Türkiye'de 2015 böyle geçti
2015 yılında sona gelinirken, Türkiye'de yaşanan pek çok önemli gelişme ülke gündemine damga vurdu.
Yeni yılın ilk günlerinde, Paris'te Fransız mizah dergisi Charlie Hebdo'ya yönelik silahlı saldırıda 12 kişinin hayatını kaybetmesi Türkiye'de de geniş yankı buldu. Başbakan Davutoğlu, dünya liderlerinin, Charlie Hebdo saldırısını kınamak ve terörle mücadelede dayanışma mesajı vermek için Paris'te yaptıkları yürüyüşe katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Bakanlar Kurulunu topladı Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakanlar Kurulunu topladı. Erdoğan, çok partili hayata geçişin ardından, Bakanlar Kuruluna başkanlık eden 6. Cumhurbaşkanı oldu. Başbakan Davutoğlu, Hrant Dink'in öldürülmesinin sekizinci yılında, Ermenice'nin de aralarında bulunduğu sekiz dilde anma mesajı yayımladı.
Davutoğlu, "Türk-Ermeni dostluğunu özünde birleştiren, köklü acıların aşılması, tarihi birlikteliğin hatırlanması için yüreğini ve aklını ortaya koyan Dink'in dostluk yoluna tuttuğu meşalenin ışığında zihinlerde ve gönüllerde kapılar açmak istiyoruz" mesajı verdi.
Devlet büyüklerine ait 31 kriptolu telefonun 363 kez dinlendiği tespit edilen operasyonda, eski TİB Başkanvekili Osman Nihat Şen ve eski TİB Bilgi Sistemleri Daire Başkanı İlhan Elieyioğlu'nun da aralarında bulunduğu 5 kişi tutuklandı. Cumhurbaşkanlığı hizmet birimlerinin Beştepe'deki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne taşınma işlemlerinin tamamlandığı, Çankaya Köşkü girişindeki "Cumhurbaşkanlığı Forsu"nun kaldırıldığı ocak ayında, Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ın vefatı nedeniyle de bir günlük "Milli yas" ilan edildi.
"Şah Fırat Operasyonu" düzenlendi
Şubat ayında, Türk Silahlı Kuvvetlerince, Türkiye'nin kendi sınırları dışındaki tek toprağı olan Suriye'nin Halep kenti sınırları içerisindeki Karakozak köyünde bulunan Süleyman Şah Türbesi'ndeki kutsal emanetlerin taşınması için "Şah Fırat Operasyonu" düzenlendi. Genelkurmay Başkanlığınca, Süleyman Şah Saygı Karakolu'ndaki manevi değeri yüksek ecdat yadigarı emanetlerin, Suriye'de ortaya çıkan güvenlik sorunları ve askeri zaruretler nedeniyle geçici olarak yine Suriye topraklarında bulunan Suriye Eşmesi köyüne taşındığı açıklandı. Suriye Eşmesi'nde naaşın nakledileceği bölgeye, Türk askerleri tarafından Türk bayrağı çekildi.
Özgecan Aslan cinayeti büyük tepki çekti
Mersin'in Tarsus ilçesinde, 19 yaşındaki üniversite öğrencisi Özgecan Aslan'ın öldürülmesi Türkiye genelinde tepkilere neden oldu. Aslan'ın, bindiği dolmuşun şoförünün tecavüz girişimine direndiği için öldürüldüğü ve cesedinin yakılmaya çalışıldığının ortaya çıkması nedeniyle Türkiye genelinde protestolar düzenlendi, "idam cezası geri gelsin" tartışmaları yaşandı.
Yaşar Kemal hayatını kaybetti
Türk edebiyatı, şubat ayının son gününde büyük ustası yazar Yaşar Kemal'i kaybetti. Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk Türk yazar Kemal, tedavi gördüğü hastanede 92 yaşında vefat etti.
MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın, milletvekili aday adayı olmak için görevinden istifa ettiği şubat ayında ayrıca Cumhuriyet tarihinden bu yana cumhurbaşkanlarına hizmet veren Çankaya Köşkü'nde bir devir kapandı. Cumhurbaşkanlığı hizmet birimlerinin, Beştepe'deki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne taşınma işlemlerinin tamamlanmasının ardından Köşk, Başbakanlık'a devredildi.
Mart ayında, İstanbul Adliyesi'nde, Berkin Elvan'ın ölümüne ilişkin soruşturmayı yürüten Savcı Mehmet Selim Kiraz, teröristlerce 8 saat boyunca rehin alındı ve olay, odadan silah sesleri gelmesi üzerine özel harekat polislerinin operasyonuyla sona erdi. İki teröristin ölü ele geçirildiği operasyonun ardından ağır yaralı hastaneye kaldırılan Kiraz, hayatını kaybetti.
Milletvekili adaylığı için görevinden istifa eden MİT Müsteşarı Fidan'ın AK Parti'ye yaptığı başvuruyu geri çekerek görevine yeniden başladığı mart ayında, yeniden görülen "Balyoz Planı" davasının bütün sanıklarının beraatına karar verildi.
KPSS'de usulsüzlük soruşturması
KPSS'de usulsüzlük iddialarına ilişkin soruşturmanın başladığı mart ayında, gazeteci Mehmet Baransu da "Balyoz" planı davasında yargılanan bazı sanıklara "kumpas" kurulduğu iddiasına ilişkin soruşturma kapsamında tutuklandı
. MHP'nin 11. Olağan Büyük Kurultayı'nda Devlet Bahçeli, bin 149 oyla yeniden genel başkanlığa seçildi.
Türkiye, nisan ayında, Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. yılı anma etkinliklerine ev sahipliği yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın himayesindeki törenlere 90 ülkeden, aralarında devlet ve hükümet başkanlarının da bulunduğu temsilciler katıldı. İstanbul'da düzenlenen "Barış Zirvesi" ve Gelibolu'daki törenlerde dünyaya barış mesajları verildi.
Ağrı'nın Yukarıtütek köyü bölgesinde, çevre emniyeti alan askerlerin üzerine ateş açılması sonucu 4 asker yaralandı. Uzun süren çatışmasızlık döneminin ardından yaşanan çatışma, "seçim öncesinde provokasyon" tartışmalarını da beraberinde getirdi.
"Paralel Yapı"ya ilişkin yürütülen soruşturmalar nisan ayında da sürdü. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca, "devleti itibarsızlaştırıp iş yapamaz hale getirmek" algısı oluşturmak suçlamasıyla 4'ü polis 7 kişi hakkında açılan davanın iddianamesinde ilk kez "Fetullahçı Terör Örgütü" ifadesi kullanıldı. Sözde "Kudüs Ordusu Terör Örgütü" adlı soruşturmada usulsüzlük yapıldığı iddialarına ilişkin "Paralel Yapı"ya yönelik yürütülen soruşturma kapsamında 17 muvazzaf asker tutuklandı.
Katolik aleminin ruhani lideri Papa Franciscus'un, Vatikan'da Ermeniler için düzenlenen ayinde 1915 olaylarıyla ilgili Ermenilerin tek taraflı görüşlerini yansıtan ifadeler kullanması Türkiye'de tepkiyle karşılandı. 24 Nisan'da İstanbul'da, 1915 olaylarının 100. yılını anmak üzere Kumkapı Meryem Ana Kilisesi'nde "Kutsal Sunu" ayini düzenlendi.
Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Türk hükümetini temsilen ayine katılan ilk yetkili oldu. Kayahan hayatını kaybetti Türkiye, usta bir müzisyenini daha kaybetti. Besteci, söz yazarı ve yorumcu Kayahan, 66 yaşında yaşamını yitirdi.
"Yolu sevgiden geçen herkesle bir gün bir yerde buluşuruz" diyerek çok sayıda aşk şarkısı besteleyen Kayahan, yüzlerce kişinin katıldığı cenazeyle son yolculuğuna uğurlandı.
HSYK savcılar Öz, Kara, Akkaş ve Yüzgeç'i meslekten ihraç etti HSYK'nın, savcılar Zekeriya Öz, Celal Kara, Muammer Akkaş, Mehmet Yüzgeç ile hakim Süleyman Karaçöl'ü meslekten ihraç ettiği mayıs ayında, Adana ve Hatay'da MİT'e ait tırların durdurulmasına ilişkin soruşturmada gözaltına alınan eski Adana İl Jandarma Komutanı Kurmay Albay Çokay ve eski Adana Cumhuriyet Başsavcısı Bağrıyanık ile savcılar Takçı, Şişman ve Karaca tutuklandı. Kenan Evren hayatını kaybetti
Türkiye'nin yakın siyasi tarihini şekillendiren 12 Eylül askeri darbesi döneminin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 92 yaşında hayatını kaybetti, Devlet Mezarlığı'na defnedilen Evren'in cenaze törenine siyasiler katılmadı.
"Balyoz Planı" davasında, tüm sanıkların beraatına ilişkin kararın gerekçesinde, sanıkların cezalandırılmasında hükme esas alınan dijital delillerin sahteliğinin kesin olarak belirlendiği açıklandı.
Milli üretim ATAK helikopterlerinin ilk defa terörle mücadele harekat bölgesinde görev almaya başladığı mayıs ayında, tiyatro ve sinema sanatçısı Zeki Alasya da tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
Türkiye 7 Haziran'da sandık başına gitti Türkiye, 7 Haziran'da milletvekili genel seçimi için sandığa gitti, seçim sonucunda AK Parti 258, CHP 132, MHP ve HDP 80'er milletvekili çıkardı. 13 yıldır tek başına iktidar olan AK Parti'nin, hükümeti tek başına kurmak için yeterli vekil sayısına ulaşamaması nedeniyle koalisyon senaryoları gündeme geldi.
Süleyman Demirel hayatını kaybetti Türk siyasi hayatına damgasını vuran 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in hayatını kaybettiği haziran ayında, Diyarbakır İstasyon Meydanı'nda HDP'nin seçim mitingi sırasında düzenlenen bombalı saldırıda 4 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.
Hükümet kurma çalışmalarıyla başlayan temmuz ayında gündem, terör saldırılarıyla değişti, Suruç'ta 20 Temmuz'da Kobani'ye yardım götürmek üzere toplananları hedef alan canlı bomba saldırısında çoğu genç 34 kişi hayatını kaybetti, aynı gün Adıyaman'da teröristlerin ateşi sonucu Uzman Onbaşı Müsellim Ünal şehit oldu, 22 Temmuz'da Şanlıurfa Ceylanpınar'da ise iki polis evlerinde uyurken teröristlerce şehit edildi.
Diyarbakır'da trafik kazası tutanağı hazırlayan bir polis ile Kilis'te Suriye tarafından DAİŞ kontrolündeki bölgeden açılan ateş sonucu bir astsubayın şehit olduğu 23 Temmuz'u 24 Temmuz'a bağlayan gece, Suriye'deki DAİŞ hedefleri Türk Silahlı Kuvvetlerince vuruldu, Türkiye çapında DAİŞ, PKK, DHKP-C unsurlarına karşı binlerce polisin katıldığı geniş kapsamlı operasyon başlatıldı.
Türkiye'de temmuz ayının ikinci önemli başlığı, koalisyon görüşmeleri oldu, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilen AK Parti Genel Başkanı Davutoğlu, 13 Temmuz'da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile bir araya geldi, ülkede 16 yıl sonra ilk defa hükümet kurulması için koalisyon görüşmesi yapıldı.
12 Eylül davasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya vefat etti.
Ağustos ayında, terör olaylarının artması ve şehit haberlerinin tekrar gelmeye başlamasına karşılık, terör gruplarına karşı güvenlik güçlerinin operasyonları hızlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "silahlar bırakılıp gömülünceye kadar terörle mücadelenin süreceği" mesajını verdi, "Çözüm Süreci buzdolabındadır" açıklamasında bulundu.
Koalisyon kurma çabalarının yaşandığı ağustos ayında, hükümet kurma sürecinin olumsuz tamamlanmasının ardından Türkiye tarihinde ilk kez bir Cumhurbaşkanı, seçimin yenilenmesi yetkisini kullandı. Yeni seçim için 1 Kasım tarihi belirlendi ve Türkiye'yi seçime götürecek Geçici Bakanlar Kurulu oluşturuldu.
Genelkurmay Başkanlığı'na Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hulusi Akar getirildi. Terör örgütünün saldırısı sonucu bir gün arayla Dağlıca'da 16 askerin, Iğdır'da ise 13 polisin şehit olduğu Eylül ayında, Türkiye genelinde terör lanetlendi. Protesto gösterileriyle yükselen tansiyon, siyasilerin itidal çağrılarıyla düştü.
Aylan bebeğin ölümü dünyanın göçmen krizine bakışını değiştirdi
Eylül ayı başında, Muğla'nın Bodrum ilçesinde kaçakları taşıyan botun batması sonucu hayatını kaybeden 12 kişiden, 3 yaşındaki Suriyeli Aylan bebeğin cesedinin Bodrum kıyılarına vurması, dünya gündemini değiştirdi. Olayda, annesi ve kardeşiyle boğularak hayatını kaybeden 3 yaşındaki Aylan Kurdi'nin kıyıya vuran cesedinin fotoğraflanması, dünyanın göçmen krizine bakışına yeni bir yön verdi.
Mina'da izdiham Eylül ayında ayrıca Mekke'de yaşanan vinç kazasında 4'ü Türk, hacı adayı 110 kişinin ölmesi ve 238 kişinin yaralanmasından 13 gün sonra Mina'da izdiham yaşandı. İzdihamda 4'ü Türk, 753 kişinin öldüğü, 887 kişinin yaralandığı açıklandı.
Ankara Garı önünde patlama
Türkiye ekim ayında, tarihinin en büyük terör olayıyla sarsıldı. Emek, Barış ve Demokrasi Mitingi için Ankara Garı'nda toplananların arasında üç saniye arayla patlayan iki bomba, 103 kişinin ölümüne, yüzlerce kişinin yaralanmasına neden olurken seçim çalışmaları durdu, ülkede 3 günlük yas ilan edildi.
Sanat camiasında yaprak dökümü
Sanat camiasında yaprak dökümünün yaşandığı yılın 10. ayında, usta oyuncu Levent Kırca, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Tomris İncer, Türk sinemasının başarılı yönetmenlerinden Memduh Ün, Yeşilçam'ın emektar oyuncularından Sırrı Elitaş ve Yılmaz Köksal'ın yanı sıra gazeteci-yazar Çetin Altan hayatını kaybetti.
Türkiye kasım ayında yeniden sandık başına gitti
Türkiye, kasım ayında 7 Haziran seçiminden beş ay sonra yeniden sandık başına gitti. AK Parti, 317 milletvekili çıkararak tek başına hükümet kurma çoğunluğunu elde etti. Meclis'te CHP 134, HDP 59 ve MHP 40 sandalye kazandı.
Türkiye Cumhuriyeti'nin 64. hükümetinin kurulduğu 24 Kasım'da, Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının Türk jetlerince vurulması, stratejik ortak olan iki ülkenin ilişkilerini farklı bir boyuta taşıdı. Rusya Devlet Başkanı Putin'in, Türkiye'nin DAİŞ'ten petrol aldığı iddiasına Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Böyle bir şey ispat edildiği anda ben bu makamda durmam ama Sayın Putin'e diyorum, 'Sen o makamda durur musun?" karşılığını verdi.
Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin, Diyarbakır'da Dört Ayaklı Minare önünde yaptığı basın açıklamasının ardından gerçekleşen terör saldırısında hayatını kaybetmesi, Türkiye genelinde tepkilere neden oldu. Saldırıda polis memurları Ahmet Çiftaslan ve Cengiz Erdur da şehit oldu.
Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül, gazetede, MİT'e ait yardım tırlarının durdurulmasıyla ilgili gerçeğe aykırı bazı görüntü ve bilgiye yer verdikleri gerekçesiyle haklarında yürütülen soruşturmada tutuklandı.
G20 liderleri Antalya'da bir araya geldi
Dünyanın en gelişmiş ekonomilerine sahip 20 ülkesinin liderleri, kasım ayında Türkiye'de bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğindeki zirveye ABD Başkanı Obama, Rusya Devlet Başkanı Putin, Suudi Arabistan Kralı Salman'ın da aralarında bulunduğu G20 liderleri, davetli ülkelerin devlet veya hükümet başkanları katıldı. Paris'teki terör saldırısının ardından yapılan zirvenin odak noktasını terörle mücadele oluşturdu. Zirvenin ardından yayımlanan bildiride liderler terörle mücadelede iş birliği vurgusu yaptı.
Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağı düşürüldü
Yılın son ayında, Türkiye'nin hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından gerginleşen Türk-Rus ilişkileri gündemde önemli yer tuttu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Türkiye'nin DAİŞ'ten petrol aldığı iddialarına yanıt verilirken, Rus gemisinin boğazdan geçişi sırasında omzunda füze bulunan bir askerin fotoğraflanması da tartışma yarattı.
Nobel Kimya Ödülü sahibi Türk bilim adamı Prof. Dr. Aziz Sancar Ankara'ya geldi. Erdoğan ve Davutoğlu ile görüşen, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar'ı ziyaret eden Sancar, Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını, Anıtkabir'de sergilenmek üzere Orgeneral Akar'a teslim etti. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin, Ankara'ya gelerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Davutoğlu ile görüştüğü aralık ayında, Türkiye'de, çoğunluğu kadın, 2 milyon 407 bin Suriyeli mülteci bulunduğu açıklandı.
