İMEAK Deniz Ticaret Odası Ekim Ayı Olağan Meclis Toplantısı bugün Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıya AKP Elazığ Milletvekili Tolga Ağar, Deniz ve İç Sular Düzenleme Genel Müdürü Okay Kılıç, Tersane ve Kıyı Yapıları Düzenleme Genel Müdürü Salim Özpak, Deniz Ticareti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar, Eski Denizcilik Müsteşarı Hasan Naiboğlu, Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan, Liman Başkanları, meclis yönetimi, meslek komite ve meclis üyeleri katıldılar.

Toplantının ilk bölümünde Şube Başkanları, Meslek Komitesi Başkanları, Meclis Üyeleri ve STK temsilcileri soru, görüş, öneri ve sorunlarını dile getirdi.

 Deniz Ticaret Odası’nda yapılan toplantıda geçtiğimiz günlerde yayınlanan Türk Lirası’yla sözleşme zorunluluğu ile ilgili tebliğ, önemli gündem maddeler arasındaydı. İMEAK Deniz Ticaret Odası’nın yeni vergi ve mali işler danışmanı Murat Erişiti’nin Türk Lirası’yla ticaret yapma zorunluluğu getiren yönetmelikle ilgili bir sunum yaptı.

Murat Erişti’nin açıklamalarının ardından kürsüye Gemi Brokerleri Derneği Başkan Yardımcısı Bahadır Tonguç geldi. Tonguç 37 nolu komitenin hazırladığı piyasa raporunu sundu.

“Bu yönetmelik kalkmalı”

Türk Lirası’yla sözleşme yapma zorunluluğu getiren yönetmelikle ilgili söz alan İMEAK DTO 13 No’lu Meslek Komitesi Başkanı Mustafa Muhtaroğlu bu uygulamanın ciddi sonuçları olacağını ve bir an önce bu girişme son verilmesi gerektiğini söyledi. Uygulamanın ülkemize döviz girmesini isterken, döviz girişine engel olacak bir yönü olduğunu belirten Muhtaroğlu, uygulama 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girerse ocak ayında yarı yarıya personel azaltmaları gerekeceğini söyledi.

“Marina kiraları cirodan alınsın”

Yine komitelerin sorunlarını dile getirmek için söz alan Süheyl Demirtaş marina kiralarına değindi. Kira bedellerinin çok yüksek olduğundan yakınan Demirtaş marina kiralarının ciro üzerinden hesaplanarak alınmasını önerdi.

“Yüzde 100 doluluk kapasitesinde yakıt masrafının yüzde 80’ini karşılayabiliyoruz”

Toplantıda söz alan 31 No’lu komite Başkanı Kasım İnandı, “Yüzde 100 doluluk kapasitesinde yakıt masrafının yüzde 80’ini karşılayabiliyoruz. Denizciliğimizin kabotaj hattında sürdürülebilmesi için ÖTV üzerinde yeni bir düzenlemeye ihtiyaç var” dedi

Kıyılarımız S.O.S veriyor

 Toplantıda söz olan Yılmaz Ulusoy “Bu ülkenin üç tane önemli özelliği var: Kum, Denz, Güneş… Bunlardan denizi kaybedersek her şeyimiz kaybederiz. Çünkü tabiatla uğraşırsanız Allah’ın gazabına uğrarsınız. Tabiatı geri getiremezsiniz. Akdeniz çanağı 400 km, burayı başıboş bırakırsanız olmaz. Geçici tedbirle halletmeye çalışırsanız olmaz. Türkiye’ye gelen turistin yüzde 44’ü Akdeniz’e geliyor. Eğer Akdeniz’i kaybedersek yanarız” dedi.

“Elimizdeki müşteriler kaçıyor”

Toplantıda söz alan SULİM Yönetim Kurulu Başkanı Abbas Kolçalar, “Sektörümüzün 35 senedir süren barınma sorunu bir türlü çözülemiyor. Türkiye’ye yakışmayan manzaralarla yat tamiri yapıyor. Elimizdeki müşteriler kaçıyor` dedi.

“Trabzon ve Soçi limanları arasında deniz ticareti”

 41 No’lu Meslek Komtesi Başkanı Yusuf Ziya Çakır, Trabzon ve Soçi limanları arasında deniz ticaretnin tekrardan başlatılması için Rusya Büyükelçi’n Trabzon Limanı’na ziyarette geldiğini anlattı. Yusuf Ziya Çakır ayrıca bölgelerinde bulunan Sümela manastırının tadilatının bitmesi durumunda kruvaziyer turizminin yeniden canlanacağını belirtti.

 “Balık bir gün Hopa’da bir gün İstanbul’da”

Toplantıda söz alan 1 No’lu Meslek Komitesi Başkanı Murat Kul, palamudun bu sene çok bol olduğunu söyledi. Ancak, yakıt fiyatlarında yaşanan artışa dikkat çeken Kul, “Deniz temizliği bizim önceliğimiz. Palamut bol bu sene Allah çok verdi. Fakat 2,5 liradan aldığımız akaryakıtı 5 liraya alıyoruz ama palamudun fiyatı aynı. Avladığımız balığın 10 lirasının 7 lirasını akaryakıta veriyoruz. Balık bir gün Hopa’da bir gün İstanbul’da... Balığı takip ederken çok akaryakıt harcıyoruz” dedi.

“Koster yenileme projesi önceliğimiz”

Koster Armatörler ve İşletmeciler Derneği( KOSDER) Başkanı Hüseyin Kocabaş, 700 civarı gemiden oluşan Türk koster filosunun yüzde 50’den fazlasının 20 yaşın üzerinde olduğunu söyledi. “Koster filosunun yenilenmesi Türkiye’nin layık olduğu beyaz bayrak açısından son derece önemledir” dedi. Hüseyin Kocabaş, “Koster yenileme projesine desteğin sürmesi ve hurda teşvik konusu en öncelikli taleplerimiz arasında” dedi.

Mecliste katılacağı bildirilen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan Külliyede yapılan bir toplantı nedeniyle katılamazken Bakan Yardımcısı Selim Dursun 16;00’da toplantıya katıldı 

Toplantının ikinci bölümünde ise İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran; Şube, Komite ve STK Başkanları ile Meclis Üyelerinin soru, görüş ve sorunlarını Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Selim Dursun’a aktardı.

"Birinci konumuz yabancı para cinsinden yapılacak işlemler ile ilgili sıkıntılar."

Deniz Ticaret Odası Meclis Toplantısı’nda Bakan Yardımcısı Selim Dursun’un katılımından sonra söz alan İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran Birinci konumuz Yabancı para cinsinden yapılacak işlemler ile ilgili sıkıntılar. Tebliğe kadar olan süreçte endişeli bir dönem geçirdik. Cumartesi günü tebliğ yayınlandı. Tam olarak olmasa da birçok konuda denizcilik sektörünün ihtiyacını karşılayacak şekilde tebliğ ortaya çıktı. Henüz tam olarak işimiz bitmiş değil. Şu an itibariyle denizcilik sektörünü ilgilendiren 5 önemli konuya indirdik sıkıntılarımızı. Bu 5 konuyu Ulaştırma ve Altyapı, Maliye ve Hazine Bakanlığına ilettik. İnşallah bu 5 maddede gerekli ve yeterli cevabı alırız ve sektörümüz endişe ettiği kadar sıkıntıyla karşılaşmadan bu durumu atlatacaktır. Galataport’un bitmesini bekliyoruz ama bu da kısıtlı olacak. Yenikapı’da cruse gemlerinin yanaşabileceğe bir yapılanma olabileceği kanaatindeyiz” dedi.

"Türk Bayraklı gemi sayısında azalma var"

Türk Bayraklı Deniz Taşımacılığından Yabancı Bayrağa Geçiş var. Dış ticaret taşımacılığında Türk Bayraklı gemilerimizin sayısı azalmaktadır. Türkler olarak sahip olduğumuz filonun 7 Milyon 300DWT tonu Türk bayrakta. Uluslararası arenada dolaşan, iş yapan armatörlerimizin gemileri yabancı bayraktadır. Filomuzun %55’i 20 yaş ve üzerindedir. Çözüm önerisi Yabancı bayrağa geçişi önlemek için Türk Bayraktaki personel ve işletme maliyetlerini düşürmeliyiz. Bu artık sadece personelin SGK’sı sorunu değil bu top yekün bir problem yumağıdır. Biz Türk Bayrağını yeniden büyütelim mi, yoksa Türk sahipli yabancı bayraklı armatör de bizim politikamıza uyar mı devlet olarak bunun kararını vermeliyiz. Yunanistan’a baktığımızda da filosunun büyük bir kısmı yabancı bayraktadır. Amerika ve Almanya’da da benzer durum var. Bu tercih meselesidir. Armatörler ve devlet olarak karar vermemiz gerekmektedir.

"İşsizliğin azaltılması için birçok ülkede gemi inşa sektörü desteklenmekte"

Gemi İnşa sektörümüz; yüksek yerli katma değere dayalı olması nedeniyle cari açığımızı kapatmaya yardımcı olmaktadır. Yoğun istihdam ve işsizlik oranının azalmasında önemli rol oynar. İşsizliğin azaltılması için birçok ülkede gemi inşa sektörü desteklenmektedir. Gemi İnşa Sanayimiz özellikli gemilerin yapılmasında özellikle 2008’den sonra büyük atak yapmıştır. Özellikli gemilerin üretiminde atağa kalkıldı. Bunun talebi halen özellikle Kuzey ülkelerinden gelmeye devam etmektedir. Ekonomik durum sebebiyle bankalarımızın verdiği teminat mektupları siparişleri verecek armatörlerin bankaları tarafından kabul edilmemektedir. Bu da maliyeti yükseltmektedir. Bununla ilgili de bir çalışma yapılması mecburiyeti vardır. Sipariş var ancak sorun teminat mektubunun kabul edilmemesi… Gemi İnşayı öncelikli sektör arasına sokarsak önümüzün açılacağı kanaatindeyiz.

Çekek ve bağlama yeri sorunu

Çekek yerleri önemli bir sorundur. Bunun birkaç sebebi var. Bir tanesi çok sayıda tekne olması. Bir tekne yapan hemen sektöre girebilmekte. Herhangi bir geçmiş, tecrübe aranmadan sektöre girebilmekte. Bağı, bahçeyi satıp tekne alarak sektöre girenler var. İkinci sorun bu teknelerin kışın tamir ve bakımlarının yapılacağı çekek yerleri. Hem yaz hem kış bağlı olacakları bağlama yerleri… İstanbul’da yakıt başları var. Bunların hizmet etmediğinde bağlı olmaları çok zor olmaktadır. İBB’ye bir teşekkür etmek isterim. Yenikapı barınağı içerisinde yakıt yağ başlarında bağlama için bir alan tesis ettiler. Bunun devamının gelmesini arzu ediyoruz. Çekek yerleri ile ilgili 8 yerde çalışmalar var. 8 Bölgemizdeki çekek yerlerinin hayata geçirilmesi için yapabileceğimiz her şeyi yapmamız gerekiyor.

"Balıkçı barınakları için projemiz var"

Balıkçı barınaklarımızın bazıları âtıl. Bunları girişleri çeşitli nedenlerden dolayı doluyor. Buralara giren teknelerin draftlarının azalması gerekiyor. Bununla ilgili bir fikrimiz var. Kumcular Kooperatifi üyeleri devletle ortak bir çalışma yaparak balıkçı barınaklarının daha rahat kullanıma açılması için barınakların önlerini taramaya talipler. Belirledikleri İstanbul içerisinde dört tane alan var.

"Eğitimde kaliteyi yükseltmeliyiz"

Denizcilik eğitimi sayısal olarak, nicelik olarak yeterli sayıya ulaştı kanaatindeyiz. Niyetimiz kaliteyi artırmak. Bunun için üzerimize düşeni yapacağız. Bir gemi adamının mezuniyetinde aldığı ücretler hiçbir sektörde olmayan seviyede. Mümkün olduğu kadar çok kişiyi buraya yönlendirmeliyiz. Okullarımızın staj ihtiyacını çözmemiz gerekiyor. Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında kısa staja çıkıyorlar. Birçok öğrenci staj bulamıyor. Okullarımızın bitiş tarihini düzenleyebilirsek kısa staj ihtiyacını çözebileceğiz gibi görünüyor.

"Tüm konular gündemimizde"

Son olarak meclise seslenen Bakan Yardımcısı Selim Dursun tüm konuların gündemlerinde olduğunu çalışarak hepsinin üstesinden gelinebileceğini söyledi. " Neresinden ne kadarını yapabilirizi çalışıyoruz. YDS şartını 70'i mevcut Kılavuz Kaptanlarda  kaldırdığımız yönetmelik değişikliğini  Cumhurbaşkanımıza gönderdik. Sonuca bakarız hata – eksik varsa geri döneriz.  Gemi adamları ile ilgili düzenlemeyi Bakanımızın talimatıyla gerçekleştirebiliriz. Staj ile ilgili çalışma yapıyoruz. YÖK’e bağlı fakültelerle çalışma yapıyoruz. Stajı seneye yaymak ile ilgili çalışmalarımız sürüyor.

"Beyaz listeden düşmemeliyiz"

Paris Momentumu'nda kara listedeydik. Sonra gri listeye girdik. Şimdi Beyaz listedeyiz. Beyaz listeden düşmemeye gayret edeceğiz. Bayrağımızın ticari itibarını korumak için gayret edeceğiz. 2003 yılında dünya sıralamasında taşıma kapasitesinde 17, 2017 yılında 15. sıradaydık.  Daha ileri yükselmek için gayret içerisinde olmalıyız. Ülkemiz denizci ülkeler arasında yerini almalı. İlk 10 devlet arasına girmeli. Türk sahipli filo 2003’te %82, bugün %26. Sebebine bakılır çözümü için çalışır.

Editör: TE Bilişim