s ü recin yolcusu olabilir!

AKP iktidar ı T ü rkiye'yi "her ş eyin istenebilece ğ i ü lke" konumuna getirdi ğ i i ç in ABD de ü lkemizi t ü m ü yle bir lojistik ü s ve ge ç i ş k ö pr ü s ü olarak kullanmak ü zere planlar yap ı yor.

Karadeniz konusu derin, inmeye ve incelemeye devam edece ğ iz...

(Mustafa Balbay; CUMHURİYET Gazetesi; 21 Nisan 2004)

ABD Boğazlarda Ayrıcalık İstiyor...

"Gemilere Verilen Kılavuzluk Hizmetleri Emniyeti Yönergesi"

Haydarpaşa'da karaya oturan "Alexis"in sualtı sörveyini Alesta Dalgıçlık yaptı

Yatırımın önü açılırsa deniz sigortacılığı da gelişir

İskoçya-Türkiye arasına denizcilik köprüsü kuruluyor

Dubai römorkör operatörü mürettebat terk etmekle suçlanıyor

KGM duyurdu: İstanbul Boğazı gemi trafiğine açıldı

Çin’in derin deniz doğal gaz alanında rekor gaz üretimi

Rotamız Midilli seferleri başladı

SEA MARINE 1 adlı gemi Çanakkale Boğazında arızalandı

Gazprom zarar açıkladı