"Marmara'da tsunami de oluşabilir"
Yıldız Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, denizaltı heyelanlarının Marmara Bölgesi için tehlike oluşturduğunu belirterek, ''6.5 büyüklüğündeki bir deprem bile deniz altı heyelanını tetikleyebilir, heyelan da tsunami oluşturabilir'' dedi.
Sakarya- Yıldız Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, Sakarya Üniversitesi'nde düzenlenen ''Mühendislik Açısından Deprem ve Alınacak Önlemler'' panelinde, olası depremde Marmara Denizi'nde meydana gelebilecek tsunami ihtimalini değerlendirdi.
İstanbul'da depremden söz edilirken tsunami ihtimalini de göz önüne almak gerektiğini anlatan Ersoy, ''Tarihte Marmara'da ciddi tehlikeler yaşandı. 17 Ağustos Depremi'nde de tsunami oluştu. Değirmendere'de önemli bir kesim suyun altına girmiş. Hatta denizdeki gemiler de karanın üzerine atılmıştır'' dedi.
Tsunaminin zarar vermesi için dalga yüksekliğinin çok fazla olması gerekmediğini ifade eden Ersoy, şöyle konuştu:
''Çünkü suyun insanı öldürme derinliği 1 metredir. Bu su, saf bir su değil. İçinde moloz yığınları ve çamur olan, ağda kıvamında bir su. İstanbul'da bütün çevre yollarının da sahilde olduğunu düşünürsek, özellikle iş saatlerinde bütün araçları denizin içine çekmesi olanaklıdır. Ölümler, deprem dışında tsunamiden de çok fazla olabilir. Bu bakımdan deprem tehlikesi geçene kadar kıyılarda olmamak gerekir.
Marmara'da biliyorsunuz, istatistiki olarak 30 yıl içinde 7'nin üzerinde bir deprem mutlaka olacak. Bunun 10 yılını maalesef geçirdik. Fakat bu büyük deprem için yeterli hazırlık yok.''
Tsunami uzmanı olduğunu, Endonezya'ya gittiğini, uluslararası ekiplerle çalışmalar yaptığını anlatan Ersoy, ''Tsunami bir su hareketidir. Küçük bir gölde de olur, Marmara'da da olur. En fazla Pasifik Okyanusu'nda olur. Ama ikinci olarak Atlantik Okyanusu'nda değil, Hint Okyanusu'nda değil, Akdeniz'de olur'' diye konuştu.
Türkiye'de tsunami tehlikesi
Türkiye'nin Akdeniz ülkesi olduğu için ''büyük tsunamilere gebe olduğunu'' savunan Prof. Dr. Şükrü Ersoy, şöyle konuştu:
''Tsunamiden kurtulmak, depreme göre daha kolaydır. Tsunaminin belirgin hareketleri vardır. Su önce çekilir, sonra tekrar gelir. Bu çekilme anında sizin kaçış süreniz vardır. Süreyi iyi değerlendirseniz kurtulabilirsiniz. Bunun eğitiminin özellikle kıyılarda yaşayan insanlarımıza ve çocuklara verilmesi gerekir. Denizdeyseniz, kıyıya gelmek yerine açık denize gitmek gerekir. Kıyıdaysanız kara içinde yüksek yerlere doğru çıkmak gerekir. Su çekildiğinde merak edip deniz tabanını incelemeye gitmek çok kötü sonuç doğurabilir. Sahilde durmayıp uzaklaşmak gerekir. ''
Denizaltı heyelanları
Marmara'da olabilecek bir depremin normal şartlarda tsunami oluşturmayacağını, yanal atımlı fayların bunu tetiklemeyeceğini ifade eden Prof. Dr. Ersoy, şunları kaydetti:
''Marmara Denizi'nde bin metreden derin 3 çukur bulunuyor. Bu çukurların yamacındaki çamurlar, deniz altında heyelanlar meydana getirdiğinde tsunamiyi tetikleyebilir. Tsunaminin tetikleyicisi sadece depremler değil, aynı zamanda deniz altı heyelanları, volkanlar ve gök taşlarıdır. Marmara'nın en büyük tehlikesi aslında deniz altı heyelanlarıdır. Heyelan sırasında kayan kütleler, kıyı bölgelerinde önemli miktarda su basmalarına neden olabilir. Can ve mal kayıpları yaşanabilir. 6.5 büyüklüğündeki bir deprem bile deniz altı heyelanını tetikleyebilir, heyelan da tsunami oluşturabilir.''
