Dinç beynin sırrı balinada

Uzmanlar 60 yıldır, balina ve yunusların nasıl sualtında o kadar uzun kalıp da beyin hasarı yaşamadığını anlamaya çalışıyordu. Bir proteinin, onlarda insan beynindekinden çok daha yüksek olduğu bulundu, insana tedavi umudu doğdu.

LONDRA - Deniz memelilerinin beyinleri üstünde yapılan bir araştırma, insanda beyin hasarının nedenlerine ışık tutuyor. ABD , North Carolina Üniversitesi `nden bir ekip, balina ve yunusların çok uzun süre suyun altında beyin hasarı riski olmadan nasıl kalabildiklerini ortaya çıkardı. Bu buluş, kalp krizi ve ileri yaşın getirdiği değişimlerin insan beyninde yarattığı hasarlara karşı yeni tedavi yöntemlerine yol açabilir.

Yüzücüyle dalışçı farklı

Bilim insanları 60 yıldır deniz memelilerinin uzun süren dalışlarında (Weddell foklarında 90 dakika) neden insanlar gibi bilinç kaybı yaşamadıklarını, nasıl olup da ölmediklerini anlamaya çalışıyordu. Yunus , balina ve domuzbalıklarıyla yapılan araştırma, deniz memelilerinin beynindeki oksijen taşıyan `globin` adlı proteinlerin insana göre çok daha yüksek düzeyde olduğunu gösteriyor.

Bu hayvanların beyninde, ayrıca kana oksijen taşıyan başka moleküller de bulunuyor ve hepsinin yüksek yoğunluğu sayesinde deniz memelileri çok daha `kırmızı` beyinlere sahip. Deniz memelilerinin yüzücüleriyle dalışçıları arasında da globin düzeyleri açısından farklar görülüyor. Derin dalışçıların kanı daha yoğun ve daha fazla kırmızı kan hücresi içeriyor; bu durum yüzme hızlarını kısıtlıyor. Dalışçı memelilerin beynindeki hemoglobin düzeyi, fare gibi kara hayvanlarının yaklaşık 10 katı, diğer globin çeşitleri de diğerlerinin üç katı oranında. Böylece beynin kendisini koruma kapasitesi yükseliyor.

Beynin korunması için...

Araştırmanın bir başka çıkarımı da, bazı dev balinaların 200 yıldan uzun yaşayabilmelerinin, beyinlerinin globin sayesinde iyi korunmasına bağlı olabileceği...

Projeyi yürüten Prof. Terrie Williams , "Çalışmamızın hastalara doğrudan yardım edebilmesi için henüz erken ama asıl hevesimiz, beynin oksijensiz kalmasıyla oluşan kan pıhtısı ve kanamadan kaynaklanan kalp krizinin önlenmesi çalışmalarına katkıda bulunmak ve araştırma sonuçlarından faydalanarak genel olarak beynin korunması konusunda ilerlemek" diyor. (The Daily Telegraph )

Radikal

Editör: TE Bilişim