KAPTAN HALİT MÜMTAZ DİKER
12 Temmuz1919 – 10 Ekim 2016
12 Temmuz 1919 tarihinde İstanbul da doğdu. Anne adı Fatma Baba adı Salih’tir Kaptan Halit Mümtaz Diker 1930 yılında Kasımpaşa’da Cezayirli Gazi Hasan Paşa İlkokulunu, 1935 yılında Eyüp Ortaokulunu bitirdi.
İstanbul Erkek Lisesi’nde lise ikinci sınıfa geçmesine rağmen Denize olan sevgisi nedeniyle bir aile dostunun tavsiye ve teşviki ile eğitiminde yön değişikliği yapar. Bir yıl kayıpla Yüksek Denizcilik Okulu’nun lise birinci sınıfına geçiş yapar Lise ve sonrası Yüksek kısmını da okuyarak 1 Temmuz 1943 tarihinde mezun olur.
Bu tarihlerde II. Dünya Savaşı bütün şiddeti ile devam ettiği için hemen Askerlik görevine çağırılır. İstanbul Boğazı Askeri Nakliyat Komutanlığı ile İngiltere Deniz Kuvvetleri İstanbul Deniz Müşavirliği irtibat subaylığı yapar. Kaptan Halit Mümtaz Diker Askerlik görevini yaptığı sırada Şubat 1941 tarihinde nişanlandığı Türk denizcilik tarihinin efsane kaptanlarından Necdet OR’ un kız kardeşi Ayşe Betül hanımla 8 Temmuz 1944 tarihinde evlenir.
Savaşın sona ermesi ile 19 Nisan 1945 tarihinde Deniz Teğmeni olarak terhis edilir. Terhisinden sonra O dönemde birçok bakımdan çalışabilecek en güvenilir kurum olan Devlet Denizyolları ve Limanları İşletmesi Genel Müdürlüğü başvurarak İşletme gemilerine Mülazım Kaptan olarak görev alır. Türkiye II. Dünya Savaşından sonra eskiyen filosunu güçlendirmek amacıyla Amerika Birleşik Devletleri ile imzaladığı Marshall yardımı çerçevesinde 7 adet yolcu gemisi 10 adedi yük gemisi ve 2 adedi tanker olmak üzere toplam 19 adet gemi alınır.
Alınan bu gemiler içerisinde S/S Tarsus gemisi de vardır. S/S Tarsus 16 Nisan 1948 tarihinde Türk yetkililerince teslim alınır. S/S Tarsus gemisi teslim alan heyette kaptan Türkiye’de “Atatürk’ün kaptanı” diye anılan disiplinli çalışması, engin bilgisi ile herkesin takdirini, sevgisini ve saygısını kazanan Sait Özege, İkinci kaptan Fazıl İslam, ve gemiye Türk Bayrağını çeken 3. kaptan ise Halit Mümtaz Diker’dir.
Kaptan Halit Mümtaz Diker 1948 yılında yakın yol 1955 yılında ise Uzak Yol Kaptanlık ehliyetini alır.1955 yılında Denizcilik Bankası T.A.O ayrılarak ayrı bir Genel Müdürlük olarak kurulan D.B.Deniz Nakliyatı T.A.Ş geçer. Burada 1958 yılına Güverte Enspektörlüğü görevini getirilir. Bir yıl sonra Operasyon Müdürlüğü’ne atanır.
1966 – 1969 yılları arasında mezun olduğu Yüksek Denizcilik Okulu’nun eğitim gemisi olan Hamit Naci’de Kaptan ve Eğitim görevlisi olarak görev yapar görev yaptığı bu süre içerisinde öğrencilere Uygulamalı Denizcilik Eğitimi verir. Emekli olduğu 1974 yılına kadar D.B.Deniz Nakliyatı T.A.Ş filosunda bulunan çeşitli gemilerde çalışır.
Bu arada toplam altı yıl kadar çeşitli Daire Başkanlıkları görevlerinde bulunur.1969 yılında Gemi Yaptırma ve Satın Alma Kurulunda Başkan olarak görev alır bu görev sırasında Polonya, Stoczni Gdanska im Lenina Tersanesinde General sınıfı olarak adlandırılan General A. Fuat Cebesoy, General R. Gümüşpala, General Kazım Orbay ve General Z.Doğan ve Yugoslavya’da Trogır’de Bradradiliste tersanesinde nehir sınıfı olarak adlandırılacak olan Fırat, Aras, Dicle, Gediz, Keban gemileri inşa edilir. İnşa edilen bu yeni gemilerden General A. Fuat Cebesoy gemisini teslim alır ilk kaptanlığını yapar.
1973 yılında Japonya’dan satın alınmasına karalaştırılan iki tanker ve dört kuru yük gemisi için kurulan Gemi Seçme ve Satın Alma Kurulunda da Başkan olarak görev alır Japonya’nın çeşitli tersanelerinde inşa edilen Isparta, Kocaeli, Kahramanmaraş ve Urfa gemileri ile Rauf Bey ve Gaziantep tankerlerini satın alınır.
146.232 DWT’luk kapasite ile Türk Deniz Ticaretinde bir ilki oluşturan Gaziantep gemisini teslim alır ve ilk kaptanlığını yapar 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekâtının başarı ile sona ermesi ardından Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Federe Devleti arasında ortaklaşa kurulması öngörülen Kıbrıs Türk Denizcilik Ltd. Şti ’den Genel Müdürlük teklifi alır. Ve bu kurumun ilk Genel Müdürü olur.
Kıbrıs’a gittiğinde her şeye sıfırdan başlar. İki adet koster alınır ve gemi işletmeciliğine başlanır. Ardından Acentelik ve Gemi Kiralama bölümleri açılır. Harekâtı sırasında Türk Donanma Birliklerince ağır bombardıman ateşine maruz kalan tersaneyi yeniden hayata geçirir. 1977 yılında şirketten kendi isteği ile ayrılır.
Kaptan Halit Mümtaz Diker 1977 yılında Türk Deniz Ticareti’nin Osmanlılar döneminde Tersane-i Amire çatısı altında kuruluşu sırasında batı denizciliğine göre bir takım eksiklikleri bulunduğunu bu amaçla inceleme yapmak amacıyla yabancı gemilerde çalışmaya başlar, bu gemilerle tramp seferlerinde dünya denizlerinde dolaştıktan sonra 1984 yılında Türkiye’ye döner. Kaptanoğlu Denizcilik Şirketinde Kaptan ve Güverte Enspektörü olarak çalışmaya başlar.
Yürürlülük tarihinden bir hayli önce I.S.M kurullarını Türkçeye çevirir.1998 yılında bu kuralların uygulanmasının kontrol ve denetlenmesinden sorumlu kişi olarak görevini sürdürürken çevresinde harıl harıl çalışan gençler arasında kendisini fazla hisseder mesleğinin her dalında elle beş yıl bir süre hizmet vermiş bir denizci olarak kendisini emekliye ayırır.
Kaptan Halit Mümtaz Diker artık zamanını beş torunu ile oyalanarak geçirir. Kaptan Halit Mümtaz Diker adını Türk denizcilik tarihine yaptığı hizmetlerle ve Hamit Naci gemisinde yetiştirdiği öğrencileri ile adını Türk Denizcilik Tarihine altın harflerle yazdırmıştır.
Kaptan Halit Mümtaz Diker iyi bir kaptan olması yanında iyi bir eğitim almış gerçek bir İstanbul bey efendisi idi gerçek bir cumhuriyetçi idi bilgi birikimi ile örnek bir insandı maalesef bu tür insanlar aramızdan birer birer sonsuzluğa doğru gidiyorlar her geçen gün özlemimiz artarak çoğalıyor.
Nurlar içinde yat, Kaptan Halit Mümtaz Diker seni unutmayacağız…
