Moskova yönetimi, yüzde 460'lık doğalgaz zammını kabul etmeyen Ukrayna'nın gaz almasını engellemek için Türkmenistan'ın tüm ihraç stokunu satın aldı. Kriz, Türkiye ve Avrupa'yı da 'soğukta' bırakabilir.
Moskova ile Kiev arasındaki gaz fiyatı pazarlığı tıkanma noktasına geldi ve son dakikada bir anlaşma sağlanamaması durumunda Ukrayna'nın yeni yılın ilk gününe soğukta girme tehlikesi iyice güçlendi. 20. yüzyılda nükleer silah tehdidiyle yaşanan "soğuk savaş" 21. yüzyılda şekil değiştirerek yeniden gündeme geldi. Rusya'nın, şu ana kadar gazın 1000 metreküpüne 50 dolar ödeyen Ukrayna'ya 1 Ocak'tan başlayarak 230 dolarlık fatura çıkarmasıyla başlayan gerginlik, yeni yıla saatler kala doruğa ulaştı.
Batı'ya yanaşmanın cezası
"Turuncu Devrim" sonrası Ukrayna'nın Batı'ya yanaşmasını da cezalandırmak isteyen Moskova, Kiev'i anlaşmaya zorlamak için tam bir abluka uygulamaya başladı. Dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi olan Gazprom'un Başkanı Aleksey Miller, son bir ültimatom vererek 230 dolarlık fiyatına yanaşmaması halinde yarın 10.00'dan (Türkiye saatiyle 09.00) itibaren vanaları kapatacaklarını, bu konuda kararlı olduklarını açıkladı. Rusya, Ukrayna'nın Türkmenistan'dan gaz almasını engellemek amacıyla bu ülkenin ihraç etmeyi planladığı gazın neredeyse tamamını da satın aldı.
Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun bunalımı 10 Ocak'a kadar dondurma önerisini kabul etmeyen Moskova, ayrıca Ukrayna'nın et ürünlerine ambargo uygulamaya başladı. Ukrayna Başbakanı Yuriy Ehanurov ise, Gazprom'u anlaşmaya yanaşmamakla suçladı ve Rus gazının kesilmesi halinde halkın soğukta kalmayacağını savundu. Ehanurov, yeni bir anlaşma imzalanmaması halinde 50 dolarlık eski anlaşmanın geçerli olacağını öne sürdü.
Rusya - Ukrayna çekişmesinin, aralarında Türkiye'nin de yer aldığı ülkeleri doğrudan etkileme olasılığı bulunuyor. Ukrayna, söz verdiği gibi, topraklarından transit geçen Rus gazına el koymaya kalkarsa pek çok Avrupa ülkesi ile Türkiye'ye yeterli gaz ulaşmayacak. Türkiye, Rus gazının bir bölümünü Ukrayna - Moldova - Romanya - Bulgaristan yoluyla alıyor.
Rusya'nın yeni gaz politikasında sadece siyasi gerekçeler rol oynamıyor. Moskova, Belarus dışındaki bütün ülkelere yeni yılda zamlı gaz fiyatı uygulama kararı aldı.
Gazprom: Avrupa'yı uyardık
Gazprom Sözcüsü Sergey Kupriyanov, Ukrayna üzerinden Rus doğalgazı alan Avrupa ülkelerini, "yılbaşından itibaren olası bir azalmaya karşı uyardıklarını" bildirdi. Kupriyanov, yaptığı açıklamada, Avrupa ülkelerine birer mektup gönderildiğini, bu mektupta, "Ukrayna'ya Rus doğalgazı gönderilmesinin yılbaşından itibaren kesilmesi halinde, Avrupa ülkelerinin de bundan etkilenebileceğinin söylendiğini" belirtti.
Kupriyanov açıklamasında, Gazprom'un üçüncü ülkelere mektubunda, "Avrupa'ya gönderdiğimiz doğalgazın ulaşımını, Rusya-Ukrayna sınırına kadar garanti ediyoruz. Ancak transit boru hattından Ukrayna'nın gaz çekmesi ihtimalini göz ardı etmiyoruz" denildiğini belirtti.
AB endişeyle izliyor
Moskova - Kiev arasındaki kriz AB tarafından yakından ve endişeyle izleniyor. AB Komisyonu'ndan dün akşam yapılan açıklamada, krizin "kendilerini endişelendirdiği" bildirilerek, çözüm yönündeki görüşmelerin yakından izlendiği kaydedildi. Her şeye rağmen Avrupa'ya doğalgaz naklinde aksama beklenmediğini belirten AB, her iki tarafın yükümlülüklerini yerine getireceğinden ve krize bir çözüm bulunacağından emin olduğunu duyurdu.
Açıklamada, bütün ihtimalleri değerlendirmek için AB Komisyonu'nun enerjiden sorumlu üyesi Andris Piebalgs'ın gelecek hafta ortasında "Doğalgaz Koordinasyon Grubu"nu toplantıya çağırdığı da ifade edildi.
Kaynak:Cenk Başlamış-Moskova
DenizHaber.Com
