12 milyon çalışana şok!
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bir süredir üzerinde çalıştığı ve kıdem tazminatı fonu kurulmasını öngören düzenlemeden “örtülü kıdem tazminatı affı” çıktı. Yeni sistemde, halen çeşitli kanunlara tabi olarak çalışan 12 milyon işçinin kazanılmış kıdem tazminatları ile ilgili bir düzenleme bulunmuyor. Dolayısıyla, birikmiş kıdemlerin ödenmesi tamamen işverenin inisiyatifine bırakılırken, milyonlarca çalışanın da kıdem tazminatının ödenmemesi gündeme gelecek.
ŞİMDİ NASIL ÖDENİYOR?
Türkiye’deki çalışma hayatını düzenleyen yasalara göre, çalışanlara bir yıllık çalışma karşılığında bir aylık kazancı tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Söz konusu ödeme ise işten atılma ve emeklilik hallerinde gerçekleştiriliyor. İş hayatıyla ilgili tüm yasalarda, kıdem tazminatının ödenmesi konusunda işveren sorumlu tutuluyor. İşten atılan bir işçinin dava açması halinde, işveren kıdem tazminatını faizi ile birlikte ödüyor.
HAKLARA KARIŞMIYOR
İşveren ve işçileri karşı karşıya getiren, kıdem tazminatı reformu taslağında ise çalışanların kıdem tazminatları için bir fon oluşturulması ve fon da ise tüm çalışanlar adına birer hesap açılması öngörülüyor. Ancak yeni sistemde, geçmişte elde edilen kıdem tazminatı haklar için bir yaptırım öngörülmüyor. Yani, kazanılmış haklar konusunda işveren ile işçiler karşı karşıya getiriliyor. Ödenmesi konusunda ise bir hüküm bulunmuyor. Örneğin, emekliğine beş yıl kalmış bir çalışanın bugüne kadar elde ettiği kıdem tazminatlarının nasıl ödeneceği konusunda bir hüküm bulunmuyor. 10 yıldır bir işyerinde bin lira maaş ile çalışan Mehmet Bey’in, yaklaşık olarak 10 bin liralık kıdem tazminatı alacağı bulunuyor. Yeni dönemde, Mehmet Bey’in kıdem tazminatı tutarları fonda açılacak hesaba yatırılacak. Ancak geçmişteki 10 bin liralık tazminat ise fonda yer almayacak. Mehmet Bey, emeklilik veya işten atılma kriterlerini taşımadığı içinde, 10 bin liralık tazminatı alamayacak. Bir anlamda, birikmiş kıdem tazminatları örtülü olarak sıfırlanmış olacak. Dava açılabilir Yeni kıdem tazminatı sisteminin hayata geçmesi ile birlikte, kıdem tazminatı davalarında patlama yaşanması bekleniyor. Mevcut sistemde çalışan 12 milyon işçinin, kıdem tazminatları alacaklarını almak için konuyu mahkemelere taşıması gerecek. Bu da işçiler ile işverenlerin karşı karşıya gelmesine neden olacak.
