Sochi'ye alternatif bir liman şart
Doğu Karadeniz İhracatçıları Birliği (DKİB) tarafından hazırlanan raporda, Sochi üzerinden Rusya Federasyonu'nun Moskova dahil birçok şehrine ulaşan yılda yaklaşık 500 bin ton ve 500 milyon dolar dolayındaki ihracat için Sochi'ye alternatif bir liman tahsis edilmesi istendi.
Rusya'nın Sochi ve Novorossisk limanlarının kapatılma ihtimaline karşı ihracatçıların da görüşleri alınarak Denizcilik Müsteşarlığı'na iletilmek üzere hazırlanan raporda, limanların faaliyetlerinin durdurulması durumunda Türkiye ile Rusya limanları arasındaki mevcut deniz taşımacılığının nasıl etkileneceği, kapatılma durumunda bölgede bulunan liman tesislerinin ihtiyaçları karşılayıp karşılayamayacağı konularında görüş belirtildi.
Raporda, Türkiye'nin en büyük ihraç pazarlarından olan ve gelecek açısından da büyük potansiyel içeren Rusya Federasyonu'na yapılan ihracatın, ihracatçıların lojistik depolarının bulunduğu ve yakınlık açısından da avantaj içeren Sochi Limanı çevresinde yoğunlaştığı ifade edildi.
'SOCHİ, TRABZON'UN KARŞI YAKASI KONUMUNDA BİR LİMAN KENTİ'
Sochi Limanı'nın, Rusya Federasyonu'nun Karadeniz kıyısında bulunan büyük ve şirin bir liman kenti olduğunun vurgulandığı raporda, şu ifadelere yer verildi:
'1992 yılı sonrasında Trabzon Limanı ile Sochi Limanı arasında her gün karşılıklı birçok sefer konulmuş ve özellikle Sarp Sınır Kapısı'nın açılmasından sonra Rusya Federasyonu ile gelişen yeni ekonomik ilişkiler paralelinde bu ülkeyle karşılıklı olarak gerek feribot gerekse de ro-ro gemileriyle karşılıklı olarak gerçekleştirilen seferlerin sayısı potansiyel ölçeğinde artmıştır. Sochi-Trabzon arası, vapurla sadece 4,5 saattir ve bu haliyle Rusya Federasyonu ve ülkemiz arasında çok kısa ve ekonomik bir güzergah olması nedeniyle bir nevi Trabzon'un karşı yakası konumunda bir liman kentidir.'
'YILLIK ORTALAMA 450 BİN TONA YAKIN YAŞ MEYVE SEBZE İHRACATI YAPILIYOR'
Sochi kentinin Rusya Federasyonu'nun en önemli turizm merkezi olması ve 2014 yılı kış olimpiyatlarının da bu kentte yapılacak olmasının, Sochi Limanı'nın yük gemilerine kapatılmasını gündeme getirdiğine işaret edilen raporda, şu görüşler anlatıldı:
'Yıllık ortalama 450 bin tona yakın yaş meyve sebze ihracatımızın yapıldığı bu limanın kapatılması, Rusya Federasyonu'nun bu limana alternatif olacak Novorossisk Limanı'nda yaşanan aşırı yoğunluk nedeniyle yeni bir liman yatırımının yapılmasını gündeme getirmiştir. Bu gelişme göz önünde tutularak, yılda 500 bin tona, yaklaşık 500 milyon dolara ulaşan ve artık
Sochi üzerinden Rusya Federasyonu'nun Moskova dahil birçok şehrine ulaşmış, gelecekte 1 milyar dolarları hedefleyen ihracatımızın geleceği için Sochi'ye alternatif bir liman tahsis edilmesi gündeme ihtiyaç olarak gelmiştir. Ayrıca, ülkemizin 2023 yılı ihracat hedefi olan 500 milyar dolar rakamına erişmekte Rusya limanlarına tam kapasite ihraç eşyası taşımanın önündeki engellerin şimdiden kaldırılması çok büyük önem arz etmektedir.'
Türkiye üzerinden Rusya'ya ihracatın gerçekleştiği en önemli limanlardan birinin Sochi Limanı olduğunun belirtildiği raporda, bu limanın kış olimpiyatları nedeniyle yakın bir gelecekte yük taşımacılığına kapatılarak, sadece feribot gemileriyle yolcu ve eşya taşımacılığına izin verileceği, belirli bir süre sonra da limana sadece turizm amaçlı yolcu taşıyan gemilerin girişine olanak sağlanacağının uzun zamandır bilindiği vurgulandı.
'YENİ LİMANLAR TESPİT EDİLMELİ'
Sochi Limanı'nın, ro-ro yük gemilerine kapatılıp sadece feribot yolcu gemilerinin giriş çıkışına izin verilen turizm odaklı bir liman kentine dönüştürülmesinin planlanması nedeniyle ihracatın sekteye uğramaması ve arzu edilen potansiyele ulaşması için ihraç taşımalarını en fizibıl şekilde gerçekleştirmeye olanak sağlayacak Rus limanlarının tespit ve tesis edilmesinin çok büyük aciliyet arz ettiğinin anlatıldığı raporda, şunlar kaydedildi:
'Karadeniz Bölgesi'nden yapılan yaş meyve sebze ihracatı için çok önemli bir geçiş noktası olan bu limana alternatif olarak öncelikle Gelincik ve Tuapse limanlarına yönelik girişimlerde bulunuldu. Her ne kadar Novorossisk Limanı ihraç taşımalarının yapılabilmesi için alternatif bir liman olarak gözükse de Karadeniz sahilindeki en büyük ve en işlek limanlardan biri olan bu liman, aşırı trafik ve yoğunluk nedeniyle ihracatta malların limanda bekletilmesi ve bu nedenle de alıcılara zamanında ve arzu edilen niteliklerde ulaştırmaya engel teşkil etmesi olasılığı nedeniyle çok elverişli değerlendirilmemektedir.'
'EN ELVERİŞLİ LİMANLAR TUAPSE VE GELİNCİK'
Raporda, en son edinilen bilgilere göre Sochi Limanı'nın ardından Novorossisk Limanı'nın da zamanla Ro-Ro yük gemilerine kapatılabileceği duyumlarının alındığı vurgulanarak, şu ifadeler kullanıldı:
'Bu nedenle bölgemizden ve dolayısıyla ülkemizden Rusya Federasyonu'na gerçekleşen ihracatın sekteye uğramaması için öncelikle en elverişli limanların Tuapse ve Gelincik limanları olduğu tespit edilmiştir. İhracatçılarımızın Rusya Federasyonu'nda bir lojistik üsse acilen ihtiyaçları bulunmaktadır. Ancak bunun için ferdi teşebbüsler yeterli olmayıp bu kesimin hükümet nezdinde desteklenerek Rus tarafında da bir lobi oluşturulması suretiyle sağlanması büyük önem arz etmektedir.
Hedef, yakın komşu ülke pazarlarında lojistik açısından ihracatçılarımıza katkı sağlayacak liman yatırımlarının yapılması ve desteklenmesidir. Bu konuda yap-işlet-devret modeliyle yapılması gündeme gelen Rusya Federasyonu'nun Sochi Limanı'na alternatif olabilecek Tuapse ve Gelincik limanlarının ihracatçılarımıza lojistik bir üs olarak kazandırılması amacıyla alınması, bunun için de ülkemiz üst düzey yetkililerinin Rus yetkililerle temasa geçerek lobi oluşturmaları ve bu liman yatırımı için de ihracatçılarımıza uzun vadeli kredi imkanı sağlanmasında büyük fayda görülmektedir.' (aa)
