Konteyner limanlarına 36 milyar dolar yatırıldı
Bir taraftan Çin ağırlıklı çoğu tüketim malları ihracatındaki müthiş artışla taşıma kapasiteleri 13,000 teu'ya kadar artırılan konteynir gemilerine yeterli limanlar inşa etmek, diğer taraftan da bu limanlarda olası süratle yük elleçlemek üzere son yedi yılda yapılan 36 milyar doların akıbeti karanlık görülmekte.
Krizle beraber bu limanların daha çok seneler böyle bir yük kapasitesi bulmaları olası görülmüyor.
2008'e kadar astronomik piyasalardaki dayanılmaz tüketici talebi nedeniyle alıcılar faiz, vergi, amorti ve kayıplardan önce 25 misli bir bedel ödüyordu. Fakat son bir yıldır limanların arazi değerlerinde çok hızlı düşüşler meydana gelmekte, gerek satışa çıkan veya özelleştirilmek istenen devlet limanlarının değerleri yıldırım hızıyla aşağılara yuvarlanmakta.
Konteynirli yük elleçlemek üzere son yıllarda terminallerin olası en ileri teknolojilerle donatan ve super-post panamax gemilere hizmet verecek raylı gantry vinçlerle terminallerini yenileyenler, gelecek sene devreye girecek ihtiyaç fazlası konteynir gemileriyle toplamda yüzde 11 büyüyecek bir filoyla karşılaşacaklar.
Bu tablo daha da karamsarlık yaratmakta. Zira zaten birçok konteynir gemisi bağlamıştır. 13.000 teu gibi spekülatif konteynir gemilerine ihtiyaç kalmadığı bir ortamda çok zor bir tablo vardır.
Yatırımcılar düşünüyor
2012'den itibaren konteynir gemilerinin üçte ikisinin post-panamax gemilerden oluşacağı açıklanmıştır. Bu durum liman yatırımcılarını daha da düşündürmektedir. Zira bu gemiler nedeniyle armatörlük şirketleri uygun limanlara yönelmek zorundadırlar.
Giderek çok daha çetin bir korumacılık haline gelen çevreci önlemler nedeniyle artan sayıdaki konteynir gemisinin özellikle ABD ve AB limanlarına sefer yapmaları sorun haline gelecektir. Yorumcuların görüşü liman endüstrisinin geriye avdet edeceği ve ticaretin krizden çıkışı takiben çok yavaş ilerleyeceği yönündedir.
Her şeye rağmen, denizcilikte en cazip yatırım alanı limanlar görülmektedir. Büyüme bundan böyle tek haneli olacaktır.
