Gerze’de Termik Santral Tartışması

Gerze’de termik santral tartışması

Karadeniz’in sahil kenti, Türkiye’nin tek doğal limanının bulunduğu Sinop’un Gerze ilçesine ithal kömürlü termik santral yapılması gündemde. Bölge tarımının ve turizminin bitmesinden endişe eden yöre halkı, ithal kömürle işletilecek santralin yapılmaması için dört yıldır mücadele veriyor.

ÇED Genel Müdürlüğü, santralin yapılacağı alanla ilgili 27 Kasım 2012 tarihinde projenin çevresel etki değerlendirmesini yapan firmaya gönderdiği yazıda Gerze’de santral kurulması için herhangi bir zaruret ve kamu yararı olmadığına dikkat çekiyor.

Kurulması planlanan santralin bilgilendirme ofisi sorumlusu Zafer Kadir Gençsoy ise yöre halkının endişelerinin yersiz olduğunu, kurulacak termik santralin çevreye zarar vermeyen son teknoloji ile yapılacağını savunuyor.

Anadolu Grubu’nun termik santral kurmak istediği 12 bin kişinin yaşadığı Gerze’de 4 yıldır süren termik santral tartışması Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreciyle yeniden alevlendi.

Termik santral hikâyesi, Anadolu Termik Santralleri Elektrik Üretim AŞ’nin, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) başvurarak 11 Kasım 2008’de 49 yıllığına üretim lisansı almasıyla başlıyor. Fakat Danıştay, ÇED raporu olmadığı için 20 Temmuz 2009’da projenin yürütmesini durduruyor. Firma itiraz etse de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, bu itirazı da reddediyor.

Firma, yargı kararlarına rağmen proje için ÇED başvurusunda bulunuyor ve bu süreç tam 4 yıldır devam ediyor. Yaykıl köyü Çakıroğlu mevkiine kurulması planlanan termik santralde, yıllık 1.200 megavat elektrik enerjisi üretilecek. Yaklaşık 85 hektarlık alana kurulması planlanan santral alanının 68,4 hektarı tarım alanı ve 15 hektarı da orman. Santralde yıllık 3,1 milyon ton ithal kömür yakılacak. Gerze Belediye Başkanı Osman Belovacıklı, bu rakamın Gerze’de evlerde yakılan yıllık kömür miktarının 300 katı olduğunu kaydediyor.

Gerzeli Orman Yüksek Mühendisi Hasan Fehmi Bayar’a göre de termik santralin ilçeye yapılmaması için birçok yasal sebep var. Bayar, 6831 sayılı Orman Yasası’nın 17. maddesine göre, ‘zaruret ve kamu yararı’ olmadan orman alanlarının başka yatırımlar için kullanılamayacağını belirtiyor.

Santrale gemilerle kömür geleceği için deniz kıyısına liman ve iskele yapılacağını dile getiren Bayar, kıyıda 189 dönümlük kömür depolama sahası oluşturulacağını söylüyor. Bunun ise deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilmesi şartı koşan Anayasa’nın 43. maddesine aykırı olduğunu kaydediyor.

Ayrıca Samsun Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 2008’de aldığı karara göre santralin yapılacağı alanın, birinci derece arkeolojik sit alanı olduğunu ifade ediyor. Bölge halkının termik santral kurulmaması için oluşturuğu Yeşil Gerze Platformu (YEGEP) sözcüsü Şengül Şahin de bölgedeki rüzgâr, güneş ve su gibi yenilenebilir enerji potansiyelinin yeterince değerlendirilemediğine dikkat çekiyor.

Gerze ilçesinde termik santral kurulmasına karşı olan isimlerden biri de Belediye Başkanı Osman Belovacıklı. Başkana göre, kömür santralleri tamamen zararlı. Santralin yapılması halinde ilçenin su kaynaklarının zehirleneceği uyarısı yapan Belovacıklı, “Gerze’nin içme suyunu temin ettiğimiz yer santral alanına bir kilometre. Oradan çıkacak zehirli gazlar, buharlaşmış cıvalar tamamen su kaynaklarımızın üzerine inecek. Ayrıca turizmi tamamen bitirecekler.”