Koylar yok oluyor herkes izliyor
MUĞLA- Ege ve Akdeniz'de doğa harikası olan ve önemli bölümü Anadolu uygarlıklarının bugüne kadar gelen kalıntılarıyla taçlanan koyların birer birer yok olduğu belirtildi. Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi'nin, uzman ekiple iki yıldan bu yana sürdürdüğü kıyılara ve koylara yönelik envanter çalışması tamamlandı. Hazırlanan raporda imar planlarındaki yetersizlikler, çarpık yapılaşma ve betonlaşma, balık çiftlikleri, Didim ile Antalya arasındaki bölgede yer alan ve dünya yatçılarının yüz milyonlarca dolar döviz bırakmasını sağlayan birbirinden güzel koyların yarısını öldürdü, yarısını yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığını ortaya koydu.
Türkiye'nin dünya turizmine ‘Mavi Yolculuk’ adı altında 6 bin teknelik charter filosuyla sunduğu ‘özel turizm ürünü’ doğayla birlikte tehlike altına girdi. Yok edilen koylar sayesinde dünyanın ünlü liderleri, sporcuları, müzik ve sinema yıldızları, krallar, prensesler milyonlarca dolarlık yatlarıyla Türkiye'ye gelip mavi yolculuk yaparak turizm gelirlerine, tanıtıma büyük katkıda bulundu. Tatil yapanların yanı sıra, bu cennet kıyıların cazibesine kapılan birçok film şirketi de belgesel ve katalog çekimleri için bölgeyi seçti. Bazı ünlüler de hayran kaldıkları bölgede ev yada arazi satın aldı.
KİMLER GELDİ
Catherine Denuve, Tom Hanks, Mick Jagger, Dustin Hoffman, Pamela Anderson, Kid Rock, Adriana Karembeu, Franz Beckanbaur, Bo Derek, Shakira, Elizabeth Hurley, Gerd Müller, Bon Jovi, Enrigue Iglesias, Paul Newman, Jennifer Lopez, Tom Hanks, Tina Turner, Dustin Hoffman, Ürdün Prensi Hassan El Bin Tallal, Nicole Kidman, Zidane, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev, Lübnan Başbakanı Fuad Siniora, İtalya eski Dışişleri Bakanı Massimo Dalema, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, İsveç Prensesi Birgitta, Başbakan Recep Tayip Erdoğan, Malezya Başbakanı Abdullah Ahmet Badawi ve ünlü İngiliz takımı Chelsea’nin Rus patronu Roman Abramoviç gibi ünlüler, tatil için bölgeyi tercih edenler arasında yer aldı.
Bu gelişmeler Bodrum ile Fethiye arasındaki bölgede ekonomiye büyük canlılık kazandırdı. Milas- Ören'de 5 milyon dolara mal olacak tersane ve çekek yeri projesi, Bodrum gemi yanaşma iskelesi, 2 bin yat kapasitesine ulaşan yeni marinalar bu canlılığın sonucu ortaya çıktı. Son iki yılda bölgeye gelip- giden lüks yatların sayısının 1200'ü, normal yatların sayısının ise 70 bini bulduğu, bu yatçılık hareketinden ülkeye 700 milyon doları aşkın döviz girdiği belirtildi.
Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi'nce yapılan envanter çalışması sonucuna göre, Didim'den Antalya'ya kadar uzanan kıyı şeridinde bulunan ve aşırı yapılaşma, balık çiftliği ve rant uğurna sayısının 160'lardan 70'lere düştüğü belirtildi. Bölgeye gelen yabancı yatların sayısı bu kayba paralel olarak azaldı. Bodrum Belediye Başkanı Mazlum Ağan, Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi Başkan Vekili Arif Yılmaz (fotoğraftaki), ortaya çıkan raporu Kültür ve Turizm, Ulaştırma ve Çevre ve Orman Bakanlıkları'na, ileterek acil önlemler alınmasını istedi.
KORUMA MÜCADELESİ
Bodrum Belediye Başkanı ve ‘Dünya'nın En Güzel Koyları Birliği’ kurucu üyelerinden Mazlum Ağan, bölgenin doğal güzellikleri ve 5 bin yıllık tarihi ile dünyada marka olduğunu belirterek, şöyle dedi:
“Bu değerleri korumak amacıyla kentin 50- 100 yıllık geleceğine yönelik planlar yaparken, mavi yolculuğun ne olduğunu bile bilmeyen Ankara’daki bürokratlar, günü kurtarmak için aldıkları kararlarla bize güçlük çıkarıyor. Korumak ile birilerine rant olsun diye kollamak arasında verdiğimiz mücadelede Bodrum zarar görüyor. Hükümetler değiştikçe her seferinde değişen değil, tarihi ve doğal güzellikleri olan kentlerimizi koruma ve artık kurtarmaya yönelik master planların yapılarak devreye sokulması gerekir. Belediye olarak bu yönde çalışmalarımızı sürdürürken, ilçemize ve koylarımızı ziyarete gelen tüm dünya ünlülerine ve özel ekiplere tüm kolaylıkları sağlıyoruz. Çünkü milyonlarca dolar döksek bu ünlüler ve belgeseller kadar tanıtım yapamayız, bunun bilincindeyiz.”
Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi Başkan Vekili Arif Yılmaz da, Türkiye'nin Akdeniz çanağındaki 400 bin yattan daha fazla pay alması gerektiğini söyledi. Deniz turizmi için tehlike çanlarının çaldığını söyleyen Yılmaz, “Önlem alınmazsa birkaç yıla kadar yatların konaklayacağı koy kalmayacak, ülke milyarlarca dolar kayba uğrayacak” dedi.
Yılmaz, yatla gelen turistin, karadan gelen turiste oranla 20 kat fazla para harcadığını betonlaşma ve balık çiftlikleriyle, denizleri acımasızca kirleterek, Türkiye'nin bindiği dalı kestiğini anlattı. Yılmaz, şöyle devam etti:
“Koyları ve deniz turizmini bekleyen tehlikelerin oluştuğu envanter çalışmasını ve koruma amaçlı raporu ilgili bakanlıklara ileterek deniz ve yat turizminde tehlike çanlarının çalmaya başladığını, böyle giderse birkaç yıla kadar birçok zengin turistin artık koylarımızı tercih etmek için neden kalmayacağını belirttik. Yılda 700 milyon dolar döviz bırakan deniz turizminde bu rakamı 1 milyar dolara çıkartabiliriz.”
Kayıp Koylar
Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi araştırmasına göre, çarpık yapılaşma, betonlaşma ve balık çiftlikleri yüzünden kaybedilen koylar arasındaki Didim ile Knidos arasındaki, Güllük ve Gökova Körfezleri'ni kapsayan bölgede risk altında sayılan koylar arasında Torba, Türkbükü, Aspat, Çökertme, Ören, Çatı gibi ünlü koylar da var. Yat turizminin kalbi olan Gökova'da, bazı koylarda yapılaşma riski görülüyor.
Knidos ile Marmaris arasında, Hisarönü Körfezi'ni de kapsayan bölgede ‘yatçıların gözbebeği' konumundaki Palamutbükü, Hayıtbükü, Kargı, Bencik, Orhaniye, Selimiye, Bozburun Adaboğazı, İnbükü, Gebe Kilise ve Kumlubük risk altında bulunuyor. Marmaris ile Fethiye arasındaki bölge Göçek koylarını, Fethiye-Antalya arasındaki bölge de Kekova, Adresan, Olimpos ve Fasalis gibi koyları kapsıyor ve pek çok koy gibi bu ünlü koylar da risk altında bulunuyor.(dha)
