Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Altınoluk beldesi açıklarında, büyüklükleri nedeniyle balıkçılar arasında "Zargan Azmanı" olarak adlandırılan 65 ve 57 kiloluk iki zargana ağlara takıldı.
"Dalyan-2" isimli tekneyle Altınoluk-Küçükkuyu açıklarında avlanan Kemal Çenberci (21) ve Hayri Gezgin'in (39) palamut için denize bıraktıkları ağlardan 175 santimetre boyunda 65 kilo ağırlığında ve 165 santimetre boyunda 57 kilo ağırlığında iki zargana çıktı.
NORMALDE EN BÜYÜĞÜ BİR KİLO OLURDU
Hayri Gezgin, zargananın maksimum 80-100 santimetre boyunda 1 kilo ağırlığında olduğuna dikkati çekerek, dev zarganaların kendilerini şaşkına çevirdiğini dile getirdi.
Bu balıkların nadir olarak ağlara takıldığına işaret eden Gezgin, "Boyutundan dolayı bazı yerlerde bu balıklara zargana yerine, kılıç balığına benzetildiği için 'Akdeniz Kılıcı' denir. Ama, aslında bu balıklar zargananın büyükleri yani 'zargan azmanı' olarak geçmektedir" diye konuştu.
Gezgin, yakaladıkları balıkları Edremit'teki restoranlara kilosunu 10 YTL'den sattıklarını kaydettiler
ZARGANA'NIN ÖZELLİKLERİ
Belonidae familyasından olan zarganaların bilim adı Belone belone'dir. Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz'de görülen zarganalar dünya üzerindeki bütün ılıman ve sıcak denizlerde yaşarlar.
Sürüler halinde su seviyesine yakın seyrederler. Zarganalar geçici balıklardan olup kuyruklarını iki yana sallayarak suda hızla yol alırlar. Zaman zaman suyun üstünde kayarak, avlarını mızrağa benzeyen gagalanyla yakalarlar.
Zarganaların çenelerinde çok sayıda keskin sivri dişler vardır. Üst çenedeki dişler alt çeneye oranla daha gelişmiştir. Bunlar besini çiğnemek için değil, bütün olarak yutulan avın kaçmasını önlemek içindir.
Mideleri düz olduğundan bütün bir avı rahatça alabilir. Zarganalar hamsi, çaça, gümüş, çamuka ve kıraça ile beslenirler.
Silindirik ve ince uzun bir gövdeye sahip olan zarganalar bu yapılarından dolayı çok çeviktirler.
Pulları ufaktır. Gövdesine iyice intibak etmediği için ele alındığı anda kolaylıkla dökülür. Sırtı, kann ve anüs yüzgeçleri çatal şeklindeki kuyruğuna yakındır.
Sırtı koyu lacivert, yanları mavimsi yeşil ve gümüşi, karnı beyazdır. Temizlemek için kestiğimizde omurgasının da yeşil renkte olduğunu görürüz.
Sularımızda yaşayan zarganaların ağırlıkları ortalama 200-300 gr., boyları ise 40-60 cm. arasındadır. Ancak 80-100 cm. arasında ve 1 kiloya yakın olanlarına da rastlanır.
Üç yaşından sonra nesil yetiştiren zarganalar ilkbaharda ve sonbaharda yumurta dökerler. Ortalama on sekiz yıl yaşarlar. Bir yaşına varan zarganaların boyları takriben 30 cm.'dir. Dişileri erkeklere oranla daha çabuk büyürler.
Eti çok lezzetli olan zargananın tavası, buğulaması ve fırında pilakisi yapılır. Fosfor oranı yüksek olduğu için oldukça besleyici bir balıktır.
Zarganalar, uzun oltayla lüfer, kofana ve akya avının birinci sınıf canlı yemi kabul edilir. Parlaklığı ve kıvraklığından dolayı lüferi kıskandırır ve oltaya çeker.
Sinarit ve kılıç avında da tercih edilen canlı yemler arasındadır.
Zargana Avı :
Zarganalar gırgır ve manyat ağlarıyla tutulduğu gibi oltayla da yakalanır. Ucunda 120 gr.'lık bir iskandil olan ve bir buçuk kulaçlık bedenine birer karış aralıkla yedi-sekiz adet üçlü iğne bağlanan bir oltayla kıyıdan atıp süratle geri çekmek suretiyle avlanılır. Bunu çarpma takımı diye de adlandırabiliriz.
Yine kıyıdan iğnesinin ucunda uzunca bir kuyruk altı bulunan at-ek takımıyla da avlanabilir. Kıyıdan atılan bir çapariye de takılabilir ancak, esas avcılığı motorla hareket halinde yapılır.
Motordan yapılan avda kullanılan olta şu şekilde hazırlanır. 40 kulaç uzunluğunda, 0.35 numaralı misina mantara sarıldıktan sonra, ucuna 1 santimetrelik fırdöndü bağla- nır. Fırdöndünün diğer gözüne 1.5 kulaç uzunluğunda 0.30 numara beden bağlanıp bu bedenin ucuna turuncu renkte 6-7 cm. uzunluğunda floş (ham ipek) bağlanıp 15-20 kulaç denize bırakılır.
Koy içlerinde veya akıntılı burunlarda motoru hafifçe hareket ettirmek suretiyle olta su seviyesinde gezdirilir.
Zargana ham ipeği kendinden kaçan küçük bir balık sanır ve yeme atlar. İpeğin elyafına dişleri takıldığı için kolayca yakalanır ve yavaşça motora çekilir.
Zargana çoğu kez yem olarak kullanıldığı için teknede bir livar bulunması şarttır. Livara atıldıktan sonra gagasını tahta aralıklarına sokan ve oraya sıkışan zarganalar he- men ölürler. Bunu önlemek için zaman zaman livarı kontrol etmek ve balığın gagasının bir bölümünü kırmak gerekir.
Tekneden zargana avında ipek yerine 0 no. kaşık, sinek iğnesine takılmış, istavrit balığının fıtil biçiminde kesilmiş sırt eti, iki küçük iğneye geçirilmiş uzun bir kuyruk altı, kurt, midyenin içindeki etin siyah kenarı da kullanılabilir.
Akıntılı burunlarda sulara karşı yüzen zarganalar uzun, ince ve küçük gözlü torları olan uzun saplı kepçelerle de yakalanırlar. Keza gece teknenin baş üstüne konan bir lüks lambasının denize yansıyan ışığının yardımıyla yine kepçeyle avlanılırlar.
DenizHaber.Com
