Petrolde 2 milyar dolarlık fatura
Uluslararası piyasalarda yüksek seyreden ham petrol fiyatları nedeniyle, Türkiye'nin petrol faturası kabarmaya devam ediyor. Türkiye'nin petrole ödediği para, yılın üç ayında yaklaşık 2 milyar doları buldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin bu yıl Mart ayında ithal ettiği petrolün maliyeti, bir önceki aya göre yüzde 34,8, Mart sonu itibarıyla son bir yılda ise yüzde 19,4 oranında arttı. Petrol ithalatı için 2006 yılının Ocak ayında 598 milyon dolar, Şubat ayında 590 milyon dolar para ödeyen Türkiye'nin petrol ithalatı, Mart ayında 795 milyon dolar oldu. Türkiye, petrol ithalatı için geçen yılın Mart ayında ise 666 milyon dolar ödemişti.
ÜÇ AYDAKİ ARTIŞ YÜZDE 24,7
Türkiye'nin petrol ithalatı, 2006 yılının üç ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,7 artarak, 1 milyar 984 milyon dolara yükseldi. Verilere göre Türkiye'nin petrol ithal maliyeti, geçen yılın aynı döneminde 1 milyar 590 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
2005'TEKİ ARTIŞ ORANI YÜZDE 42
Bu arada 2000-2005 yılları arasındaki 6 yılda, Türkiye'nin petrol ithalat maliyeti 33 milyar 676 milyon doları buldu.
Türkiye, petrol ithalatının maliyeti 2000 yılında 4 milyar 208 milyon YTL, 2001'de 3 milyar 878 milyon YTL, 2002'de 4 milyar 88 milyon dolar, 2003'de 4 milyar 777 milyon dolar, 2004'de 6 milyar 92 milyon dolar ve 2005 yılında da 8 milyar 649 milyon doları bulmuştu. Buna göre Türkiye'nin petrol maliyeti 2005 yılında, bir önceki yıla kayısla yüzde 42, 2000 yılına göre yüzde 105,5 artış gösterdi.
MİKTAR BAZINDA DURUM
Öte yandan Türkiye'nin Mart ayında ithal ettiği petrol miktarı, bir önceki aya göre 39,5 artarak 1 milyon 345 bin tondan 1 milyon 877 tona çıktı. Geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında ise Türkiye'nin Mart ayında ithal ettiği petrol miktarı yüzde 2,1 oranında geriledi. Türkiye'nin Mart 2005 tarihinde 1 milyon 917 bin ton petrol ithal etmişti.
Türkiye'nin üç ayda ithal ettiği petrol miktarı ise geçen yılın aynı dönemine göre 9,6 oranında gerileyerek 4 milyon 640 bin ton olarak belirlendi. Geçen yılın aynı döneminde petrol ithalat miktarı 5 milyon 131 bin ton idi.
Son 6 yıla bakıldığında da, 2000'de 21 milyon 84 bin ton, 2001'de 23 milyon 142 bin ton, 2002 yılında 23 milyon 708 bin ton, 2003'de 24 milyon 29 bin ton, 2004 yılında da 23 milyon 917 bin ton, 2005'de 23 milyon 390 bin ton ve 2006 yılının ilk üç ayında 4 milyon 640 bin ton olmak üzere, Türkiye'nin ithal ettiği petrol miktarı 143 milyon 910 bin tonu buldu.
PETROLÜN VARİL FİYATI
Öte yandan Brent türü petrolün varil fiyatı Mart ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,9 artış gösterdi.
Brent türü petrolün varil fiyatı 2005 Mart ayında 47,1 dolar idi. Buna karşılık, Brent türü Kuzey Denizi petrolün Mart ayı varil maliyeti Şubat ayı ile kıyaslandığında, yüzde 3,4 gerileyerek 59,4 dolardan 57,4 dolara indi.
TÜİK'in verilerine göre, Türkiye'nin yıllar itibarıyla petrol ithalatı şöyle:
. Yıllar Ocak Şubat Mart
---------- ------ ----- ----- ------
Ham petrol 2000 307 327 273
ithalatı 2001 240 326 362
(milyon 2002 292 275 324
dolar) 2003 446 380 419
2004 444 410 467
2005 488 436 666
2006 598 590 795
Bir önceki 2000 -18,3 6,3 -16,6
aya göre 2001 -50,1 35,5 11,0
yüzde 2002 20,3 -5,6 17,7
değişim 2003 23,2 -14,8 10,2
2004 21,9 -7,5 13,8
2005 -6,1 -10,5 52,8
2006 -15,6 -1,3 34,8
Yıllık 2000 66,6 131,1 74,6
değişim 2001 -21,8 -0,3 32,7
yüzde 2002 21,3 -15,5 -10,4
2003 53,0 38,1 29,3
2004 -0,6 8,0 11,5
2005 9,9 6,3 42,8
2006 22,7 35,3 19,4
Üç aylık 2000 307 634 907
pet.ithal 2001 240 566 928
(milyon 2002 292 567 891
dolar) 2003 446 826 1245
2004 444 854 1321
2005 488 924 1590
2006 598 1188 1984
