Trabzon'daki 4970 GRT Sunny Day Ro-Ro gemisi neden battı?.
Önce 10 senesi uzak yol kaptanı olmak üzere, 17 sene deniz hizmetimin Getirdiği bir anıyı paylaşarak başlayayım.
Bilindiği gibi gemiler fırtınalara girdiklerinde Rolling (sancak iskele) ve pitching(bas kıç) olmak üzere yalpa yaparlar. Burada iki faktör ön plandadır. Birincisi gemideki yük iyi secure edilmiş midir ve ikincisi bulunduğunuz gemi denizcimidir.
Buradaki denizci gemi tabirini açarsak: denizci gemi stabilite olarak GM değeri 0.40 ila 1.20 metre arasında olan ve baş tarafı dizayn İtibari ile dalgaları yarıp geçecek şekilde olan (dalgalara kamyonun duvara çarpması gibi çarpmayacak bir hidrodinamik yapıya sahip olması ve tonajının 10 bin GRT den fazla olması)
Bu tabiî ki ideal olan gemi. Bizim armatörlerin fazla GRT olmasın, boyu fazla uzun olması gibi istekler ise dikdörtgenler prizmasını yuvarlayıp gemi şeklini verdikleri 1994 yılından sonraki tuzla tersaneleri konteyner gemi dizaynlarında açıkça görünmektedir.
Biz tabiî ki meslek olarak gemi seçmedik ve her turlu gemilerde yıllar boyu yataklarda bile uyuyamadan günlerce yalpa içinde fırtınalar atlattık.
Gün geldi, bir kaptan kardeşimiz acil isi çıktığını ve çalıştığı Ro-Ro gemisine değiştirmeci gitmemi talep etti, bende kabul ettim. Samsun Novo hattında Bir 10 sefer sonra 7 bofor havada kasasında rulo sac yüklü bir TIR yükü araba içinde iyi bağlanmadığından dolayı devrildi ve ufak bir hasar verdi.
Burada anladım ki Ro-Ro gemilerinin fırtınaya girme hakları kesinlikle yok. Bu arkadaşımızı gemisine çağırarak bu gemiyi bıraktım.
Samsuna 10 bin GRT lik Ro-Ro’lar gelince bu gemilerden davet geldi ve 1997 - 2003 arası fasılalarla bir çok Ro-Ro gemisinde kaptanlık yaptım.
Burada çalışan birden fazla Ro-Ro gemisinde yaşanan belli baslı problemlerin başında gelen şu idi:
Hava durumu bozduğunda su gemi sefere kalkıyor, falanca kaptan gemisini kaldırmıyor. Gemisini fırtınada kaldırmayan kaptan kötü kaptan, kaldıran iyi.
10 bin GRT gemi bir nebze iyi ancak 5 binlikler tam can pazarı. 5 bin GRT Ro-Ro’ ların fırtına içine girmesi tamamen insanların cani ile kumar oynamaktan başka bir şey değil.
Biz bunu işletmelerin dikkatine getirmek istedik. Dedik ki artık teknoloji gelişti, hava raporlarını internetten sizde görüyorsunuz, fırtına ihbarı aldığınızda problemi gemi kaptanının basına yıkmadan seferi şirket iptal etsin, kaptanları yıpratmayın diye, ancak kimse elini taşın altına koymadı.
Tabiî ki burada sefer iptalini sahildeki operasyon yetkilisi de yapsa, bu kaptanı sorumluluktan kurtarmaz.
Gelelim Sunny day isimli Ro-Ro gemisine. Burada fırtınanın olacağı, ta Zonguldak'tan Tireboluya gecene kadar şiddetli fırtınayı tüm meteoroloji kanalları bangır bangır yayınlarken bu gemi kaptanı neden gemisini sefere kaldırdı.
Fırtına Batı Karadenizden gelmiyordu yoktu da aniden Trabzon da mı patladı bu .
Gemi kaptanının belki canı macera istemiş olabilir ancak gemide bulunan onlarca insanin çoluk çocuğu bu insanlardan ekmek bekliyor onların yolunu gözlüyor, bundan sonra bu geminin armatörüne hesap sormak gerekir, hemşerim fırtınadan Senindeki haberin olmadı diye. Denizle rekabet olmaz, ve 5000 GRT Ro ro ların fırtınaya girme lüksleri yoktur. Bu temel kuraldır.
Burada canını kurtarmış olan insanlara geçmiş olsun dileklerimi sunuyorum.
DenizHaber Karadeniz Bölge Muhabiri