Türkiye ve AB, limanlar sorununu çözemedi; Kıbrıs’ta ipler geriliyor Ankara, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun İlerleme Raporu, Katılım Ortaklığı Belgesi (KOB) ve Strateji Belgesi’ni açıklamasının hemen ardından Brüksel’e KKTC’ye uygulanan ambargo kalkmadan Türk hava ve deniz limanlarının Kıbrıs Rum Kesimi uçak ve gemilerine açılmayacağını iletti. Belgelerin kamuoyuna açıklanmasından saatler sonra Komisyon nezdinde girişimde bulunan Ankara, limanlara ilişkin tavrının pazarlığa açık olmadığını net bir dille AB’ye aktardı. Türkiye, Kıbrıs konusunun AB ile ilişkilerini zehirleyebileceği uyarısı yaparak, Kıbrıs’ın siyasi bir konu olduğunu ve Türkiye’nin katılım sürecinden ayrı düşünülmesi gerektiğini muhataplarına iletti. Brüksel’deki kaynaklar, 17 Aralık ve 3 Ekim’deki görüşmeleri kopma noktasına getiren Kıbrıs konusunda yeni bir krize doğru gidildiği uyarısı yapıyor. AB Komisyonu, Türkiye’nin uyarılarına rağmen çarşamba günü yayınlanan belgelerde birçok yerde Ankara’ya deniz ve hava limanlarını Rum araçlarına açması çağrısı yapıyor. 3 Ekim’de başlayan müzakerelerin yol haritasi niteliğindeki KOB’un kısa vadeli öncelikler bölümünde 3 ayrı kısımda limanlar konusuna atıf yapılıyor. Kıbrıs, malların serbest dolaşımı ve taşıma siyasetinde atıf yapılan limanlar konusunda AB’de bir mutabakat oluşmuş durumda. AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu komiseri Olli Rehn, çarşamba günü yaptığı basın toplantısında, KKTC’ye uygulanan ambargoların kaldırılması ile Türk limanlarının açılması arasında herhangi bir siyasi bağ olmadığını savunmuş ve limanların açılmasının Türkiye’nin taahhüdü olduğunu kaydetmişti. Ankara ise bu açıklamanın hemen ardından AB ile ilişkilerin Kıbrıs yüzünden “incelebileceğini ve inceldiği yerden de kopabileceği” uyarısı yaptı. Ankara, Rumların taleplerinin bitmek bilmediğinden, Türkiye ile tarama sürecine bile katılmak istediklerinden ve AB’nin de bu konuda tutarlı bir çizgi takip edememesinden şikayetçi. Ankara, AB’nin Kıbrıs konusunda “hak ile hukuku birbirine karıştırdığını” düşünüyor. Türkiye, Gümrük Birliği’ne ilişkin ihtilafların çözüm yerinin Ortaklık Konseyi olduğunu, bu zeminde bir anlaşma sağlanamaması durumunda mahkemeye gidilebileceğini, bu mahkemenin en az 4 yıl sürebileceğini savunuyor. AB ise 21 Eylül’de yayınladığı Kıbrıs Deklarasyonu’nda Ankara Antlaşması’nın ek protokolünün uygulanmasını istemiş ve gelişmelerin 2006’da gözden geçirileceğini kayıtlara geçirmişti. Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi Türkiye’nin limanlarını açmaması durumunda 2006’da müzakerelerin askıya alınabileceğini iddia ediyor. Ankara, İlerleme Raporu’ndaki eleştirilere yönelik ise Brüksel’e 17 Aralık ve 3 Ekim kararlarındaki sorunlu alanları hatırlattı. Türkiye, AB belgelerinin “kabul edilebilir” seviyede makul olduğunu düşünmekle birlikte ikili temaslarda 17 Aralık kararları ile 3 Ekim’de uzun tartışmaların ardından kabul edilen Müzakere Çerçeve Belgesi’ndeki rahatsız edici unsurları sürekli gündeme getiriyor. Kaynak: ZAMAN Gazetesi, Selçuk Gültaşlı/BrükselDenizHaber.Com