Reuters haber ajansında geçtiğimiz günlerde yer alan bir habere göre, Çin tersaneleri gittikçe azalan pazar paylarını korumak maksadıyla mevcut gemilerde ve yeni siparişlerde yüzde 20 iskonto yapmaya başladı.
Mali krizin etkileriyle baş gösteren konsolidasyon tehlikesi içerisinde Güney Kore ve Japonya gibi daha kaliteli üretim yapan ülkelerin teşvik sistemlerini harekete geçirerek endüstriyel bir koruma kalkanı oluşturduklarına dikkat çeken sektörel analistler, bu hamleye karşılık Çin’in bir kez daha ‘düşük fiyat’ silahına sarıldığını ifade etti. Dibe vuran navlunlar, yavaşlayan ekonomik büyüme ve filo fazlası haline gelen gemiler yüzünden birçok denizcilik firması siparişlerini bekletmek ya da iptal etmek durumunda kalınca, Çin tersaneleri de zor durumda kalmışlardı.
Çinli uzmanlara göre önümüzdeki iki ya da üç yıl içerisinde ülke genelinde gemi inşa faaliyetlerinde bulunan toplam 1600 firmadan yarısının ya iflasını açıklaması veya daha güçlü rakipleri tarafından satın alınması bekleniyor. Konuyla ilgili görüş açıklayan Londra merkezli Seasure Shipping analistlerinden Alex Adamou, “Çin’de gemi inşa fiyatları rakiplerine nazaran yüzde 5 ila 10 arasında düşük seyreder. Böylesi bir kriz durumunda bu oranın yüzde 20’lere ulaşmasına şaşırmamak gerekir. Çin hakkında söylenmesi gereken gerçeklerden birisi de, köklü bir sanayi altyapısı ile güçlü bir teknolojiye sahip Güney Kore, Japonya gibi ülkelerin Çin’e nazaran çok daha kaliteli bir üretim gerçekleştirdikleridir. Bu nedenle Çin’in düşük fiyat politikasını benimsemesi sürpriz sayılmamalı.
Bilindiği gibi geçen yıl Güney Kore, başta kuru yük ve tanker inşaatları olmak üzere yeni gemilerde Çin’i geçmeyi başarmıştı. Bu durumun sebeplerinden bir tanesi de yeni nesil dizayn ve tahrik sistemleriyle yakıt tüketimi düşük, dolayısıyla amortisman süresini kısaltan gemiler inşa etmeleri.
Tasarruflu gemiler Çin’i zorluyor
Rakamlar açısından bir örnek vermemiz gerekirse; Çinli Jinhai Heavy Industry’nin geçtiğimiz günlerde sattığı 79 bin DWT kapasiteli panamax gemi 23,5 milyon dolara el değiştirdi. Benzer bir gemi için Japonya’daki fiyatlar 30-31 milyon, Güney Kore’de ise 26 milyon dolar civarında. Bu düşük fiyatlara rağmen işletenlerin düşük yakıt tüketimi yapan gemilere yönelmeleri Çin’i zor durumda bırakıyor. Gemi sahipleri penceresinden olaylara baktığımızda ise, Baltık endeksinin yıl başından bu yana yüzde 45 dolayında düşüş gösterdiği görülmekte” şeklinde konuştu.
“RS Platou Markets” brokerlık firmasından analist Frode Morkedal ise, “Dizayn bakımından eski moda kalan Çin gemilerinin inşası için de Japonya’daki emsaline oranla daha fazla çelik kullanılıyor. Bu durum yakıt sarfiyat rakamlarıyla da desteklendiğinde Çin’in yarışta geri kalması gibi bir sonuç doğuruyor. Açıkçası muhtemel bir konsolidasyon dalgası karşısında Çin’de sadece China Shipbuilding Industry Corp, China Rongsheng Heavy Industries ve Yangzijiang Shipbuilding gibi büyük grupların ve bağlı tersanelerin ayakta kalması bekleniyor. Bu süreçte Güney Kore’nin önemli aktörleri Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering, Hyundai Heavy Industries ve Samsung Heavy Industries’in en fazla talep görecek gemi inşa grupları olarak öne çıkmaları bekleniyor. Özetle global anlamda pasta küçülürken Güney Kore’nin ve bir nebze Japonya’nın küçülen pastadan daha büyük dilimler almaya başlayacakları söylenebilir” cümleleriyle mevcut durumu gözler önüne serdi.
