New York Times gazetesinde yer alan habere göre petrol üreten ülkeler, yükselen fiyatlar nedeniyle daha da büyüyen pastadan aslan payını almak istiyor.
Dünyanın en önemli enerji danışmanlık şirketlerinden Cambridge Energy Research Associates Yönetim Kurulu Başkanı Daniel Yergin'e göre fiyatların düşük olduğu dönemlerde kapılarını yabancı şirketlere açan hükümetlerin eli fiyatların yükseldiği dönemlerde güçleniyor. Bu eğilim kendini değişik biçim ve tonlarda gösteriyor. Rusya petrol ve doğalgaz kaynaklarındaki kontrolünü artırdı.
Bolivya hükümeti geçen hafta petrol ve doğalgazdan aldığı payı yüzde 18'den yüzde 82'ye çıkaracağını açıklayarak Latin usulü bir devletleştirme yaptı. Venezüella hükümeti yabancı şirketlerin işlettiği 32 küçük petrol sahasını devletleştirdi ve yabancı şirketlerden aldığı verginin oranını yüzde 56'dan yüzde 83'e çıkardı. Ekvator Kongresi, yabancı şirketlere yüzde 50 oranında ek bir vergi daha koydu. Britanya hükümeti bile yılbaşından geçerli olmak üzere Kuzey Denizi'nde faaliyet gösteren Batılı petrol şirketlerinin ödeyeceği vergi oranını 10 puan artırarak yüzde 50'ye yükseltti.
'Köşeye sıkıştılar'
ABD Kongresi'nde bile 'çok para kazanan' petrol devlerine ek vergi konması gerektiği konuşuluyor. Yergin'e göre petrol şirketleri kendilerini köşeye sıkışmış hissetmeye başladı.
İtalyan petrol devi Eni'nin stratejiden sorumlu başkanı Leonardo Maugeri "Bu gelişmeler yüksek fiyatın ürünü. Böyle durumlarda üreticiler ellerinin güçlü olduğunu düşünür ve haklıdırlar da. Bu nedenle vergileri artırır veya daha olumsuz işler yaparlar' dedi. Yergin'e göre devletleştirme dalgası Batılı petrol şirketlerinin daha az yatırım yapmasına neden olacak. Bu ise daha az üretim ve daha yüksek petrol fiyatı anlamına geliyor. Bu durumda İran'a olabilecek ABD müdahalesi, ucuz petrol döneminin sonunu getirecek.
Gazprom'un keyfi iyi
AB'nin enerji güvenliğini tehdit ettiği iddiasıyla sık sık şikâyetçi olduğu Rusya'nın enerji devi Gazprom, dünyadaki doğalgaz ve petrol rezervlerinin en büyük bölümünü elinde tutuyor. 254 milyar varil rezervi olan Gazprom'u 250 milyar varille Saudi Aramco izliyor. Venezüella ise üçüncü sırada bulunuyor.
En büyük rezerve sahip Batılı şirket ise altıncı sırada bulunan Exxon Mobil. İlk 20'deki bir diğer Rus ise Lukoil.
Kaynak:Radikal
DenizHaber.Com
