"İpek Yolu, Avrupa’ya Çandarlı’dan ulaşsın"

Modern İpek Yolu’nun deniz ayağında Yunanistan’ın Pire Limanı öne çıkıyor. Türk denizciler ise Türkiye ayağında İzmir Çandarlı’nın da rol almasını istiyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve 20’den fazla devlet başkanının katılacağı Çin’deki ‘Modern İpek Yolu’ etkinlikleri öncesinde, İstanbul’da önemli bir etkinliğe imza atıldı. Çin’in 65 ülkeyi ticari ve endüstriyel alanlarda buluşturacağı ‘Bir Kuşak, Bir Yol” projesinin, ’21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu’ bölümü Türkiye’de Rahmi Koç Müzesi’nde masaya yatırıldı. Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu’nun (KÜDENFOR) ev sahipliğinde DEİK, Çin Huaqiao Üniversitesi ve Koç Üniversitesi Asya Çalışmaları Merkezi (KUASIA) ortaklığında ki çalıştaya Çin’den önde gelen akademisyenler katıldı. Modern İpek Yolu’nun başlangıç noktası olan Xiamen şehrindeki Huaqiao Üniversitesi’nden gelen akademisyenler, Türkiye’nin coğrafi konumu ve yetişmiş insan gücünün önemini bildiklerini ifade etti.

Uzun bir yolculuk...

Yılda 2 trilyon dolar ile dünyanın en çok ihracat yapan ülkesi olan Çin’in 2049’a kadar faaliyete geçirmeyi planladığı İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu, geniş kapsamlı olarak İstanbul’da düzenlenen uluslararası çalıştayda konuşuldu.

Çin’den gelen akademisyenler ve devlet görevlileri, Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu’nun ev sahipliğinde Türk bilim insanları ve işadamlarıyla buluştu. Dünya ticaret dengelerini değiştireceği düşünülen iki girişim “Bir Kuşak, Bir Yol” (OBOR/One Belt-One Road) girişiminde Türkiye’nin üstleneceği rol değerlendirildi. Çin Huaqiao Üniversitesi ve Çin Deniz İpek Yolu Enstitüsü, “Bir Kuşak, Bir Yol” projesinde Türkiye’nin daha aktif yer alması için çalışmalar yapılmasını istedi.

Türkiye’nin rolü

Toplantıda, ekonomileri 21 trilyon dolar olan 65 ülkedeki 4.4 milyar insanı ilgilendiren proje için Türkiye’nin önemi vurgulanırken, İzmir’deki Çandarlı Limanı’nın ana aktarma istasyonu olarak kullanılması gerektiği vurgulandı.

KÜDENFOR Direktörü emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, “Yunanistan’ın Pire Limanı gibi Çandarlı Limanı’nın projede yer alması Anadolu için tarihi fırsattır. Türkiye, Kara ipek yolunda Hazar bağlantılı ‘’Orta Koridor’’ projesinde aktif ama denizciliğimizin kalkınması için deniz ipek yolu üzerinde ana hat limanlarından en azından birine sahip olmamız gerekir. Kuzey Ege Denizi’nde yapımı süren Çandarlı Limanı, tamamlandığında 2 bin metrelik derin su rıhtımı ile dünyanın en büyük 10 konteyner limanı arasına girecek” dedi.

Çinliler: Türkiye etkin rol almalı!

Huaqiao Üniversitesi Rektörü Prof. Jia Yimin, sonuçlarından memnun kaldıkları çalıştay dışında Rahmi Koç Müzesi’ndeki denizcilik koleksiyonlarına ve teknelere de hayran kaldı. 1965-1968 yılları arasında 9 metrelik yelkenli tekne ile dünyayı dolaşan İlk Türk amatör denizcisi Sadun Boro’yu öğrenen rektör Yimin, Boro’nun başarılarını hayranlıkla dinledi. Prof. Yimin, Boro’nun müzeye bağışladığı Kısmet adlı teknesini ve 1873 yılında yapılmasına rağmen halen çalışan Rosalie adlı buharlı tekneyi de ilgiyle inceledi. 

Prof. Yimin, “Müzedeki tüm eserler çok güzel. Dünyanın bilinen en eski buharlı römorkörü Rosalie bizleri geçmişe götürdü. Türkiye’nin Yeni Deniz İpek Yolunda daha etkin yer alması gerektiğini düşünüyorum” dedi. Çin’den Prof. Dr. Xu Peiyuan, Filipinler’den Prof. Dr. Richard Heydarian ve Hindistan’dan Dr. Anoop Singh’in de katıldığı çalıştay 10 saat sürdü. 

40 milyar $’lık fon oluşturuldu

Pasifik Okyanusu’ndan Baltık Denizi’ne uzanan ulaşım ağı oluşturulacak.

Ülkelerin ulaşım altyapısının tamamlanmasıyla doğu, batı ve Güney Asya’yı birbirlerine bağlayan ulaşım ağı oluşturulacak.

Yatırımı kolaylaştıran düzenlemelerle ticaretin önündeki engeller kaldırılabilecek, sermaye aza indirgeneceğinden karşılıklı kazanç sağlanacak.

40 milyar dolarlık İpek Yolu fonu oluşturulurken, 100 milyar dolarlık Asya Altyapı Yatırım Bankası kuruldu.

Çin-Laos ve Çin-Tayland Trans Asya Demiryolu ağının inşasına başlandı. 

Türkiye, İpek Yolu ekonomik kuşağı ve 21’inci yüzyıl deniz aşırı İpek Yolu’nun önemli bir bağlantı noktasında.

İstanbul, Çin’de üretilen malların İngiltere’ye kadar gideceği iki rotanın da üzerinde. Bu nedenle, Çinli yatırımcılar Kumport Limanı’nı aldı.

Gökhan Karakaş/Milliyet

Editör: TE Bilişim