Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Türkiye’nin, Ulla Gemisi’nin batışından kaynaklanan zararı kanıtlayacak veri tabanına sahip olmadığını, denizleri korumada yetersiz kaldığını söyledi.
Pepe "Birinci sınıf tarım alanlarının sanayi kuruluşlarınca işgal edildiği, çevre konusunda da kayıt dışılık yaşandığını" açıkladı.
Bakan Pepe, Türkiye’nin atıklar ve çevre konusundaki sorunlarını çözebilmesi için 20-25 milyar dolara ihtiyacı olduğunu, yaptıkları projeksiyona göre 8-10 yıllık bir sürede arıtma tesislerinin tamamlanmasını öngördüklerini söyledi.
Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, CNN Türk’te yayımlanan Ankara Kulisi’nde soruları yanıtladı. Pepe, Ege ve Akdeniz’deki otellerin yüzde 85’inin arıtma sorununu çözdüklerini, organize sanayi bölgelerinde arıtma tesisi bulunma oranının yüzde 75 olduğunu, belediyelerin yüzde 50’sinin 35 milyonun evsel atıklarını hiçbir işleme tabi tutmadan doğaya bıraktıklarını açıkladı. Doğuda kirli sulardan dolayı hala dizanteri ve şark çıbanı vakalarına rastlandığını, geçen yıl 11 bin dizanteri vakasının tespit edildiğini belirten Pepe, büyük sanayi tesislerinin hemen hepsinin arıtma tesisi bulunduğunu, ancak bu tesislerin elektrik, kimyasal maddelerin pahalılığı gibi nedenlerle düzgün çalışmadığını açıkladı.
AB’DEN BU YIL 300 MİLYON DOLAR
Avrupa Birliği’nden alınan 25 milyon euro krediyle çevre projelerinin fizibilitelerini hazırlattıklarını kaydeden Pepe, bu projelerin yapımının tamamlanması için de AB’den 100 milyon euro kredi kullanımına başlanacağını söyledi. Pepe, veri tabanı bulunmadığını, veri tabanı çıkarıp eylem planı hazırlanacağını belirtti. AB’den bu yıl alınacak yaklaşık 300 milyon euroluk kredinin 2006’da 500 milyon euroya daha sonra da 800 milyon euro ve 1 milyar euroya çıkacağını söyleyen Pepe, bu kredilerin kullanılabilmesi için projelerin hazırlanmış, fizibilitelerin tamamlanmış olması gerektiğini vurguladı.
Pepe, arıtma tesislerinin kurulması için 100 binden fazla nüfusu olanlara 3 yıl, 50-100 milyon nüfuslu yerlerde 5 yıl, nüfusu 50 binden az olan yerlerde ise 7 yıllık süre öngörüldüğünü bildirdi. Bu arıtma tesislerinin kurulabilmesi için 20-25 milyar Euro’ya ihtiyaç olduğunu Pepe, yaptıkları projeksiyona göre Türkiye’nin arıtma tesisi sorunun 8-10 yılda çözüleceğini, bunun için de her yıl 4-5 milyar dolar bu alana yatırım yapılması gerektiğini bildirdi. Pepe, bu kaynağın sağlanabilmesi için de belediyelerin kestikleri atık su bedellerini ayırmalarının zorunlu tutulacağını anlattı.
Bakan Pepe, kaynak yetersizliği nedeniyle depolama tesislerini yapamayacaklarını söyleyen belediyelerden 8’er yıllık bölümler halinde bu tesislerin kurulmasını istediklerini anlatırken, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Aresbet Mamak Çöplüğü’nün ıslahı için "düğmeye bastığını" söyledi.
"ULLA’NIN VERDİĞİ ZARARI SAPTAYAMAYIZ"
Pepe, İskenderun Limanı’nda batan zehir yüklü Ulla Gemisi’yle uluslar arası mahkemeye gidildiğinde körfezdeki suyun durumunu ortaya koyacak veriye sahip olunmadığını söyledi. Limanın ne kadar kirletildiğini gösterecek bir veri tabanı bulunmadığını anlatan Pepe, şu itiraflarda bulundu: "İSKİ’nin birkaç ölçüm istasyonu dışında Türkiye’nin sahillerinde ölçüm, gözlem istasyonları yok. Marmara, Karadeniz, Akdeniz sahillerinde şu andaki kirlilik durumu nedir, bilmiyorum. Onun için bu veri tabanını oluşturacak ağı kurduk. Denizleri koruma noktasında sıfır noktasında. Çevre düzeni planlarının 40 yılda ancak yüzde 5’i yapılabilmiş. Belli yıllara göre projeksiyon yapan, nerede sanayi, tarım, turizm olacak, nerede hangi altyapı yapılacak, bunlarla ilgili bütün planların anayasası şeklindeki bir plandır. Bu olmadığı için birinci sınıf tarım alanları binlerce sanayi kuruluşları tarafından hiçbir kayıt kuyut, engel olmadan sanayi işgaline uğruyor. En kaliteli tarım alanları üzerinde tarım deposu ruhsatıyla binlerce sanayi tesisi yapılıyor. Bizim tespit ettiğimiz 2 bin 500. Bunlar kayıtdışında, kayıt altına alınmasıyla ilgili çalışmamız var. O çevrede de sanayide de aynı kayıt dışılık var."
PEPE’DEN ZEHİRLİ VARİLLER SÖZÜ
Pepe, batan zehir yüklü Ulla Gemisi’yle ilgili sürdürülen 3-4 aylık mücadele sonucunda ihalenin yapıldığını, yaklaşık 1.5 milyon euro maliyetle bu geminin çıkartılıp, taşınmasını atığın sahibi olan firmanın yapacağını bildirdi. Sinop ve Samsun’daki zehir yüklü varilleri "18 senedir duran davetsiz misafirler" olarak niteleyen Pepe, "Ulla’da elde ettiğimiz bu başarıdan sonra AB’yle birlikte onları da halledeceğimizi ifade edebilirim" dedi.
Ulla Gemisi konusunda Türkiye’de ciddi bir aymazlık olduğunu söyleyen Pepe, zehir yüklü Ulla Gemisi’nin 4 yıldan fazla İskenderun Limanı’nda bekletildikten sonra batmasında mevzuat eksikliğini sorumlu tuttu. Pepe, "Türkiye’de mevzuatta bu işin bir tane sahibi yoktu. 17 kuruluş bu işten sorumluydu. Tam 7 kocalı hürmüz" diye konuştu.
(ANKA)
