Gemiadamları 'Yıpranma payı' için 4 bin imza topladı
Türkiye Denizciler Sendikası tarafından 29 Aralık 2015 tarihinde başlatılan gemiadamlarına yıpranma paylarının verilmesi imza kampanyasında şu ana kadar 4 bin imza toplandı.
Kampanya Şubat ayı sonunda sona erecek. Türk-İş’e bağlı Türkiye Denizciler Sendikası’nın öncülüğünde 29 Aralık 2015 tarihinde başlayan imza kampanyasını sürdüren gemi adamları, örgütlü oldukları yerlerde ve limana yanaşan gemilerdeki çalışanlarla irtibat kurarak imza topluyor. Şu ana kadar 4 bin imza toplandı. Kampanya Şubat ayı sonunda sona erecek. İmzalar Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı’na ulaştırılacak.
‘KAFASINI YASTIĞA KOYMA ŞANSI YOK’
Türkiye Denizciler Sendikası Armatör Şube Başkanı Fatih Özpınar, yıpranma payı istemelerinin nedenini şöyle anlattı: “Askerlik görevini tamamlamış 21 yaşındaki bir kişi, denizci olarak işe başlasa ve 6 aylık bir sözleşme yapmış olsa, 12 ay çalışmasına karşılık 2 ay evde dinlenmesi gerekir. Bu kişi 30 yıl çalışsa bu süreçte evine gidebildiği süre 5 yıl. Bir denizci ömrü boyunca çalışıyor, vergisini ödüyor, sigortasını ödüyor, ailesine bakıyor ama ömründe ailesinin yanında kaldığı süre 5 sene. Çocuğunun doğduğunu, büyüdüğünü göremiyor, bir yakını vefat ettiğinde ona gidemiyor. Denizci kısaca yıpranıyor. Ama fabrikada çalışan birisi, akşam evine gidiyor, kafasını yastığa koyabiliyor. Bunu yapamayan sadece denizciler var. Denizcinin her akşam ailesini görme şansı yok, kafasını yastığa koyma şansı yok. Denizcilik gerçekten zor bir meslek. Deniz havası, fırtınası, mevcut işin tehlikesi en ufak hatayı affetmeyen bir meslek. Yıpranmayı payı istememizin en büyük sebebi budur.”
GEMİ ADAMI KİME DENİR?
Türk Ticaret Kanunu’nun 821. maddesindeki tanıma göre gemi adamı; kaptan, gemi zabitleri, tayfalar ve gemide istihdam edilen diğer personellerdir.
YIPRANMA PAYI NEDİR?
Gemi adamları, 7 yıl önce denizde geçen her 360 gün çalışmaya karşılık 90 gün itibari hizmet süresi kazanıyordu. Yani 12 ay çalışan bir gemi adamının çalışma süresine 3 aylık yıpranma payı eklenerek 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyordu. Gemi adamları böylece kısa sürede emekli olabiliyor, mesleğin verdiği olumsuzlukları da telafi etme olanağı bulabiliyordu. Ancak 1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’yla bu hakları gemi adamlarının ellerinden alınmıştı.
