İstanbullular deniz değil kara yolunu tercih ediyor
Her gün yaklaşık 5 milyon kişinin toplu taşıma araçlarını ve bu araçlarda kullanılan ödeme sistemi olan Akbil’i tercih ettiği İstanbul’da, günde ortalama 4.2 milyon TL’lik, aylık olarak da yaklaşık 125 milyon TL’lik Akbil kullanıldığı hesaplandı.
Aylık iş ve ekonomi dergisi CNBC-e Business tarafından yapılan araştırma, kentte yaşayanların en büyük kabusu olan İstanbul’daki ulaşım sistemini ekonomi penceresinden mercek altına aldı. Derginin haberine göre 13 milyona yakın kayıtlı nüfusuyla dünyanın sayılı metropolleri arasında yer alan İstanbul’da her gün yollara çıkan milyonlarca insandan yaklaşık 5 milyonu toplu taşımayı tercih ediyor.
Deniz yolu, kara yolu ve raylı sistem olmak üzere üç ana grupta toplanan İstanbul’daki toplu taşımanın yükünün, kent içi yolcu trafiğini denizyolu ve raylı sisteme doğru kaydırma konusundaki bütün çalışmalara rağmen hala karayolu taşıtlarının sırtında olduğu görülüyor.
AKBİL’E BİR YILDA 1.5 MİLYAR TL
Habere göre, kullanılan araç türleri açısından ise İstanbul’daki toplu ulaşımın en büyük yükünü Büyükşehir Belediyesi’ne ait İETT otobüsleri sırtlıyor. İETT otobüsleriyle aynı güzergâhları kullanan Halk otobüsleri ikinci sırada. Raylı sistemin ve deniz ulaşımının payı ise hâlâ çok az.
Dergi, İstanbulluların toplu taşıma için yaptığı harcamayı da hemen hemen tüm toplu taşıma araçlarında kullanılabilen Akbil kontörlerine yapılan ödemeler üzerinden ele aldı. Buna göre kentte yaşayanlar 2008 yılında Akbil kontörlerine tam 965 milyon lira ödedi.
Bu rakam günde ortalama 2 milyon 650 bin TL’ye karşılık geliyor. İETT söz konusu rakamın 2009 yılında 1 milyar 542 milyon liraya ulaşacağını öngörüyor. İETT’nin tahmini doğru çıkarsa bu yıl İstanbullular günde ortalama 4.2 milyon TL’lik Akbil basmış olacak. İETT’nin Akbil ödemeleri için yaptığı bu artış öngörüsü Metrobüs hattının devreye girmesiyle birlikte yolcu sayısında yaşanan ve yaşanacak artış ile toplu taşıma zammına dayanıyor.
36 BİN KİŞİ BEDAVA YOLCULUK EDİYOR
Büyükşehir Belediyesi verilerine göre her gün İETT, İDO, Metro, TCDD (Sirkeci-Halkalı ve Haydarpaşa-Gebze banliyö hatları) gibi kamu ağırlıklı toplu ulaşımı kullanan 4 milyon 847 bin İstanbulludan her birinin seyahat için cebinden 2008 yılında günde ortalama 55 kuruş çıktığı da hesaplandı.
Haberde, bu rakamın beklenenden düşük görünmesi, ücretsiz seyahat kartlarının varlığına bağlandı. 2008 verilerine göre İstanbul’da 673 bin öğrenci ve 87 bin öğretmen indirimli kartlarla yolculuk ederken, İETT’nin verdiği ücretsiz kartların toplamı ise 36 bin.
Buna polis kimliği, zabıta kimliği, sarı basın kartı, gazi yetim/şehit dul kartları gibi başka kurumların verdiği ücretsiz yolculuk olanağı tanıyan kartlar da eklenince İstanbul’da indirimli ya da ücretsiz seyahat hakkı olanların sayısının 1 milyona yaklaştığı tahmin ediliyor.
YÜZDE 44 İŞE ÖZEL ARAÇLA GİDİYOR
İstanbul’da her beş kişiye bir, her üç yetişkinden birine birer araç düşüyor. Kentteki toplam araç sayısı yaklaşık 2.7 milyon, kilometrekareye düşen araç sayısı ise 473 adet. Sokağa çıkanların ağırlığı toplu taşımayı tercih etse de işe gidenler açısından durum farklı: Yüzde 44’ü özel araçları, yüzde 28’i İETT ya da halk otobüslerini, yüzde 22’si minibüsleri kullanıyor.
Günlük ulaşımda 3 milyon 425 bin kişi İETT’yi kullanıyor. 1 milyon 225 bin kişinin tercihi özel halk otobüsleri. Kadıköy-Avcılar Metrobüs hattının günlük yolcu kapasitesi Beylikdüzü’ne kadar uzatılınca 1 milyon 170 bin kişiye ulaşacak.
Vapur, deniz otobüsü, feribot ve deniz motorlarından oluşan deniz araçlarını yaklaşık 400 bin kişi tercih ediyor. Metro, Tünel, tramvay ve nostaljik tramvay ve banliyö treninden oluşan ve toplam uzunluğu 147.8 kilometreyi bulan raylı hatları kullanan İstanbulluların sayısı 1 milyon 9 bin olarak hesaplanıyor.
