Piyasalardaki iyimser hava 'Baltık Limanı'na da uğradı!
Dünya ticaretindeki canlılığı yansıtan Baltık Endeksinin tarihi diplerde olmasına rağmen şubat ayında yüzde 8.5 artması piyasalardaki iyimser havanın reel kesime yansıması beklentilerini artırdı. Bazı uzmanlar iyimserliğin sadece finansal piyasalarda olduğunu belirtirken, bazı uzmanlar ise olumlu havanın reel kesimi de bir miktar etkileyeceği görüşünde
Yılbaşından itibaren piyasalarda bahar havası eserken, dünya ticaretinden de yavaş da olsa olumlu sinyaller gelmeye başladı. Global ekonomideki gelişmeleri önceden sinyalleyen öncü gösterge olarak izlenen Baltık Dry endeksi tarihsel olarak diplerde gezinmesine rağmen şubat ayında yüzde 8.5 artması geleceğe dair umut veriyor.
Baltık Dry endeksi, Baltık Kuru Yük Taşımacılığı endeksi olarak da geçiyor. Bu endeks her gün Londra'da yerleşik 'Baltic Exchange' adı ile tanınan kurum tarafından yayınlanan ekonomik bir veri. 26 ayrı deniz nakliye hattını temel alıp brokerlere çeşitli tip okyanus geçer deniz kargo taşınmasında kote edilen fiyatları toplar ve günlük ortalama fiyatları yayınlar.
Bu endeks kargo taşıma talebinin (kuru yük taşımacılığı) ve kargo taşıma hizmeti arzının (taşıyıcı gemiler) dengesinin nasıl geliştiğini kote edilen fiyatlara dayanarak sergiliyor. Genelde gemi arzı pek esnek değil. Yeni gemi birkaç yılda imal edilir ve gemiler kolay kolay ucuz şekilde, bir yere park edilemez. Bu nedenle az miktarda talep artışı bile fiyatları yukarı iter.
SADECE HAMMADDELER
Ancak bugünkü kriz ortamında ve kargo gemilerinin kenara çekildiği ve taşıma arzının bol miktarda mevcut olduğu durumda, bu endeks deniz taşımacılığında kuru yük nakliye hizmetinde gerçek gelişmeleri en iyi sergileyen göstergelerden birisi.
Okyanus geçen deniz kargosu büyük çapta üretime girecek hammadde ve yarı mamulden oluştuğundan (demir çelik, maden, inşaat malzemeleri gıda gibi şeyler) ekonomistler tarafından 'leading indicator' yani, gelişmeleri önceden sinyalleyen 'öncü gösterge' olarak izleniyor. Peki, bu endekste son günlerde gözlenen kıpırdanma neyi ifade ediyor? Dünya ekonomisi toparlanmanın eşiğinde mi, yoksa her an yeni bir krize mi gebe? Uzmanlara sorduk...
Ekonomik veriler iyimserliği desteklemiyor
GARANTİ Bankası Araştırma Müdürü Ali ihsan Gelberi:
'Baltık endeksinin şu anda en düşük seviyede olması bir yana son 4 yıldan beri hiç iyileşmedi. Bunun nedeni kriz öncesinde arz fazlası. Özellikle gemi yapımında inanılmaz bir artış olmuştu. Petrol fiyatlarının dü yükselmesinde İran gerginliğinin etkisi var. Bazı göstergelerin ters hareket etmesinin bence temel nedeni piyasalardaki iyileşmenin kalıcı olup olmayacağına ilişkin tereddütlerin olması. Piyasadaki iyimserlik çok da güvenilir değil. Aslında ekonomik rakamlar son 2 aydaki gördüğümüz aşırı iyimserliği desteklemiyor.'
REEL KESİME DE YANSIR
OKAN Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Berksoy:
İyimserlik ve hareketlilik son dönemde finansal piyasalarda. Reel tarafta durum farklı, Baltık endeksi reel tarafla bağlantılı. 2012 yılının yavaş geçeceği, bazı ülkelerde ciddi ekonomi büyüme oranlarında düşme olacağı, dünya ticaretinde yavaşlama olacağı söyleniyor. Baltık endeksi bunu gösteriyor. Reel tarafta ekonomiler yavaşlarken finans alanına da yansıyacağı, finans alanındaki beklentileri bozacağını düşünüyorduk. Ama merkez bankalarının genişleme politikaları finansal kesimi canlandırdı. Bu bir miktar reel kesime yansır. Birazcık daha reel kesim canlanabilir.
ENDEKS YÜZDE 8.5 ARTTI
HSBC Hazine Grup Başkanı Fatih Keresteci:
Baltic Dry endeksi 1 Şubat'ta 662.0; şu an 718.0. Şubat ayında yüzde 8.5 arttı. Oransal baktığınız şubat ayının en çok değer artışı kaydeden enstrümanlarından birisi. Baltic Dry endeksi dünya ticaret hacmi ile doğrudan ilişkili. Dünya ticaretinde net bir şekilde yavaşlama var. Bu hem mevcut büyüme rakamlarına hem de geleceğe yönelik büyüme tahminlerine yansımış durumda.
Piyasalarda tedirginlik bitmedi
Unicredit Menkul Değerler Baş Ekonomisti Güldem Atabay:
Son iki aydır piyasalardaki ralli Yunanistan tarafında olumlu beklentiler ve Avrupa Merkez Bankası ile FED'den gelecek likidite Üzerinden dönmekteydi. Yunanistan anlaşması, Yunanistan hikayesinin sonu olmadığını; sadece Fransa ve Yunanistan seçimleri öncesinde zaman kazanıldığını gösterdi. Diğer taraftan, son dönemde Avrupa ekonomisi ile ilgili veriler beklentiler kadar iyi gerçekleşmedi. Petrol fiyatlarındaki yükseliş İran-Suriye merkezli gerginliklerin yansıması.
Petrol fiyatları üzerindeki baskının yılın büyük kısmında devamı mümkün. Bu tabii Türkiye özelinde yüksek cari açık riskini, önümüzdeki birkaç aylık düzeltme beklentisine rağmen gündeme taşıdı hemen. Baltık Endeksi tek başına çok anlamı olmasa da temel makro dengelerde çok yavaş düzeltme gerçekleşmesi piyasaları haliyle tedirgin ediyor.'
