5 yaşındaki 170 bin DWT'luk bir capesize dökme yük gemisinin fiyatı Haziran 2011 tarihinde 42,9 Milyon Dolar civarındaydı, bugün 33,4 milyon Dolara düştü. Aynı geminin fiyatı 2008 yılında ise 153 milyon dolardan daha fazlaydı!
Bu rakamlar, son 5 yıl içerisinde gemi fiyatlarının nasıl inanılmaz düşüş gösterdiğini anlatıyor. Bu düşüş, sektörde yatırım yapmak isteyenlere önemli maliyet avantajı sağlıyor.
Diğer yandan, yeni yatırımcılar için avantaj sağlayan bu durum, mevcut gemi armatörleri için ise büyük sıkıntı yaratmış durumda. Özellikle 2007-2008 yıllarında gemiye yatırım yapmış olan armatörler çok büyük zararlara uğramış durumdalar.
Bu armatörler, büyük sorunlar yaşıyor, çoğu gemilere kredi veren bankalarla ek sözleşmeler yapmak zorunda kaldılar. Bu aynı zamanda bankaların bu sektöre yeni krediler vermekte gönülsüz olmalarının da nedeni. Pek çok banka bugünlerde armatör olmak durumunda kaldı.
İkinci el gemi fiyatları düşüşte
Pire merkezli Golden Destiny adlı firmanın son iki yıllık raporunda, 2012 yılının ilk altı ayında ikinci el gemi fiyatlarının düştüğü görülüyor. Bu düşüş büyük gemiler segmentinde özellikle capesize ve Panamax gemilerde daha belirgin. Panamax pazarında, Baltık endeksi verilerine göre 5 yaşındaki 52.000 DWT'luk bir geminin fiyatı 22 milyon dolar. Bu rakam Haziran 2011 ayında 27,5 milyon dolar idi. Haziran 2008 tarihinde ise aynı geminin fiyatı 75 milyon dolar idi.
Yani inşa pazarı da farklı değil
Raporda ayrıca yeni gemi inşası pazarının da benzer sert düşüşlerden nasibini aldığı belirtiliyor. Navlun pazarındaki istikrarsızlık ve yeni teslimlerin piyasada yarattığı tedirginlik armatörlerin yeni gemi inşa ettirmede artık çok daha muhafazakar davranmalarına yol açtı.
Çin'in Shanghai Waigaoqiao tersanesinde 186,300 DWT'luk bir capesize dökme yük gemisi için 49,8 milyon dolara inşa sözleşmesi imzalandı. Oysa Mayıs 2008 tarihinde yine Çin'in Zhoushan Jinhawaian tersanesinde 170.000 DWT'luk bir capesize anlaşması 88,5 milyon dolara imzalanmıştı.
İkinci ele yapılan yatırım azaldı
İkinci el pazarında toplam yatırımların %33 ünü dökme yük gemileri, %26 sını ise tankerler oluşturuyor. Konteyner gemileri ise pazarda &14 lük bir paya sahip. İkinci el gemilere 2012 yılının ilk altı ayında yapılan yatırım miktarı 2011 yılındakine oranla %43 düştü. 103 gemi satışında fiyat belli olmazken 610 adet gemi toplam 10.7 milyar dolara el değiştirdi.
Dökme yük gemisi segmentinde Nisan-Haziran döneminde 105 gemi el değiştirdi. Bu segmentte alım-satımda yılın ilk dönemine oranla %31 artış görüldü. 2012 yılının ilk üç ayında bu segmentte 80 gemi el değiştirmişti.
Böylece dökme yük gemisi segmentinde 2012 yılının ilk altı ayında el değiştiren gemi sayısı 185, fiyat 2,5 milyar dolar oldu. 11 satışta alım-satım fiyatı öğrenilemedi.
Navlun pazarında yaşanan zor koşullar nedeniyle capesize gemileri sefer maliyetini karşılayamaz durumdayken, Baltık Kuru Yük Endeksi 1000 puanın üstünde tutunmak için çabalarken, armatörlerin dökme kuru yükte satın alma iştahlarını çok azaltmadıkları görülüyor. 2011 yılına kıyasla 2012 yılında dökme kuru yük gemisi alım satımında sadece %6 lık bir düşüş var. 2011 yılının ilk altı ayında 196 adet dökme yük gemisi 3,4 milyar dolar fiyata el değiştirmişti.
Bu rakamlar bize 2012 yılının ilk altı ayında ikinci el piyasasındaki düşüşten en az etkilenen segmentin dökme kuru yük gemisi piyasası olduğunu gösteriyor.
