THE TIMES :BALKAN BORU HATTI PUTİN'İN AVRUPA ENERJİ PAZARINDAKİ DENETİMİNİ PEKİŞTİRİYOR
LONDRA, 16/03(BYE)--- The Times gazetesinin 16 Mart 2007 tarihli sayısında, Tony Halpin imzasıyla yayımlanan Moskova çıkışlı yorumun çevirisi şöyledir:
Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden geçecek 1.25 milyar dolarlık bir petrol boru hattı anlaşmasını dün imzalayan Başkan Putin, Avrupa enerji pazarı üzerindeki Rus denetimini daha da pekiştirdi.
Bulgaristan'ın Burgaz limanından Yunanistan'ın Ege denizindeki Dedeağaç limanına ham petrol taşıyacak olan Transbalkan Boru hattı, İstanbul Boğazı'ndaki sıkışık deniz trafiğini rahatlatacak ve Rusya için Akdeniz'e doğrudan erişim sağlayacak.
Atina'da Putin ile Yunanistan ve Bulgaristan başbakanları Kostas Karamanlis ve Sergey Stanişev arasında imzalanan bu anlaşma ilk kez 1994 yılında ortaya atılan bu proje konusunda 13 yıldır süren görüşmeleri sona erdirdi.
279 kilometre uzunluğundaki bu boru hattı, faaliyete geçeceği 2009 yılından itibaren yılda 35 milyon ton petrol taşıyacak ve yıllık kapasite istenirse 50 milyon tona yükseltilebilecek. Karadeniz üzerinden Rus tankerleriyle getirtilecek ham petrol, Akdeniz'de Avrupa'ya, Amerika'ya ve Asyalı müşterilere satılacak.
Bazen 10 günü bulan beklemelerle, İstanbul Boğazı üzerinden yapılan nakliyatta meydana gelen gecikmelerin petrol şirketlerine maliyeti yılda bir milyar dolara yaklaşıyor. Hisselerin yüzde 51'ine sahip Rusya, yeni petrol hattının denetimini elinde tutacak. Rus şirketler Rosneft, Gazprom ve Transneft. Yunanistan ve Bulgaristan ise geriye kalan yüzde 49'luk hisseyi paylaşıyor.
AB'nin petrol ihtiyacının üçte birini, doğalgaz ihtiyacının da yüzde 40'ını Rusya sağlıyor. Bu anlaşma Rusya'nın pazar hakimiyetini daha da kuvvetlendirecek. Ancak Putin, güçlendirilmiş bir arz şebekesinin tüm ülkelerin yararına olduğunu belirtiyor.
Yunanistan ve Bulgaristan da, depolama tesislerinin inşasıyla enerji güvenliklerini arttırırken, transit ücreti ile on milyonlarca dolar kazanacaklar.
Putin. "Küresel enerji pazarı bu projeye büyük ilgi gösteriyor. İşe ne kadar erken başlarsak, o kadar iyi olacak." diyor.
Bir bölgesel enerji terminali olmaya çalışan Yunanistan da projeyi istikbale matuf planlarının en önemli parçası olarak algılıyor. Önümüzdeki yıl da, Hazar Denizi ve Orta Doğu'dan Avrupa'ya doğalgaz taşıyacak bir Türk-Yunan-İtalyan boru hattının devreye girmesi planlanıyor.
Putin projenin, Hazar'daki rezervleri değerlendiren Amerikan şirketleri ve diğer şirketlerle ilişkileri güçlendireceğini belirtiyor. ABD ise bu boru hattının, Hazar'dan Karadeniz'e petrol taşıyan Chevron liderliğindeki Hazar Boru hattı Konsorsiyumu tarafından işletilen hattın tevsiine katkı sağlayacağını umuyor.
Rusya ayrıca, geçen yıl AB'ye petrol sevkiyatının durmasıyla sonuçlanan olayın tekrarını önlemek amacıyla komşusu Beyaz Rusya'yı devre dışı bırakacak yeni bir boru hattı inşa etmeyi planlıyor. Gümrük resimleri konusundaki anlaşmazlıktan sonra Beyaz Rusya üzerinden Avrupa'ya giden Druzhba boruhattının kapanması ile Gazprom geçen yıl önemli bir itibar kaybına uğramıştı.
Kaynak: Başbakanlık Basın, Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü
