Cumhurbaşkanı Sezer Kazakistan petrollerinin BTC'ye katılması için, meslektaşı Nazarbey'i arayıp, olumlu cevap aldı. Bu görüşme projenin ortağı Türkiye iki kez kazanacak.

Asrın projesi olarak nitelendirilen Hazar petrollerini dünya pazarlarına taşıyacak olan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattının tamamlanmasının ardından mevcut kapasitesinin beklenenin altında kalması tüm dikkatleri Kazak petrollerine çevirdi. 13 Temmuzída devlet başkanlarının katılımıyla açılışı yapılacak olan BTC projesine Kazak petrollerinin eklenmesinin an meselesi olduğu ifade ediliyor.

Cumhurbaşkanı Sezer, Kazak petrolünün BTC"ye eklenmesi için önceki gün Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev"le telefonla görüştü.

Nazarbayev"in de projeye olumlu baktığı ve Kaşagan yataklarından yılda yaklaşık 7.5 milyon ton petrolü Hazar"ın altından Aktau- Bakü arasına döşenecek yeni boru hattıyla BTC"ye aktarma konusunda adım atacağı öğrenildi.

PROJENİN ADI DEĞİŞECEK

Kapasitesi yıllık 50 milyon tona ulaşması hedeflenen Bakü-Ceyhan projesi için Kazak petrollerinin ihracı hayati önem taşıyor.

Kazak petrolü de dahil olduğunda boru hattı dünya petrol piyasasında söz sahibi olabilecek bir konuma gelecek. Kazak petrolünün BTC"ye katılımıyla, BTC projesi Hazar Denizi'nin kuzeyine kadar uzayacak ve proje “Aktau-Bakü-Tiflis-Ceyhan” adını alacak.

Kazak petrolünün Ceyhan"a ulaştırılması konusunda Kazaklar'a verilecek garanti anlaşmasının hazır olduğu ifade ediliyor. Anlaşma olması durumunda Hazar Denizi altından Aktau-Bakü arasında yeni bir boru hattı döşenecek. Üst düzey bir yetkili projeyi şöyle anlattı:

“Kazakistan"ın petrol şirketi Kazmunaigaz, Azerbaycan petrol şirketi Socar'ın Bakü-Tiflis- Ceyhan bünyesindeki hisselerinin bir bölümünü alma yoluyla projeye dahil olacak.

İki ülke, Aktau- Bakü arasına boru hattı döşenmesi için uluslararası konsorsiyumun da içinde yer alacağı yeni bir şirket kuracaklar.

Şirkette İtalya'nın ENI, Fransa'nın Total, ABD'nin ConocoPpilips ve Japonya'nın Inpex şirketleri yatırımcı olarak yer alacak. Boru hattının inşaatının tamamlanmasına kadar petrol tankerle Bakü'ye kadar taşınacak."

Türkiye iki kez kazanacak

Uluslararası Enerji Uzmanı ve Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Koordinatörü Necdet Pamir, Kazak petrollerinin Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattı projesine dahil olması konusunda uzun yıllar mücadele verildiğini kaydederek şöyle konuştu:

“BTC projesi için ilk yola çıkıldığında Kazak petrollerinin de katılımı öngörülüyordu. Boru pattı tasarlanırken Hazar Akdeniz boru hattı projesi adı taşıyordu.

O dönem, 25 milyon ton Hazar petrolü, 20 milyon tonda kazak petrolünün boru hattından Ceyhanía taşınması tasarlandı. Ancak gelinen noktada, Kazaklı yetkililer BTC projesinin pahalı olduğunu belirterek bu projeye yanaşmadılar.

Bu durum yaklaşık 10 yıldır yaşanıyor. Kazak petrolünün gelebileceği konusunda benim umudum var. Kazaklar, Ruslara "size mahkum değiliz" diyerek petrollerini Ceyhan"a ulaştırmak isteyecektir.”

Enerji Bakanlığı'ndan üst düzey bir bürokrat ise Sezer"in önemli bir misyon üstlendiğinin altını çizerek, “BTC"de şimdilik mevcut kapasiteyi dolduracak petrol gelmiyor, kapasite açığı var. Kapasiteyi mutlaka tamamlamak istiyoruz.

Sayın Cumhurbaşkanımızın Nazarbayev"e telefonu çok büyük önem taşıyor" diye konuştu. BTC projesinde tereddütler yaşandığını ancak bu durumun giderildiğini kaydeden aynı bürokrat Kazakların BTC"ye girmesini ABD"nin de istediğini söyledi. “Rusya"nın son dönemde bu coğrafya da daha etkin olmak istemesine karşılık ABD de BTC"nin kapasitesinin artırılmasını istiyor. ABD hem Şah Denizi'nde hem de BTC"de Türkiye"yi destekliyor" diyen bürokrat, şöyle konuştu:

“Biz Kazak petrolünün BTC"ye katılmasını ve projenin Aktau-Bakü-Tiflis-Ceyhan olsun istiyoruz. Stratejik anlamda Kazak petrolleri devreye girerse, Türkmenistan"ı da çekebileceğiz. BTC"de Türkiye"nin iki türlü geliri var. Birincisi Türkiye üzerinden taşınan petrolden gelecek gelir, ikincisi ise görünmeyen gelir. TPAO, BTC"de yüzde 7 ortak. Kazak petrolü gelirse TPAO"nun kazancı artacaktır."

Günde 400 bin varil akacak

Kazakistan"ın, Bakü-Ceyhan petrol boru hattına Hazar Denizi'nden çıkan petrolünden günde 400 bin varil aktarabileceği ifade ediliyor.

Bu petrolün de gelmesiyle BTC"de kapasite sorunu giderilecek ve hedeflenen 50 milyon tonluk Kafkas ve Hazar petrolü Ceyhan"a akacak. Kaşagan bölgesinde geçen yıl, son 30 yılın en büyük petrol rezervi bulunduğunu hatırlatan uzmanlar, “İtalyan Agip firmasının operatörlüğünü üstlendiği bölgede 13 milyar varil ham petrol bulundu. Kazaklar, bu petrolün önemli bir kısmını BTC kanalıyla uluslararası pazara göndermek istiyorlar" diye konuştular.

Bu arada, Türkiye'nin Karadeniz kıyısında yeni bir petrol rafinerisi kurarak Kazak ham petrolünün burada işlenmesi konusunda Türkiye ile Kazakistan"ın anlaştığını ifade ediliyor.

DenizHaber.Com

Editör: TE Bilişim