Dünya ticaretinde yaşanan gelişmeler ve deniz taşımacığındaki ölçek ekonomisinde de değişimlere yol açmaktadır. Özellikle konteyner hat işleticileri bu değişimlere ayak uydurabilmek için daha büyük boyut ve tonajlı gemileri hizmete sokmaya başlamıştır. Ülkemizde sayıları günden güne artan konteyner terminalleri, konteyner hat işleticilerinin daha büyük boyut ve tonajlı gemilerine en etkin şekilde hizmet verebilmek için tüm imkanları seferber etmektedirler. Söz konusu bu gelişmeler beraberinde terminallerin diğer paydaşları olan hizmet sektörlerini de değişen paradigmalara uyum sağlamak için “değişimi yönetim” felsefesiyle çalışıyor.
Nemrut Körfezinde bulunan ve yeni kurulan iskeleler de, konteyner hatlarının her geçen gün kapasiteleri büyüyen gemilerine hizmet vermeye çalışmaktadır. Bunun yanında iskelelerinin, konteyner hat işleticilerinin ve liman otoritesinin en önemli paydaşlarından biri olan “UZMAR Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Teşkilatı”, kapasiteleri büyüyen gemilere daha emniyetli ve etkin bir şekilde hizmet verebilmek amacıyla, her zaman olduğu gibi önce emniyet prensibi gereği proaktif yaklaşımla, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’den Post Panamax tipi konteyner gemilerinin yanaşma-ayrılma manevraları simülasyon deneylerini gerçekleştirebileceği bir eğitim çalışması talep etmiştir.
Çalışma kapsamında, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nin tam donanımlı köprüüstü simülatöründe Nemrut Körfezi konteyner terminallerinin gemi manevrası saha simülasyonları geliştirilmiş ve bu saha içerisinde değişik tipte Post Panamax konteyner gemileri ile teşkilatın sahip olduğu römorkörlerin birebir emsalleri kullanılarak Uzmar Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Teşkilatı kılavuz kaptanlarının olası en olumsuz dışsal etkilerin de test edildiği manevra deneyleri yapması sağlanmıştır.
Çalışmalara, Uzmar Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Teşkilatı kılavuz kaptanları, Baş kılavuz kaptan Mehmet Togay ve Teşkilat yöneticisi Kılavuz Kaptan Murat Yılmazel, katılmıştır. Çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi öğretim üyeleri Yard. Doç Dr. Yusuf Zorba ve Doç. Dr. Selçuk NAS tarafından koordine edilip yürütülmüştür.
Kılavuz kaptanlar tarafından gerçekleştirilen manevra deneylerinde gece şartları, ağır hava ve deniz koşulları, acil kalkışlar, dar basen sahası vb. kısıtlar kullanılarak değişik tipte Post Panamax tipi konteyner gemileri ile kalkış ve yanaşma manevraları gerçekleştirilmiştir. Simülatörde bulunan tekrar izleme ve takip sistemleri sayesinde, köprüüstünde gerçekleştirilen manevralar ile ilgili kritik ve yorumların yapılması sağlamıştır. Manevra sonrası kılavuz kaptanlar tarafından yapılan yorumlar ve kritikler, manevraların emniyeti ve etkinliği için alınması gereken tedbirleri ortaya çıkartmıştır. Simülatör ortamında gerçeğe en yakın bir şekilde denenen şartlar ve yapılan kritikler gemi manevra emniyeti ve etkinliği ile ilgili “ilk ortak temel prensiplerin” belirlenmesini sağlamıştır.
“NEDLLOYD DRAKE” manevrasında uygulandı
Çalışmanın soncunda ulaşılan “ilk ortak temel prensipler”, Maersk Uzakdoğu Hattının ilk gemisi olan “NEDLLOYD DRAKE” manevrasında uygulanmıştır. Post Panamax tipi konteyner gemisi “NEDLLOYD DRAKE”, 28.01.2012 Cumartesi günü saat 22:00’da 15-20 Knot rüzgar altında Ege Gübre İskelesine Kıdemli Kılavuz Kaptan Mehmet ÖZSAYGILI tarafından emniyetle yanaştırılmıştır. 75 ton ve 45 ton çekme kuvvetinde iki römorkör eşliğinde gerçekleştirilen manevrada bir römorkör de gemi açığında olası acil durumlar için hazır bekletilmiştir. NEDLLOYD DRAKE gemisi kaptanı, gerek kendisine kılavuz kaptan tarafından verilen manevra öncesi bilgilendirme, gerekse de manevra emniyet ve etkinliği ile teşkilatın manevra yardımcılarının performansı bakımından üst düzey memnuniyetini özellikle belirttiği rapor edilmiştir.
Uzmar Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Teşkilatı, deniz çevresi emniyetinin doğasından kaynaklanan belirsizlikleri ortadan kaldırmak ve değişen koşullara uyum sağlayabilmek amacıyla akademik ve bilimsel tüm imkanlarından yararlanarak çalışmalarına devam etmektedir.
