Sigorta Primleri Cep Yakacak
Gemi fiyatları düştü, navlunlar yerlerde sürünüyor, ama çileleri henüz dolmadı... Armatör bir darbe de sigortadan yiyecek
Sıkıntılı günler geçiren armatörlere bir kötü haber de sigortacılardan geldi. Denizcilik piyasalarının altın çağını yaşadığı son beş senede marketten umduğunu bulamayan hiç şüphesiz P&I Klüpleri oldu. Bazı klüplerin bu yıl için ön gördüğü genel prim artış oranları ve ek primler % 60’ı buldu.
İşletme maliyetlerinin altında navluna gemisini kiralamak zorunda kalan veya gemilerini laid up (boşta bekletme) yapan armatörler sigorta primlerini erteleme talebinde bulunmaya başladı. Bir kısmı ise bazı poliçeleri iptal etme yoluna dahi gidiyor.
P&I Klüpleri topladıkları primlerden elde ettikleri serbest parayı çeşitli yatırım enstrümanlarda değerlendirirler. Serbest rezervlerini çeşitli fonlarda değerlendiren birçok klüp yaşanan finansman krizle birlikte büyük kayıplar yaşadı.
Son üç yılın düşünüldüğü gibi P&I klüpler için çok iyi yıllar olmadığını söyleyen Omni Corporate Solutions Brokeri Kaptan Ufuk Teker, bunun nedenleri arasında ise artan hasar masraflarının, emtia değerlerine göre yükselmesi ve hukuksal masrafların her geçen gün şişmesi olduğunu belirtti. Artan gemi kazalarının yanı sıra emtia fiyatlarının çok artması nedeniyle P&I klüplerinin karşılaştığı hasarların yüksek olduğunu ifade eden Ufuk Teker, “Emtianın fiyatı 3-4 kat artarken armatörün ödediği sigorta pirimi % 20 civarında arttı. Bu klüplere göre değişim gösterebilir. Son finansal krizde de bulundurdukları serbest rezervlerin büyük kısmı eridi. Kriz nedeniyle bu rezervlerinde ciddi erimeler meydana geldi. Klüpler, bu kaybını sahip olduğu tonajdan yani armatörlerden bunu istemek zorundalar” dedi.
Marsh: Reasürans şirketleri zarar etti
Marsh Sigorta ve Reasürans Brokerliği A.Ş Denizcilik Sigortaları Grup Müdürü Kaptan Kutlay Özmenlikan da, finans piyasalarındaki krizin sigorta şirketlerini direkt etkilediğini söyledi. Son 3 ay içinde 11 sigorta şirketinin reytinglerinin düşürüldüğünü söyleyen Özmenlikan, “Piyasalar düştü, 2009 yılında gemi fiyatları daha da düşecektir ancak primler aynı oranda düşmeyecek. Hiç hasarınız olmasa dahi poliçeleri aynı şartlarda belirlemek imkansıza yakın. Yüzde 5 / 10 artış bekleniyor. Bunun nedeni sigorta şirketlerinin arkasındaki reasürans firmalarının toplanan primleri değerlendirdiği yatırım fonlarının çökmesi. Klüpler bunu bir şekilde toplanacak primlere yansıtmıştır” yorumunda bulundu.
AON: Erteleme talepleri geliyor
Piyasaların iyi olduğu dönemde en az P&I klüplerinin kazandığını ifade eden AON Türkiye Deniz Sigortaları Müdürü Kaptan Murat Volkan ise emtia bedelleri, artan sorumluluk ve gemi bedelleriyle hemen hemen her kulübün zarar ettiğini kaydetti. Bu seneki genel prim oranlarında yüzde 30’a varan zamlar yapıldığını söyleyen Volkan, “Eskiden sigorta primleri işletme maliyetinin büyük kısmını oluşturuyordu. Daha sonra sigorta primleri ucuzladı ancak ilerleyen zamanda eski günlere geri döneceğe benziyor” diye konuştu.
Uluslararası klüplere üye armatörlerin bundan sonra yola devam edeceği kuruluşları iyi seçmeleri gerektiğini söyleyen Volkan, armatörlere, klüp seçimi yaparken kuruluşların finansal durumlarına bakmalarını ve 3-5 yıl için sözleşmeler yapmalarını tavsiye etti.
Navlunlar düşünce armatörlerin primlerde erteleme istekleriyle karşılaştıklarını da söyleyen Volkan, bu talepleri reddeden sigorta şirketlerinin olmadığını ve yaklaşık 1 aylık erteleme verdiklerini vurguladı. Volkan son olarak armatörlerin bir kısmının bazı poliçeleri iptal etmeye başladığını belirterek bunu aşmak için çeşitli konularda yardım etmeye çalıştıklarını ifade etti.
