İstisna kapsamına deniz taşıma araçları, yüzer tesisler ve yüzer araçlar ile hava ve demiryolu taşıma araçlarının girdiği, bu araçların aksam ve parçaları için istisna uygulanmayacağı ancak, araçlarda hareket ettirici rol oynayan ana motorlar, aracın fonk
İstisna kapsamına deniz taşıma araçları, yüzer tesisler ve yüzer araçlar ile hava ve demiryolu taşıma araçlarının girdiği, bu araçların aksam ve parçaları için istisna uygulanmayacağı ancak, araçlarda hareket ettirici rol oynayan ana motorlar, aracın fonksiyonel bütünlüğünün zorunlu bir unsuru olmaları nedeniyle araçlardan ayrı mütalaa edilemeyeceğinden, istisna kapsamında yer almaktadır.
Araçların teslimi ile tadil, bakım ve onarım hizmetlerinde istisnanın uygulanabilmesi için teslim ve hizmetlerin, faaliyetleri sözü edilen araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere yapılmasının şarttır.
Araçların özel mülk olarak iktisap edilmesi ve kullanılması halinde araçların teslimi ile tadil, bakım ve onarım hizmetlerinde istisna uygulanmamaktadır.
Araçların bir iktisadi işletme için iktisap edilmesi halinde ise mükellefin iştigal konusuna bağlı olarak aracın kullanım şekline bakılacaktır.
Araç, işletme yöneticisi ve personelinin veya işletmesiyle ticari ilişkide bulunan alıcı ve satıcıların taşınması gibi amaçlarla kullanılıyor ise istisnadan bahsetmek mümkün değildir.
Buna mukabil araç, bedel karşılığı; yük ve yolcu taşımak, reklam hizmeti vermek ilaçlama yapmak v.b. faaliyetlerde bulunmak veya bu amaçlar için kiralanmak suretiyle kullanılıyorsa ve bu faaliyetler işletmenin asli iştigal konuları arasında yer alıyorsa istisna uygulanabilmektedir.
Ancak, bu faaliyetlerde mutad ve sürekli olarak uğraşılmasının şarttır.
Buna göre, iştigal konuları arasında gösterilseler bile bu faaliyetlerin hiç icra edilmemesi ya da arızi olarak icra edilmesi halinde, araçların tesliminde veya tadil, bakım ve onarım hizmetlerinde katma değer vergisi uygulanmaktadır.
Deniz, hava ve demiryolu taşıma aracı, yüzer tesis ve araçların tadili, bakım ve onarımında kullanılmak üzere gerek araçların sahipleri tarafından gerekse bu hizmetleri yapanlar tarafından satın alınacak veya ithal edilecek mal ve hizmetler genel esaslara göre katma değer vergisine tabi tutulacaktır.
Mevcut bir geminin tadili, bakımı ve onarımında kullanılacak mal ve hizmetlerin tersane işletmesi veya geminin sahibi tarafından satın alınması veya yurt dışından ithali istisna kapsamına girmemektedir.
Ancak işletmenin asli iştigal konuları kapsamında mutad ve sürekli olarak işletilen araç için araç sahibi tarafından yapılan araçta hareket ettirici rol oynayan “ana motor” alımlarına istisna tatbik edilebilecektir.
Firmalara ait tankerin yük boşaltma pompaları için basınçlı yağ ve hava boruları, kumanda kolları ve ara bağlantı elemanlarına ilişkin, bazı parçaların değiştirilmesini de içeren tamir bakım ve onarım hizmeti alınması katma değer vergisinden müstesnadır. Hizmetin ifası için kullanılması zorunlu olan parça, madde ve malzemeler de hizmet bedeli içinde istisna kapsamında değerlendirilmektedir.
Firmalar tarafından alınacak olan tamir, bakım ve onarım hizmetleri KDV’nden istisna olacak, bu hizmetlerin ifası için zorunlu olan malzeme kullanılması durumunda ise bu malların teslimi değil bir hizmet ifası söz konusu olacağından kullanılan malzemelere ait bedellerin de hizmet bedeline dahil edilerek bu şekilde fatura düzenlenerek malzemeli hizmet bedelinin tamamına istisna uygulanması mümkün olacaktır.
Ancak, herhangi bir tamir, bakım ve tadilat hizmeti verilmemesi ve bu hizmetler için zorunlu olmayan malzeme alımı yapılması halinde istisna uygulanmayacaktır.
Diğer taraftan, tamir, bakım ve onarımda istisnanın uygulanabilmesi için bağlı bulunulan vergi dairesine başvurmak suretiyle işlemin istisna kapsamına girdiğine dair yazı almak gerekmektedir.
