Koç, Tüpraş'la rotayı düzeltti
Tüpraş ihalesi öncesinde her şeyin paraya odaklanması ciddi bir sıkıntıydı.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın (ÖİB) hazırladığı ihale şartnamesinde, en yüksek rakamı verecek olana stratejik film izle bir kurumun devredilecek olması, rahatsızlık sebebiydi. Çünkü, bu tarz kuruluşların değer ve önemini yatırımlarla artırarak pazarda varlığını sürdürmesi ana amaç olması, paranın ise ikinci planda kalması gerekir. Ancak, ÖİB bir çok parametreyle yola çıksa da, her halükarda eleştirileceğinden, en az tepki alacak yöntemle ihale yaptı ve iyi bir sonuçla bitirdi.
İhalede Koç Holding-Aygaz-Opet-The Shell Company of Turkey Konsorsiyumunun ipi göğüslemesinde, Türkiye açısından ciddi mihenk taşları var.
- Birincisi; Türkiye'nin en büyük gurubunun bu tarz ihalelerde geride kalması, risk almaması, Koç Gurubu kadar Türk halkını da endişelendiriyor, hatta üzüyordu. Motivasyon bozukluğuna sebep olan bu menfi tablo, Tüpraş gibi stratejik kurumu Koç'un almasıyla toplumda psikolojik bir rahatlama sağladı.
- İkinci husus ise; Shell, uzun yıllar Türkiye'de olmasına rağmen yurtiçinde ve bölgede dağıtım dışında ciddi projeler geliştiremedi, yurtiçindeki dağıtım ağı ise gerilerde kaldı. Öte yandan Shell, Rotterdam Limanı'ndaki büyümenin durması sebebiyle de yeni yatırım alanları aramaya başladı. BP, dünya petrol piyasasında rotayı petrol sahalarının geliştirilmesine ve farklı enerji kaynaklarına yöneltirken, Shell büyük tanker filosu ve diğer kanallarla petrol taşımacılığında etkin rol üstlenmek üzere strateji geliştirdi.
Exxon Mobil gibi dünya devlerine tanker filosuyla taşımacılık hizmet veren Shell'in, son dönemlerde petrol nakliyatı için yeni pazarlar araması, Türkiye'nin de Doğu-Batı Enerji Koridoru olma yolunda ilerle yerek bu alanda cazibe merkezi haline gelmesi, Koç'un yanında küçük ortak da olsa ihaleye girmeye ikna ettiği söylenebilir.
Koç'un ortaklarıyla beraber Tüpraş'a iyi para vermesinden ziyade Tüpraş'ı bölgesel oyuncu yapacak olması ve yatırım projeleri geliştirmesi çok daha önemli. Bu sebeple, Petrol-İş Sendikası veya bu işi mahkemeye taşıyacak olanların, şapkayı önlerine koyup düşünmeleri gerekiyor. Tüpraş'ta özellikle istihdam kaybı yaşanmayacak.,Çünkü hali hazırdaki Tüpraş yetkilileri, piyasa ile rekabet için rafinerilerin geliştirilmesi ve büyütülmesi gerektiğinin altını çiziyorlar.
Tüpraş ihalesiyle Aliağa, Kırıkkale, Kocaeli ve Batman'da kurulu 4 rafineriye sahip olan Koç, büyük ihtimalle gelecek yıllarda, Batman ve Kırıkkale kara rafinerilerini deniz kenarına taşıyacak. Çünkü, dünyada maliyetleri katlayan kara rafinerileri devreden çıkarılıyor.
Asıl merak edilen şu; Koç neden bu ihaleye dünya devi petrol şirketi olan ortağı Statotil ile değil de Shell'le girdi?
Shell'le kazanılan Tüpraş sonrası Statoil ortaklığı ne olacak?
(SABAH GAZETESİ)
