Denizden uzak durmayı bırakalım artık iç taşımada da kullanalım
43 şirkete sahip olan ve sadece Türkiye cirosu 1.4 milyar doları bulan Arkas Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, “Üç tarafı denizle çevrili bir memlekette yaşıyoruz, ne yüzüyoruz, ne denizi taşımada kullanıyoruz. Fikri sabiti kıralım kabotaja sahip çıkalım. Yurtiçinde de denizden yük taşımacılığında faydalanalım. Üstelik bu maliyet avantajı sunuyor” dedi.
ARKAS Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Lucien Arkas son günlerde sık sık ‘kabatoj’ konusunu dile getiriyor. Bir yarım ada olan Türkiye’de insanların denizden bu kadar uzak olmasına üzülüyor. İzmir’deki limana nazır odasında sayısız hobilerini, iş ve işin dışındaki alışkanlıklarını konuşurken, gözünün sık sık limandaki gemilere, konteynerlere kaydığına şahit oluyoruz. Küçücük bir çocukken babasının omuzunda gittiği limanlar kaderi olan 64 yaşındaki Arkas, geçen yıl İdol Şarapları’nı alarak ilk kez bir hobisini işine dönüştürmüştü.
Sadece dış limanlar var
Yük taşımacılığında deniz alternatifi yeterince değerlendiriliyor mu?
Türkiye üreten, ihraç eden bir ülke. Ürettiğinizi deniz, kara veya demiryolu ile taşırsınız. Havayolu nadiren kullanılır. Deniz taşımacılığı bir gelişmişlik göstergesi. Türkiye dış ticaretinin yüzde 50’sini deniz yoluyla yapıyor. Almanya yüzde 80! Bizim limanlarımızın hepsi dış liman. Ülke içinde taşımacılıkta deniz yolunu kullanmıyoruz. Bu konuda bir fikri sabit var. Bunu kıralım.
Ama Kabotaj Bayramı’mız var...
Kabotaj, Türkiye’nin bir limanından bir başka limanına Türk bayraklı gemilerin taşımacılık yapması, ancak taşımacılıkta denizi kullanmıyoruz işte. Zaten denizden uzağız. Yüzmeyiz, yeterince kullanmayız! Binlerce yıl önce bile şehirler deniz ya da ırmak kenarlarına kurulmuş, sudan faydalanılmış. Kabotaja sahip çıkalım.
Önemli maliyet avantajı
Siz hat yük taşıyor musunuz?
Gemi İstanbul’dan yükü alıp Mersin’e gidiyor. Oradan ister karayolu ister demiryoluyla devam ediyor. Deniz taşımacılığında ciddi maliyet avantajı var. Yaygınlaştıkça avantaj daha da artacak. Limanların hepsi gümrüklü alandı. Biz iç hat limanı talep ettik. Anadolu üretsin deniyor, teşvikler veriliyor. Teşvik, vergi muafiyeti ver ama ürettiği malı taşıyamazsa, kullanacağı hammaddeyi götüremezse bu üretim kâr getirmez. Kâr getirmeyen iş de sürmez. Her şeyi karayoluyla taşıyamayız. Buna yollar yetmez. Ayrıca trafik çilesi bitmez.
Ben de kamyoncuyum
Demir ve deniz yolunun kullanım oranı nedir?
Demiryoluna çok kafa yorduk ama kanun çıkmıyor. Özel demiryolu taşımacılık şirketi kuramıyoruz. Uçak alabilirsin ama lokomotif alamazsın. Vagon aldık; lokomotifi devletten kiralıyoruz fakat kapasite çok düşük. Türkiye’de yük taşımacılığı yüzde 95 karayolu, kalanı deniz, hava ve demiryolu ile yapılır. Denizin payı yüzde 0.5 bile değil. Biz 2 gemiyle bu işe soyunduk. İstanbul’dan Güney’e dolu gidiyoruz. Bu ağa KKTC Magosa Limanı’nı da ekledik.
TIR taşımacılığı yapanlar bu konuya nasıl bakıyor?
Deniz taşımacılığı yüzde 2-3 pay alsa büyük katkısı olur. Kamyoncu endişe etmesin; ben de kamyoncuyum. Para uzun değil kısa yolda. Mevcut kara yolunu 2-3 katına çıkarma imkanı yok.
Mesele taşımayı çeşitlendirmek.
Afyonumu sporla patlatırım
06.30’da kalkarım. Hemen kendimi spora veririm.
45 dakika yoga-pilates karışımı jimnastik yaparım. Mutsuz da kalksam hareket etmek kan pompalar ve güçlü kuvvetli hissedersin. Bakın bir tane mutlu hasta yoktur örneğin.
8 yıldır afyonumu sporla patlatıyorum.
Oğlum sabahları kahve niyetine koşar. Ben de öyle kahve niyetine egzersiz yaparım.
Mutlaka 15 dakikamı gazete okumaya ayrırım.
İşe gelene kadar yoldaki zamanı değerlendirir raporları okurum.
Arabada okurken virajlarda sağlam tutunmaya çalışıyorum.
20 bin kitap var ev milli kütüphane gibi
Urla’da 35 dönüm üzerinde Fransız, İtalyan ve Japon bahçesi kurdum.
En eski hobim kitaplar. 8 yaşımdan beri ilgim var. Ev milli kütüphaneye döndü.
Türkçe, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca olmak üzere 4 dilde, 17 bin başlıkta 20 bin kitabım var.
Çoğu tarih kitabıdır. Koleksiyoner değilim ben içindeki bilgiler için alıyorum o kitapları
25 yıldır resimlere ilgi duyuyorum. Klasikleri severim. Soyut resim bana göre değil. Bu ne diye kafamı yoramam.
750 civarında tablom var. Yarısı Türk ressamlara ait.
Müzik çok severim. Klasik batı müziği dinlerim. Benim klasiğim de 1920’lerde biter. Giyinirken, yıkanırken, havuzda, çalışırken, kitap okurken hep müzik dinlerim.
Çocuklar değiştir diye kızıyor
Beni getirir, götürür; o kadar!
Çocuklar “Ayıp oluyor, artık arabanı değiştir” diye kızıyor.
İki arabam var; Volvo ve Citroen. Yedi yıldır çok alıştım onlara.
Eve gidip gelirken Volvo, eğer uzun yola çıkacaksam Citroen’i tercih ediyorum.
Kullanmayı eskiden severdim. Artık stres yapıyorum.
Badem ve ceviz suyundan çay
Neler yememek gerektiğini biliyorum. Zaten geriye de pek bir şey kalmıyor.
Ne yediğinden çok ne kadar yediğin daha önemli.
Geç ve ağır yemek kadar kötü bir şey yoktur.
Sabah meyve yerim. Bir akşam önceden suda bekletilen badem ve cevizin suyunu çay niyetine içerim. Kuru üzüm ekleyerek badem ve cevizleri yerim.
Çay, kahve yok. Bazen öğlen bir tane Türk kahvesi. Şarabı kahveye tercih ederim.
Hafta sonu zeytin, reçel lüksü tanıyorum kendime.
En çok evimde yemeği severim.
Çok iddialı bir şarap üreteceğim
İdol’ü alarak ilk kez bir hobimi işim yaptım.
Belli bir yaşa gelince tadı çok önemsiyor insan. Her memle-ketin şarabını tatmaya çalışırım. Fransa, İtalya çok iyi. Bazen olmadık ülkelerde çok iyi şarap içebiliyorsun.
30 yıldır şarap kavım var. Saymadım ama 20 ülkeden yüzlerce şarap bulunuyor.
Türkiye’de her yeni çıkan şarabı tadarım.
Şimdi çok iyi bir şarap yapma iddiasındayım.
Kaderimdi, plan desem yalan olur
Ben planladım desem yalan olur. Kaderimdi.
Aile şirketimiz vardı ve ben kendimi bildim bileli kah babamın elinde kah omuzunda gemi ambarlarında gezdim.
Eve gelen misafirler ya armatördü ya kaptan.
Fransız lisesini bitirdim 19 yaşımda gemi işlerinin başına geçtim.
Çocukken hayalim orkestra şefi olmaktı.
Latifeyi kesin çabuk bitirin
Sabah toplantı yapmam. Acil işler bitince daha iyi olur.
5 dakikada telefonda çözülecek şeye 20 dakika toplantı manasız. Gündemsiz toplantı istemem.
Latife kısmını keserseniz toplantıları çabuk bitirirsiniz.
Bol laf dinlemekten nefret ederim.
10 gün kaçmam lazım
En iyi tatil 2 ayda bir hafta alabilmek.
Uzun tatiller sıkıyor, işler birikiyor ve iyi gelmiyor.
15 gün çok uzun ama yılda bir 10 gün kaçmam lazım.
Bayramlarla birleşen haftalarda gitmeyi tercih ederim.
Temmuzda doğum günümde bütün aile bir arada oluruz.
Bazen tekne.
Kayak sevmem, kışın tatile Güney yarımküreye giderim.
