Dünyanın en büyük konteyner liman işleticisi Hutchison Whampoa, İzmir Limanı ihalesini kazanarak, Mersin ve İskenderun limanlarını alan ezeli rakibi PSA'ya karşı eşitliği sağladı.
Denizcilik sektörü şimdi, bu iki Uzakdoğu devinin Akdeniz pazarındaki hakimiyet savaşını heyecanla bekliyor.

Uzakdoğuluların Akdeniz savaşında skor 1-1 oldu

GÖRÜŞ

İzmir'in Kaybı Yok

İzmir Limanı'na talip olan Alsancak Liman İşletmeleri'nin yüzde 16 hissesi olan Arkas Denizcilik şirketinin patronu Lucien Arkas, ihalenin jcu için "İzmir'in bu işten kaybı yok. Biz alsaydık, İzmir'e doping olurdu, ama alan da işin ehli. işlerini düzgün yapacaktır, iyi hizmet verecektir" diyor. Arkas, limanın en büyük müşterilerinin kendileri olduğunu anımsatıyor. Arkas, "Liman'daki konteyner işlerinin yüzde 60'ı bizim. Dolayısıyla limanın yeni işletmecileri bizimle konuşacaktır diye düşünüyorum" diyor.
Almanya'da yaptırdığı ve Türkiye'nin en büyük konteyner gemisini filosunu katan Arkas, filosundaki gemi sayısını 19'a yükseltti. Grup, Ekim ayında da filosunu iki gemi daha katacak. Grubun patronu Lucien Arkas, "2010'a kadar her yıl iki gemiyi filoya katacağız" diyor. Bugüne kadar Almanya'nın Peene -Werft Tershanesi'nde yaptırdığı gemilerin tutarının 500 milyon Euro olduğunu söyleyen Arkas, "Almanlar bizim ülkemize yatırım yapıyor ama bizim de buradaki yatırımlarımızın tutarı, Almanya ve bölge ekonomisi için önemli bir düzeye ulaştı" diyor.
 

11 milyon tonun üzerindeki kapasitesiyle Türkiye'nin 'en büyük konteyner ihracat limanı' özelliğine sahip olan İzmir Alsancak Limanı'nın özelleştirme ihalesine, Global Yatırım ve Ege İhracatçı Birlikleri Liman Hizmetleri ve Taşımacılık A,Ş (LİMAŞ) ile birlikte Ortak Girişim Grubu olarak kalan Hutchison, 1 milyar 275 milyon dolarlık fiyatıyla kazanan taraf oldu. Bu sonuç. Uzakdoğu'da uzun yıllardır kıyasıya yaşanan bir rekabet savaşının da en somut yansıması olarak belleklere kazındı. Çünkü Türkiye'nin Akdeniz'e açılan limanlarındaki özelleştirme ihaleleri, dünyada liderlik mücadelesi veren iki Uzakdoğu devinin kıyasıya rekabetine sahne oldu.

İzmir'e özel önlem

Ezeli rakibi Port of Singapour Authority'nin (PSA), Mersin ve İskenderun limanlarının ihalelerini kazanmasıyla Akdeniz pazarına hakim olmasından endişe duyan Hong Kong'lu Hutchison Whampoa, tüm ağırlığını İzmir'e vererek sonunda mutlu sona ulaştı.

Asya'nın en zengin işadamı olarak tanınan Li Ka Shing'in sahibi olduğu Hutchison Whampoa'nın İzmir Limanı'na gösterdiği bu büyük ilgi, kentte ve denizcilik sektöründe büyük bir heyecan yarattı. İhaleye Hutchison ile birlikte katılan ve Ortak Girişim Grubunda yüzde 11'lik payı olan Ege İhracatçı Birlikleri Liman Hizmetleri ve Taşımacılık AŞ'nin Yönetim Kurulu Başkanı Servet Eröcal, "Hutchison, bizim bilinçli bir seçimimizdi. Liman işletmeciliği konusunda en iyi teknolojiye ve tecrübeye sahip olan bu şirket. İzmir'e ve Türkiye'ye çok şey kazandıracak' diyor.

Bir an önce devir isteniyor

İzmir Limanı'nın işletmesini 49 yıllığına devretmek için açılan özelleştirme ihalesi için bir araya gelen Ege'nin önde gelen sanayici ve işadamları, kurdukları Alsancak Liman İşletmeleri AS ile hayli iddialı görünmelerine rağmen başarılı olamadı.

Alsancak Liman İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Şinasi Ertan, "İhalede kırmızı çizgilerimizi aştık. 1 milyar dolar düşünüyorduk, 1 milyar 230 milyon dolara kadar çıktık. Bu ihale rakamıyla İzmir Limanı, fizibıl olmaktan çıktı. Fiyatı, yapılacak işlerle uyumlu değil" diye konuştu.

Deniz Ticaret Odası İzmir Şube Başkanı Geza Dologh ise liman ihalesiyle 15 yıllık rüyalarının gerçekleştiğini söyledi. Daha önce devlet tekelindeyken, liman yönetimini fazla eleştiremediklerini ifade eden Dologh. "Şimdi özel sektöre geçince, yapılan iyi şeyleri alkışlayacağız, yanlışları da eleştirecek, uyarılar yapacağız. Liman işletmesinin biran önce devredilmesini diliyoruz. Umarım Mersin Limanı gibi, İzmir limanı'nın devri de 22 ay sürmez" diyor.

İhalede üç grubu geride bırakan Global-Hutchison-EIB Limaş konsorsiyum unun ihracatçıların beklentileri doğrultusunda yapacağı yatırımlarla İzmir Limanı'nın kapasitesini, yıllık
milyon TU' konteyner elleçleme kapasitesine ulaştıracağını kaydeden Ege İhracatçı Birlikleri Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, ise "İzmir Limanı verimli bir işletmeye dönüşecek. Bu sayede başta Ege Bölgesi ihracatçıları olmak üzere Türk ihraç atçılarının girdi maliyetleri düşecek. Kazanan ihracatçılar olarak" diyor.

ANALİZ
En KARLI limanlarlardan biri

İzmir Limanı, oldukça geniş bir tarımsal ve endüstriyel hinterlanda sahip. Türkiye'nin konteyner ihracat üssü konumundaki Alsancak Limanı, aynı zamanda ülkedeki en kârlı limanlar arasında yer alıyor. Tahminlere göre, TCDD Alsancak Limanından yıllık ortalama 30-35 milyon YTL net gelir elde ediliyor.
Ege Bölgesi'nden yapılan ihracatın yüzde 93.2'si, ithalatın ise yüzde 91.1'i izmir'den yapılıyor. Bunun yüzde 90'ı da İzmir'deki limandan gerçekleştiriliyor.
TCDD rakamlarına göre Türkiye'deki toplam konteynır taşımacılığının yüzde 22.2'sini oluşturan İzmir Limanı, Türkiye'nin dünyaya açılan kapısı olarak kabul ediliyor.

272 milyon dolar yatırım

Türkmenoğlu, son dönemde başta sıkışıklık zammı, hızla mesai ücretleri olmak üzere İzmir Limanından kaynaklanan ekstra Faturalar ödemek durumunda kaldıklarını anımsatarak, "Bu durumun önüne geçmek, kendi kaderimizi kendimiz belirlemek için ihale sürerinde yer aldık. Önümüzdeki süreçte İzmir Limanı eski ihtişamlı günlerine geri dönecek" diyor.
Hutchison Whampoa'nın İzmir'deki ilk 5 yıllık bedeli: 272 milyon dolarlık yatırımla rıhtım uzunluğunu bin metreden bin 420 metreye çıkarmak. Elleçleme kapasitesini ise 2 milyon TEU'ya yükseltmek olarak açıklanmıştı.

Limana yapılacak yatırımlarla büyük gemilerin yanaşmasının sağlanacağını söyleyen TİM Başkan Vekili Eli Alharal, böylece İzmir'in. Yunanistan'ın Pire Limanına alternatif transit liman konumuna geleceğini ifade ediyor.

Kaynak: Ekonomist

Yayın Tarihi: 13 Mayıs 2007


 



 

Editör: TE Bilişim