Van Gölü feribotlarına TÜLOMSAŞ motorları takılacak
Her şey Fatih Yılmaz’ın makalesiyle başladı
Eskişehir’deki Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. (TÜLOMSAŞ) Motor Fabrikası’nda üretilen 1800-2400 HP güçlerdeki diesel motorların, Türk özel sektörünün yük ve yolcu gemilerinde yardımcı makine olarak, İDO'ya ait feribot ve vapurlarda ise ana ve yardımcı makine olarak kullanılmasının kısa vadede teşvik edilebileceği, orta/uzun vadede ise askeri gemiler de dâhil muhtelif tip ve tonajdaki gemilerin ana tahrik (sevk) sistemlerinin bu fabrikada üretilmesi için söz konusu fabrikanın imkân ve kabiliyetlerinin (kapasitesinin) yeni yatırımlarla kademeli olarak geliştirilebileceği fikri, ilk kez Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nde çalışan Gemi İnşa Mühendisi Fatih Yılmaz’ın 27 Nisan 2009 tarihinde kaleme aldığı ve TMMOB Gemi Mühendisleri Odası (GMO) tarafından çıkarılan Gemi ve Deniz Teknolojisi Dergisi'nin Ekim 2009/182. sayısında da yayımlanan “Gemi Motoru İmalatında TÜLOMSAŞ Potansiyeli” başlıklı makalesiyle gündeme geldi.
Makaleyi okuyan TÜLOMSAŞ Genel Müdürü’nün daveti üzerine, gemi inşa mühendislerinden oluşan tecrübeli bir teknik heyet oluşturan ve 24-25 Ağustos 2009 tarihlerinde TÜLOMSAŞ Motor Fabrikası’nı ziyaret eden Yılmaz, üretilen diesel motorların gemi ve deniz araçlarında kullanımına yönelik sertifikasyon eksiğinin giderilmesi ve ayrıca bir miktar ilave yatırımla deniz tipi diesel motor üretimine çok daha yatkın bir fabrika haline gelebileceği konusunda teknik görüş oluşturdu.
Gemi Mühendisleri Odası’nın sürece katkısı
Gemi Mühendisleri Odası (GMO)’nın 7 Aralık 2010 tarihinde düzenlediği “Gemi İnşa Sektöründe Krizin Etkileri” konulu Panele konuşmacı olarak katılan ve Gemi Mühendisleri Odası’nı TÜLOMSAŞ’ın gemi motoru imalatına yönelik imkân ve kabiliyetlerinden haberdar eden Yılmaz, 19 Nisan 2011 tarihinde TÜLOMSAŞ’a yapılan ikinci ziyarete de katıldı. Bu ziyarete Gemi Mühendisleri Odası’nın yanısıra Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürlüğü de katıldı.
Türk Loydu’nun “tip onay” süreci
Gerçekleştirilen ziyaretler ve teknik toplantılar sonrasında, TÜLOMSAŞ tarafından Türk Loydu’na “tip onay” başvurusu yapıldı.
TÜLOMSAŞ’ın 1800-2400 HP gücündeki diesel motorları gerekli tip onay testlerinden başarıyla geçmesinin ardından 11 Ekim 2011 tarihinde tip onay sertifikasyon süreci tamamlandı.
TÜLOMSAŞ Motor Fabrikası’nda % 80-85 yerli katkıyla üretilen diesel motorların, diesel jeneratör motoru ve/veya yüksek devir ihtiyacı duyan gemi ve deniz araçlarında kullanılabilmesinin önü bu sayede açılmış oldu.
Van Gölü feribotlarında TÜLOMSAŞ motorları kullanılacak
Anadolu Ajansı (AA)’nın 27 Ocak 2012 tarihli haberine göre; Van Gölü’nde yaptırılacak 2 adet feribotta kullanılmak üzere Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olan TÜLOMSAŞ tarafından imal edilecek 1500 devir 2400 beygir gücündeki marine dizel motorlarıyla ilgili sözleşme imzalandı.
Türk Loydu’dan tip onay sertifikalı ilk dört motor seti Temmuz ayında, ikinci dört parti motor ise yılsonunda teslim edilecek.
Böylece Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nde çalışan Gemi İnşa Mühendisi Fatih Yılmaz’ın 2009 yılında yayınlanan “Gemi Motoru İmalatında TÜLOMSAŞ Potansiyeli” başlıklı makalesiyle başlayan süreç 2012 yılında önemli bir aşamaya geldi.
Türkiye, özellikle küçük özel tip gemilere uygun yerli gemi diesel motoruna sahip oldu.
Asıl hedef: “TÜLOMSAŞ Marine Diesel Engine Assembly”
TÜLOMSAŞ’ta üretilen 1800-2400 HP güçlerdeki diesel motorların tip onay sertifikasyonu ile küçük özel tip gemi ve deniz araçlarında kullanılmasının önünün açılmasının ardından, sıranın Türk tersanelerinin ihtiyaç duyduğu özelliklerde, düşük devirli-yüksek güçlü gemi diesel motoru üretimine yönelik yeni bir üretim bandının “TÜLOMSAŞ Marine Diesel Engine Assebly/Department” kurulmasında olduğu, üretilecek deniz tipi diesel motorların satış, pazarlama, yedek parça tedarik ve servis imkânlarının ve uygun bir teşvik mekanizmasıyla emsalleriyle rekabet edebilecek kalitede üretim ve avantajlı fiyatlandırmanın sağlanabileceği, bu konuların TÜLOMSAŞ’ın “fizibilite etüdü” ile netleşeceği belirtiliyor.
