Motor Boat & Yachting Dergisi Mart Sayısında Samet Özçelik'in Yazısı
MTV gidiyor, harç geliyor.
Türk bayrağı toka edebilecek miyiz?
Dünyanın neresine giderseniz gidin, “bayrak göstermek” önemli bir kavram. 1981 yılından bu yana, bürokratik engellerden dolayı, Türk bayrağını uluslararası sularda, hatta Türkiye denizlerinde görmek pek mümkün değil. Fakat son zamanlarda atılan adımlarla bu durumun düzeltilmesi için çalışılıyor. Türk denizciler arasında, mantıksız taşıtlar vergisi, servet vergisi veya Türk bayrağı vergisi olarak adlandırılan Motorlu Taşıtlar Vergisi de bu amaçla yürürlükten kaldırılmak üzere. Yerine ise yıllık harç ve ruhsatname sistemi geliyor.
Türkiye’de binlerce tekne var ve bunların çoğu yabancı bir ülkeye kayıtlı. Tesadüf değil tabii, nedeni belli: tekneyi farklı bir ülkenin bayrağı ile Türkiye’ye getirdiğinizde, ilk alımda ödenen yüzde 18 oranındaki KDV (Katma Değer Vergisi), yüzde 8 oranındaki ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) ve her yıl yatırılması zorunlu MTV’yi (Motorlu Taşıtlar Vergisi) ödemek zorunda kalmıyorsunuz.
Avrupa Birliği ülkelerine baktığımızda, teknelerden Motorlu Taşıtlar Vergisi alınmıyor. Türkiye’de ise, vergiler her yıl artarak 3 bin TL’den başlayıp 100 bin TL’ye kadar ulaşıyor. Eğer aldığınız tekneyi Türkiye’deki liman ya da belediyeye kaydederseniz, bir de Türk bayrağı çekerseniz, bu vergileri ödemek zorunda kalıyorsunuz. Bu vergileri ödememenin bir başka yolu bulunmuş; konusu deniz taşımacılığı olan bir şirket kurmak ve teknenizi ticari sınıfına kaydetmek. Yılda birkaç kez gezi faturası kestiğinizde hem KDV hem de MTV ödemiyorsunuz. Bu durum Türkler’in neden yabancı bayrak kullandığını yeterince açıklıyor olsa gerek.
Limanlarımızda bulunan Türkler’e ait teknelerin yüzde 90’ının yabancı ülkelere kayıtlı olmasından hareketle, Maliye’nin Türkiye’deki teknelerin yüzde 90’ından KDV, ÖTV ve MTV tahsil edemediğini söyleyebiliriz. Yani, 1 milyon dolarlık tekne alan bir kişinin 180 bin dolar KDV ve her yıl da çok yüksek oranlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi ödemesi gerekiyor. Ya da şöyle örnekleyelim: 50 ila 100 beygir motoru olan tekne almak istiyorsanız, ilk alımda toplam değerinin yüzde 38 ile 46’sı arasında bir meblağı vergi olarak devlete vermek zorundasınız, ama yabancı bayrak formülü tekne sahiplerini bu yükten “kurtarıyor”.
Aslında bu durumun değişmesi için bir girişimde bulunulmadı değil. Geçen sene mayıs ayında, AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Domaç ve CHP Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü, Denizcilik Müsteşarlığı ile birlikte yeni bir tasarıya imza attı. 1 Ocak 2009’da yürürlüğe girmesi planlanan kanun tasarısı, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçti ama TBMM’nin gündeminin yoğunluğu nedeniyle Genel Kurul’da hâlâ görüşülemedi. Milletvekili Domaç’tan aldığımız bilgiye göre, tasarı bu ay yasalaşabilir.
