Bulk Atlantik çok farklı bir işletim stratejisi izliyor. Uzmanlık alanı handysize (25.000-35.000 dwt aralığındaki gemiler) tonajında olmasına rağmen yatırımlarını koster (15.000 dwt altı gemiler) tonajından yana kullanıyor. Hasana Oktay’a göre çok yaşlı gemilerden oluşan koster filosuna yatırım yapmak için doğru bir zaman. Çünkü ikinci el modern gemiler neredeyse hurda fiyatına eşdeğer.
20 yıl önce Singapur’da kurduğu şirketini 1998’de Kanada’ya taşıyan Kaptan Hasan Oktay, daha sonra şirketin merkezini Türkiye’ye taşıdı. Handysize tonajında gemi operatörlüğü yapan ve ağırlıklı olarak demir çelik sektörüne hizmet verdiklerini söyleyen Oktay, armatörlükte ise tercihlerini koster tonajından yana kullandıklarını açıkladı. Şirket, geçen ay aldığı 12.500 dwt’lik bir gemiyle koster filosundaki gemi sayısını üçe çıkardı. Oktay, yatımla ilgili şunları söyledi: “2000 Japonya yapımı gemiyi çok uygun fiyata aldık. Bu gemilerin yeni inşa fiyatı 18-20 milyon dolar arasında değişiyor. Oysa 22 milyon dolara Uzakdoğu’da 30-35.000 dwt’lik gemiler inşa ediyorlar. Bu nedenle yatırımcılar tercihlerini handysize’dan yana kullanıyor. Handysize da çok doğru bir yatırım fakat biz, birçok işletme gibi rüzgara kapılıp şirketin sermayesini zorlayacak büyük yatırımlar yerine küçük gemi ile armatörlüğe girmeyi tercih ettik. Çünkü bu bölgede çok yaşlı bir koster filosu var ve piyasaya yeni gemi girişi çok az. Gelecek dönemde hurdaya çok fazla gemi çıkacağını düşünüyoruz. Talebi bilemiyoruz fakat arzın nasıl seyredeceğini bugün ki tablolardan görebiliyoruz.”
Şeffaf olunca kredi kolay
Son geminin alınmasında Türkiye Finans ile çalıştıklarını söyleyen Oktay, “Beş günde projenin onaylanarak kredinin çıkmasıyla sanırım bir ilke imza atmış olduk. Başvurular ortalama bir ayda sonuçlanırdı” dedi. Bilançolarının açık ve net olmasının kredi teminini kolaylaştırdığını dile getiren Oktay şunları söyledi: “Bankaya sadece kendimiz dışında, koster piyasasının da durumunu anlattık. Gemi fiyatlarının geldiği noktayı ve ortala getirisini doğru gösterdik. Aslında bu dönem armatör için de banka için de riskin en az olduğu dönem. Kendi mali tablomuzu gösterdik. Şartlar da oldukça uygun oldu. Projenin yüzde 70’ini finanse edecek. 5 yıl geri ödemeli kredinin faiz oranı yüzde 6.5’e geliyor. Komisyon ise 0,9 seviyesinde.
Türk denizciliğinin eksikliği şeffaflık
Oktay, 2009’un sonunda aldıkları gemileri de piyasa değerinin çok altında aldıklarını şu bilgileri verdi: “O gemiler, 5300 dwt’lik hem konteyner hem demir çelik taşıyabilen 1997 Alman yapımı gemilerdi. Genellikle Alman bankası ile çalışmamıza rağmen bu gemilerin alımında Bank Asya ile çalışmıştık ve bankanın bize çok yardımcı olduğunu gördük. Bunun nedeni sanırım şeffaf bir şirket olmamız ve şirketin bir patron tarafından değil yönetim kurulu tarafından yönetilmesi. Türk denizcilik firmaları ve sektörün en büyük eksikliğinin bu olduğuna inanıyorum yani şeffaf değiller.”
“Koster armatörleri grup kurmalı”
Türk gemi işletmeciliğinde bir diğer eksikliğin ise bir araya gelememekten kaynaklandığını dile getiren Oktay, “Türk koster armatörleri artık gruplar oluşturarak bir araya gelmeli. Gemilerini ortak havuzda veya teknik işletme modelinde işletmeli. Biz de aldığımız üç gemiyi bir teknik işletme şirketine verdik ve de çok memnunum.”
“12 gemi çalıştırıyoruz”
Demir çelik yükleri ağırlıklı olmak üzere Akdeniz ve Karadeniz’den Amerika, Brezilya ve Karayipler hattında handysize operatörlüğü yapan bir şirket olduklarını söyleyen Oktay, yılda Türkiye’den 1 milyon tona yakın demir çelik yükü taşıdıklarını söyledi. Oktay, son yıllarda artan Afrika ticaretinin de taşımalara olumlu yansıdığını aktardı. Yılda ortalama 12 geminin operatörlüğünü yaptıklarını söyleyen Oktay, “Taşıdığımız yüklerin yüzde 70’ini demir çelik oluşturuyor ve bunun yüzde 40’ı da Türkiye’den çıkan yükler. Demir-çelik sektörünün yakından tanıdığı bir kiralama şirketiyiz” dedi.
