Bu yıl yedincisi yapılan "Meslek Şehitlerini Anma ve Kılavuz Kaptanlar Haftası" münasebetiyle gerçekleştirilen Moderatörlüğünü Kıyı Emniyeti Genel Müdür Vekili Olcay Özgürce'nin yaptığı "Türk Boğazları Acil Durum Yönetimi" panelinin sonuç bildirgesi yayınlandı.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneğince yayınlanan sonuç bildirgesinde; Türk Boğazlarında görev yapan tüm birimlerin yapacakları risk analizi sonucunda ortaya çıkacak durumla paralel "Acil Durum Yönetim Planları" nı oluşturmaları, bunların üzerind ebir de geneli kapsayan "Türk Boğazları Acil Durum Planı" hazırlanması gerektiği yer aldı.
Gemilerin Türk Boğazlarından geçmeye elverişli olup olmadıklarını denetleyecek "Muhafız/Devriye Botu" sisteminin de getirilmesi gerektiğinin belirtildiği sonuç bildirgesine göre, Boğazlar bölgesinde trafik ayırım şeması içerisinde gemielrin seyrine çapariz veren küçük teknelerin de riskleri arttırdığına dikkat çekiliyor.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneğince yayınlanan sonuç bildirgesi şöyle:
----------------------------------------------------------
7.MESLEK ŞEHİTLERİNİ ANMA VE KILAVUZ KAPTANLAR HAFTASI
TÜRK BOĞAZLARI’NDA ACİL DURUM YÖNETİMİ
PANEL SONUÇ BİLDİRGESİ
Türk denizcilik endüstrisi içerisinde emniyet zincirinin vazgeçilmez en önemli unsurlarından olan kılavuz kaptanların kurduğu Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği, uygulamaya yönelik çalışmalar yürütür. Bu çalışmalar, daima Türk Milletinin, Türk Denizciliğinin menfaatine olan, sonuç odaklı projelerle tamamlanır.
Katkıda bulunduğumuz projelerden en önemlisi, 1 Temmuz 1994 yılında yürürlüğe giren "Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Hakkındaki Tüzük" tür. Bu Tüzük; büyük ölçüde Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği'nin teknik danışmanlığı ve önerileri ile oluşturulmuştur.
26.11.2006 tarihli, “Kılavuz Kaptanların Yeterlikleri, Eğitimleri, Belgelendirilmeleri ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmelik” hazırlanırken de Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği, teknik danışmanlık ve önerileriyle destek vermiştir.
Derneğimiz; 11. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Şurasının "Deniz Emniyeti ve Güvenliği faaliyetleri" çalışma grubunda yer almıştır. Türk Kılavuz Kaptanlar Derneğinin Kılavuzluk Hizmetleri ile ilgili görüşleri bu Şura’nın "Deniz Emniyeti ve Güvenliği faaliyetleri" başlığı altında sektör raporlarındadır.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği ayrıca, bir Avrupa Birliği projesi olan CERTIPILOT projesini İspanya ,Malta kılavuzluk teşkilatları ile başarıyla tamamlamıştır.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği, kılavuz kaptanların "İnsanlı Model Teknelerde Eğitimi" için tüm Türkiye Kılavuzluk Teşkilatlarında bir kampanya başlatmış ve bunda da başarılı olmuştur. Türkiye'nin en büyük kılavuzluk teşkilatı olan KEGM, bünyesinde bulunan kılavuz kaptanlara bu eğitimi aldırmaya başlamıştır.
Yukarıdaki projeler gibi bir çok çalışma, Türk Kılavuz Kaptanlar Derneğinin büyük oranda katkıları ile Türk Milletinin, Türk denizcilik endüstrisinin hizmetine sunulmuştur.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneğimizin bu yıl 7.sini düzenlediği "Meslek Şehitlerini Anma ve Kılavuz Kaptanlar Haftası’nda” bu yıl panel konumuz “Türk Boğazlarında Acil Durum Yönetimi” idi.
Panelimizin sonuçlarını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
1- Türk Boğazlarında özellikle İstanbul Boğazı’nda VTS’in devreye girmesi ile burada meydana gelen deniz kazaları önemli ölçüde azaltılmıştır.
Ancak, Türk Boğazları’ndan geçen tehlikeli yük taşıyan gemi sayısında ve taşınan tehlikeli yük miktarında meydana gelen artışlar, söz konusu Türk Boğazlarına ve özellikle İstanbul Boğazı’na seyir, can, mal ve çevre güvenliği açısından ciddi bir tehdit olmaya devam etmektedir.
2- İstanbul, UNESCO tarafından 1974 tarihli Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ile “üç bin yıllık tarihiyle insanlığın ortak mirası” olarak nitelenmiş; doğal güzellikleri ve sahip olduğu tarihi ve kültürel varlıklar nedeniyle 1985 yılında kabul edilen Cenova Bildirgesi ile “Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Tarihi Sit” listesine alınmıştır. Diğer taraftan; İstanbul Boğazı’nda biyolojik çeşitlilik açısından tehdit altında bulunan ve korunması gereken 33 canlı bulunmaktadır. (Uğur, 2005).
Ayrıca, Ülkemizin de taraf olduğu “Avrupa’nın Yaban Hayatını ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi” uyarınca (R.G. 20.02.1984 tarih, 18318 sayı) İstanbul Boğazı ve çevresinde varlığını sürdürebilmiş ve koruma altına alınması gereken fauna ve flora deniz kazası riskine karşı koruma altına alınmıştır (Ece, 2007).
İnsanlık mirası şehrimiz, tüm değerleri ile birlikte Türk Boğazlarından geçen tehlikeli yükler nedeniyle büyük tehdit altındadır.
3- Yukarıda belirttiğimiz değerlerimizi ve daha da önemlisi Türk Boğazları etrafında yaşayan insanlarımızın, özellikle de tehlikeye en yakın şekilde maruz kalan İstanbul şehrinde yaşayan yaklaşık 15 milyon insanın yaşamlarını emniyet altına almak, riskleri azaltmak için, "Türk Boğazlarında Acil Durum Planı"(Turkish Straits Emergency Plan) ve Ayrıca " Türk Boğazlarında Beklenmedik Olay Planı" (Turkish Straits Contingency Plan ) yapmalıyız.
4- "Türk Boğazlarında Acil Durum Planı"(Turkish Straits Emergency Plan) ve " Türk Boğazlarında Beklenmedik Olay Planı"(Turkish Straits Contingency Plan ) düzenlemesini gerçekleştirmeden önce de en kısa sürede seyir emniyetini ve çevre güvenliğini artırıcı aşağıdaki önlemleri almalıyız:
4.1 Yasak olduğu halde İstanbul boğazında en hafif hali ile olta balıkçılığı yapanlar-trol çekenler, havai fişekle kutlama yapan tekneler İstanbul Boğazında seyreden ham petrol ve LPG tankerler gibi tehlikeli madde taşıyan tanker ve gemilerin seyir emniyetini riske atmaktadır. Seyir emniyetine zarar veren bu unsurların geçişlerini düzenlemek ,trafik şeritlerinde bulunmamalarını sağlamak için Guard (Patrol) Boat (Muhafaza-Devriye Botu) düzenlemesine gidilmelidir.
4.2 Türk Boğazlarından geçiş yapacak gemilerin Kılavuz Kaptan Transfer Düzenekleri, kurallara uygunluğu açısından denetlenmeli ve TBDTDT kurallarına uygun olarak Türk Boğazlarına girmeleri sağlanmalıdır. Özellikle Türk Boğazları için büyük risk oluşturan tehlikeli yük taşıyan tankerler ve diğer tip gemilerin kontrolü Türk Boğazlarına girmeden önce TBDTDT ve uluslararası kurallara uygun olarak “Guard Boat” tarafından yapılmalıdır.
4.3 Guard Boat, Türk Boğazlarında seyir emniyetini artırmak, can, mal, çevre emniyeti için Sahil Güvenlik, Liman Başkanlığı veya KEGM tarafından oluşturulan, yukarıda bazılarını belirttiğimiz riskleri ortadan kaldırmak amaçlı 24 saat görev yapar. İçerisinde geniş yetkiler ile donatılmış görevliler bulunur. Guard Boat, teknik özellikleri üst düzeyde özel amaçlı tekne olacaktır. Türk Boğazlarında “Guard Boat” düzenlemesine geçilmesinin mutlak gereklilik olduğu değerlendirilmektedir.
4.4. Ayrıca; Türk Boğazlarında, özellikle İstanbul Boğazı'nda seyreden Şehir Hatları Vapurları, Turyol yolcu taşıma tekneleri, gezinti tekneleri gibi trafiğin diğer unsurları, mümkün olduğu ölçüde trafik ayırım şeması dışında kalan bölgeleri kullanmalı; trafik şeritlerinde karşıdan karşıya geçeceklerse en kısa yoldan ve süratle DÇÖT ve Yerel Trafik Rehberi Kurallarına göre geçmelidirler. Trafik şeması içinde kesinlikle kalmamalıdırlar.
5. Bunları sağlamak için; Türk Boğazlarında Yerel Trafik Rehberi sisteminin uygulamaya alınması gereklidir. Yürürlüğe konulacak Guard Boat uygulaması yerel Trafik Merkezi ve GTH ile eşgüdüm içerisinde çalışmalıdır.
6. Türk boğazlarında görev yapan, Kılavuzluk hizmetleri, GTH, Sahil Sağlık, Deniz Polisi, Sahil Güvenlik ve Deniz İtfayesi gibi emniyet unsurlarının kendilerine ait bir “Acil Durum Yönetim Planı” olması şarttır. Bunun için, öncelikle Türk Boğazları bölgesi içerisinde görev yapan her birimin “RİSK ANALİZ RAPORU” nun hazırlanması gereklidir. GTH’nin, Kılavuzluk Hizmetlerinin, Sahil Güvenliğin, Sahil Sıhhıye’nin, Deniz Polisinin, İtfaiyenin Risk Analiz Raporlarıyla birlikte, belirlenen mevcut risklere, yönetmeliklere ve ilgili güncel mevzuata ve bütçeye uygun “Acil Durum Yönetim Planları” da hazırlanmalıdır.
7. Türk boğazlarında görev yapan birimlerin kendilerine ait bir acil durum yönetim planı olması yanında; bunların üzerinde yer alan bir “Türk Boğazları Acil Durum Planı” nın da olması gereklidir. Bu birimler Türk Boğazlarında bir acil durum olması durumunda kendi birimlerinin değil, Türk Boğazları Acil Durum Planı’nın uygulanacağını bilmelidirler.
8. Dünyada bulunan boğazlar, kanallar ve su yollarında uygulanan Acil Durum Yönetim Planlar incelendiğinde, Acil Durum Yönetim Merkezlerinin, Liman Başkanı, kıdemli kılavuz kaptan gibi yetkililerden oluştuğu görülmektedir. Bu durumda Türk boğazları acil durum yönetim merkezi yöneticileri arasında liman başkanı ya da KEGM başkanlığında yer alan bir de kıdemli kılavuz kaptan mutlaka bulunması gerekmektedir. Denizde yapılacak tüm Acil Durum Operasyonlarının başında da bir kıdemli kılavuz kaptan bulunmalıdır.
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği olarak, “Türk Boğazlarında Acil Durum Yönetim" (Turkish Straits Emergency Plan) ve ayrıca " Türk Boğazlarında Beklenmedik Olay" (Turkish Straits Contingency Plan ) planlarının yapılması, uygulanması ve Acil Durum Merkezi kurulması konusunda, TC. Başbakanlık AFAD Başkanlığı ile çalışmaya hazır olduğumuzu ve tüm Türk denizcilik sektörü yöneticileri ile bu konuda çalışmalara başladığımızı, konunun olumlu sonuçlanması için gerekli takibin tarafımızca yapılacağını kamuoyuna duyururuz.
Saygılarımızla.
TÜRK KILAVUZ KAPTANLAR DERNEĞİ YÖNETİM KURULU
----------------------------------------------
