Okyanus dibinde yürüyor gibi...
Siz upuzun bir tünelde yürüyorsunuz, sağınızdan solunuzdan irili ufaklı deniz canlıları ve sıkı durun, köpekbalıkları geçiyor. Bayrampaşa'da açılan Turkuazoo sualtını ayağınızın altına seriyor
İstanbul’da artık, içinde köpekbalığından vatoza, ahtapottan denizyıldızına birçok deniz canlısının bulunduğu kocaman bir akvaryum var. Bayrampaşa’daki Forum İstanbul içinde yer alan Turkuazoo’nun 80 metrelik tünelinde yürürken köpekbalıklarıyla burun buruna gelebilir, çıkışta yumurtaların olduğu özel bölümde bir vatozun dünyaya gelişine tanık olabilirsiniz. Dev akvaryumun detaylarını Turkuazoo Pazarlama ve İletişim Müdürü Gülnur İnkaya anlattı.
Turkuazoo’ya gelenlerin ‘İyi ki gelmişim’ diyecekleri an hangisi olacak sizce?
Buraya gelenleri öncelikle üç kattan oluşan, 8 bin metrekarelik bir alanda 10 bine yakın sualtı canlısı bekliyor olacak. Güney Afrika, Sri Lanka, Amerika, Avustralya, Vietnam gibi dünyanın dört yanından gelen bu sualtı canlıları arasında ziyaretçilerin en çok ilgisini çeken ve onları şaşırtan köpekbalıkları tabii ki.
Herkes köpekbalıklarını gördüğü 80 metrelik tünelde bol bol fotoğraf çekiyor. 1.5 metre çapındaki dev vatozlar da en az köpekbalıkları kadar ilgi çekiyor. Ayrıca gün içinde belli saatlerde, balıkların dalgıçlar tarafından beslenmelerini izlemek ve görevliler tarafından yapılan sunumları takip etmek de ilgi çeken etkinlikler arasında. Daha ilk haftada yaklaşık 20 bin kişi geldi bile...
Burası sadece eğlence amaçlı mı, eğitici öğretici bölümler de var mı?
Özellikle ilkokul ve anaokulu öğrencilerine yönelik eğitim programları uygulanıyor. Eğitmenler eşliğinde, müfredatla uyumlu sunumlar ve eğlenceli aktivitelerden oluşan programlarla öğrenciler okyanusların, denizlerin ve tatlı suların renkli, gizemli ve şaşırtıcı dünyalarını derinlemesine keşfetme, öğrenme ve anlama imkânı buluyor.
Bu proje nasıl gündeme geldi? İnsanların böyle bir mekâna ilgisi olup olmadığını araştırmış mıydınız?
Fikri ilk olarak Türkiye’deki Forum Alışveriş Merkezleri’ni kuran Multi Türkmall’un Yönetim Kurulu Başkanı Nico Veldhuis attı ortaya . İstanbul’da şimdiye kadar böyle büyük bir akvaryumun açılmamış olması ve kentin yüksek popülasyonu da fikrin olgunlaşmasında önemli bir faktör oldu.
Akvaryum yatırımı ve işletmeleri konusunda uzman firmalarla çalışıyoruz. İnşaat ve tasarımı da Singapur’dan Edinburgh’a kadar, dünyanın çeşitli yerlerinde 21 dev akvaryum kurulumu gerçekleştiren, Yeni Zelandalı Marinescape yaptı.
Bu kadar büyük bir akvaryumun temizlenmesi, canlıların beslenmesi zor bir iş olmalı...
Akvaryumların temizliğini ve balıkların beslenmesini ‘aküarist’ler yapıyor. Bu, Türkiye için yeni bir iş kolu. Sekiz kişilik aküarist ekibi her gün belli saatlerde akvaryumun bakımı ve balıkların beslenmesi için dalış yapıyor. Köpekbalıklarını da onlar besliyor. Köpekbalıkları kalamar, uskumru gibi besinler yiyor. ‘Kum Kaplan’, ‘Hemşire’, ‘Siyah Yüzgeç’, ‘Zebra’ ve ‘Gitar’ köpekbalığı olmak üzere, beş ayrı cinsten toplam 25 köpekbalığı var.
Tepkiler nasıl? ‘Bunları gördüm ya, artık denize giremem’ diyen oluyor mu?
Tepkiler için korkudan çok ‘şaşkınlık’ ve ‘memnuniyet’ diyebiliriz. Genel olarak böyle bir akvaryuma kavuştukları için sevinmiş görünüyor insanlar. Nihayetinde daha önce bu kadar yakınlaşmadıkları yepyeni bir dünyayla tanışıyorlar. Turkuazoo’nun amacı da aslında bu; insanları denizlerle, sualtı canlılarıyla yakınlaştırmak. Bu nedenle umarız buradan evlerine sualtı dünyasını biraz daha severek dönüyorlardır.
Dalış da yapılabilecek sanırım, o programın içeriği ve fiyatı nedir?
Evet, aralık ayında başlatacağız. Hem köpekbalıkları hem akvaryumdaki diğer sualtı canlılarıyla birlikte yüzme fırsatı olacak. Üstelik bu programa katılmak için dalgıç olmak da gerekmiyor. Dalış öncesi bizim dalgıçlarımız programa katılmak isteyen kişilere tüp, gözlük gibi ekipmanların nasıl kullanılacağına dair bir saatlik eğitim verecek. Bu eğitim sonrası ziyaretçilerimiz yine bizim dalgıçlarımız eşliğinde ve aynı anda iki kişi olarak dalış yapabilecek.
Yurtdışında örnekleri var mı böyle bir akvaryumun?
Özellikle geçtiğimiz 20 yılda dünyanın birçok büyük şehrinde art arda akvaryumlar açılmaya başlandı. Dünyanın en büyük akvaryumu 25 bin metrekareyle Atlanta’daki Georgia Akvaryumu. Avrupa’nın en büyüğüyse Lizbon’da. Ama Turkuazoo da büyüklük olarak ortalamanın üzerinde. Mesela 8 bin metrekareyle Barcelona’daki 7 bin metrekarelik L’Aquarium de Barcelona’yı geçmiş durumda.
Hiç olumsuz eleştiri geldi mi? Canlıların, özellikle de vahşi doğada yaşaması gereken canlıların akvaryumda hayatını sürdürmesi meselesi biraz can sıkıcı da gelebiliyor kulağa çünkü...
Bu şekilde bir protesto mesajı ulaşmadı. Aslına bakarsanız, sualtı canlıları akvaryumda doğada olduklarından çok daha uzun yaşıyor ve iyi bakılıyorlar. Ayrıca akvaryumlar, çevre bilincinin oluşmasına katkı da sağlıyor. Turkuazoo’da çocuklar için oluşturulan eğitim programları tam da bu amaca yönelik.
Sualtında nikâh da mümkün...
* Ziyaret saatleri haftaiçi 10.00-18.00, hafta sonu ve tatil günleriyse 10.00-19.00.
* 0-3 yaş için ücretsiz olan giriş 4-16, 65 yaş üstü ve öğrenciler için 18, yetişkinler için 25, iki çocuk, anne ve babadan oluşan aile içinse 75 TL.
* Burada evlilik töreni, doğum günü partileri, lansman toplantıları ve diğer özel günlerde kutlama yapabiliyorsunuz. Hatta meraklısıysanız sualtında nikâh da kıydırabiliyorsunuz. Hani ta Capetown’a gidemeyenler için...
* Akvaryum 17 milyon Euro değerinde. Köpekbalıklarına da 20’şer bin dolar sayılmış.
* 7 bin tür balık ve toplam 20 bin su canlısının bulunduğu Turkuazoo bir ana akvaryum ve 23 küçük akvaryumdan oluşuyor. Bir köpekbalığının yıllık yem ve bakım maliyetiyse 5 bin Euro’yu buluyor.
* Köpekbalıkları Türkiye’ye girişleri sırasında gümrükte tam 12 saat boyunca beklemek zorunda kalmış. Güney Afrika’dan havayoluyla Hollanda’ya, oradan da 60 saatlik bir yolculuğun ardından Türkiye’ye ulaşmışlar. Ancak Türkiye’ye geldiklerinde kendilerini taşıyan TIR’ın evraklarıyla ilgili bir sorun sebebiyle gümrükte uzun süre bekletildikten sonra bir gün gecikmeli de olsa akvaryumlarına kavuşmuşlar.
* Akvaryumda hem tatlı hem de tuzlu su bölümü var. Tuzlu su Marmara Denizi’nden alınmış.
* Ziyaretçi yoğunluğu beklenenin üstünde olduğu için başka şehirlere şube açılması da gündemde.
* Akvaryumun içindeki mercanlar gerçek değil. 19 Mayıs Üniversitesi Seramik bölümü öğrencileri tarafından yapılmış. Yani doğal mercanlar yerinde kalmış.
* Büyük akvaryumdan çıkınca vatoz ve köpekbalığı yumurtası akvaryumu çıkıyor karşınıza. Yumurtaların içinde hareket eden balıkları görebiliyorsunuz.
* İstisnasız tüm ziyaretçiler üzerlerine doğru gelen dev vatoz ya da köpekbalıklarını görünce şöyle bir yer değiştiriyor. Refleksler, teknolojiye pek o kadar güvenmiyor.
